Sứ điệp Mùa Chay 2019 của ĐGH Phanxicô

“Vì muôn loài thụ tạo những thiết tha đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người.” (Rm 8:19)

Anh chị em thân mến,

Mỗi năm, thông qua Mẹ Giáo hội, Thiên Chúa “ban cho chúng ta mùa vui này khi chúng ta chuẩn bị kỷ niệm mầu nhiệm vượt qua bằng tâm trí và tâm hồn đổi mới khi chúng ta hồi tưởng những sự kiện vĩ đại đã mang đến cho chúng ta cuộc sống mới trong Đức Kitô (Lời nói đầu của Mùa Chay I). Do đó, chúng ta có thể hành trình từ Phục Sinh này đến Phục Sinh khác để hoàn thành sự cứu rỗi mà chúng ta đã nhận được nhờ kết quả mầu nhiệm vượt qua của Đức Kitô – vì hy vọng chúng ta đã được cứu độ (Rm 8:24). Mầu nhiệm cứu độ này, đã hoạt động trong chúng ta, trong cuộc sống trần gian của chúng ta, là một quá trình năng động còn bao trùm lịch sử và tất cả sự sáng tạo. Như Thánh Phaolô đã nói, “Vì muôn loài thụ tạo những tha thiết đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người.” (Rm 8:19). Trong viễn cảnh này, tôi muốn đưa ra một vài suy tư để đồng hành với cuộc hành trình chuyển đổi Mùa Chay sắp tới này.

1. Sự cứu chuộc của sáng tạo

Lễ mừng Tam nhật Vượt qua về sự thương khó, tử nạn và phục sinh của Đức Kitô, đỉnh cao của năm phụng vụ, kêu gọi chúng ta hàng năm thực hiện một chuyến hành trình chuẩn bị, theo sự hiểu biết rằng “chúng ta tuân theo Đức Kitô (xem Rôma 8:29) là một món quà vô giá về lòng thương xót của Thiên Chúa.

Khi chúng ta sống là con cái của Thiên Chúa, được cứu chuộc, được dẫn dắt bởi Chúa Thánh Thần (xem Rôma 8:14) và có khả năng thừa nhận và tuân theo điều luật của Chúa, bắt đầu với điều luật được viết tên tâm hồn của chúng ta và trong tự nhiên, chúng ta cũng được ơn ích của sự sáng tạo bằng cách hợp tác trong sự cứu chuộc của nó. Đó là lý do tại sao Thánh Phaolô nói rằng sự sáng tạo háo hức mong chờ sự mặc khải của con cái Thiên Chúa; nói cách khác, rằng tất cả những ai được hưởng ân sủng mầu nhiệm vượt qua của Chúa Jesus có thể trải nghiệm sự hoàn thành của nó trong việc tự cứu chuộc thân xác con người. Khi tình yêu của Đức Kitô tôn vẻ đẹp đời sống tinh thần của các thánh, thể xác và linh hồn, họ dành lời ngợi khen Thiên Chúa. Thông qua cầu nguyện, chiêm niệm và nghệ thuật, họ còn tính đến cả những sinh vật khác trong lời khen ngợi đó, như chúng ta thấy được thể hiện một cách ngưỡng mộ trong bài hát Canticle of the Creatures, của Thánh Phanxicô Assisi (x. Laudato Si’, 87). Tuy nhiên, trong thế giới này, sự hài hòa được tạo ra bởi sự cứu chuộc liên tục bị đe dọa bởi sức mạnh tiêu cực của tội lỗi và sự chết.

2. Sức mạnh hủy diệt của tội lỗi

Thật vậy, khi chúng ta không sống xứng đáng là con cái của Thiên Chúa, chúng ta thường cư xử không mang tính xây dựng đối với hàng xóm và các sinh vật khác – cũng như chính chúng ta – khi chúng ta bắt đầu nghĩ ít nhiều ý thức rằng chúng ta có thể sử dụng chúng khi chúng ta muốn. Sau đó, sự quá độ sẽ chiếm ưu thế: chúng ta bắt đầu sống một cuộc sống vượt quá những giới hạn được áp đặt bởi chính điều kiện con người và bản chất của chúng ta. Chúng ta mang lại những mong muốn không bị gò bó mà Sách Khôn ngoan coi là điển hình của sự khả ố, những người hành động thiếu suy nghĩ cho Thiên Chúa hoặc hy vọng tương lai (xem 2: 1-11). Trừ khi chúng ta có xu hướng liên tục hướng tới Đại Lễ Phục sinh, về phía chân trời Phục sinh, trạng thái tâm lý được thể hiện trong những khẩu hiệu, “Tôi muốn tất cả và tôi muốn nó ngay bây giờ!” và “Tiền tài biết bao nhiêu cho đủ,” dành nhiều lợi lộc.

Căn nguyên của mọi tội ác, như chúng ta biết, là tội lỗi, mà từ lần xuất hiện đầu tiên, nó đã phá vỡ sự hiệp thông của chúng ta với Thiên Chúa, với tha nhân và với chính tạo vật, mà chúng ta được liên kết theo một cách riêng biệt bằng thân xác của chúng ta. Sự rạn nứt của sự hiệp thông với Thiên Chúa còn làm suy yếu mối quan hệ hài hòa của chúng ta với môi trường mà chúng ta được mời gọi để sống, khu vườn trở thành một nơi hoang dã (x. Sáng Thế 3: 17-18). Tội lỗi khiến con người coi mình như là thần sáng tạo, coi mình là chủ nhân và sử dụng nó tuyệt đối, không phải vì mục đích được Đấng Sáng Tạo đã định mà vì lợi ích của chính mình, gây bất lợi cho các sinh vật khác.

Một khi luật Thiên Chúa, luật tình yêu, bị từ bỏ, thì luật của kẻ mạnh sẽ chiến thắng kẻ yếu. Tội lỗi ẩn núp trong lòng con người (x. Mc 7: 20-23) mang hình dạng của sự tham lam và buông thả tiếp tục hành động thoải mái, thiếu quan tâm đến lợi ích của người khác và thậm chí của chính mình. Nó dẫn đến việc khai thác sự sáng tạo, cả con người và môi trường, do sự thèm muốn vô độ đó, coi mọi ham muốn là một quyền và sớm hay muộn sẽ phá hủy tất cả mọi người trong tầm tay của nó.

3. Sức mạnh chữa lành của sự ăn năn và tha thứ

Tạo dựng đòi hỏi khẩn thiết sự mặc khải của con cái Thiên Chúa, những người đã được tạo ra “một sáng tạo mới.” Vì “nếu bất kỳ ai ở trong Đức Kitô, người ấy là một sáng tạo mới; cái cũ đã qua; hãy trông, cái mới đã đến (2 Cor 5:17). Thật vậy, nhờ vào việc được tiết lộ, bản thân tạo vật có thể truy niệm Lễ Vượt Qua, mở ra một trời mới và một đất mới (x. Rev 21: 1). Con đường đến Lễ Phục Sinh đòi hỏi chúng ta phải làm mới diện mạo và tâm hồn của mình là những Kitô hữu thông qua sự ăn năn, cải tâm và tha thứ, để sống trọn vẹn ân sủng dồi dào của mầu nhiệm Vượt Qua.

“Những tha thiết đợi chờ” này, mong đợi tất cả sự sáng tạo này, sẽ được đáp ứng trong sự mặc khải của con cái Thiên Chúa, nghĩa là khi các Kitô hữu và tất cả mọi người bước vào quyết định chuyến “du hành”, mà sự cải tâm đòi hỏi. Tất cả sự sáng tạo được mời gọi, cùng với chúng ta, bước ra khỏi “sự trói buộc của nó nhằm phân hủy và giành được sự tự do vinh quang của con cái Thiên chúa” (Rm 8:21). Mùa Chay là một dấu hiệu bí tích của sự chuyển đổi này. Nó mời gọi các Kitô hữu thể hiện mầu nhiệm Vượt Qua một cách sâu sắc và cụ thể hơn trong đời sống cá nhân, gia đình và xã hội, trên hết bằng cách ăn chay, cầu nguyện và thi ân.

Ăn chay, nghĩa là học cách thay đổi thái độ của chúng ta đối với tha nhân và với tất cả những sáng tạo, từ bỏ cám dỗ để “ngấu nghiến” mọi thứ hầu thỏa mãn lòng khao khát của chúng ta và sẵn sàng cam chịu cho tình yêu, có thể lấp đầy sự trống rỗng của trái tim chúng ta. Cầu nguyện, dạy chúng ta từ bỏ sự sùng bái thần tượng và sự tự mãn cái tôi của chúng ta, và thừa nhận nhu cầu của chúng ta đối với Thiên Chúa và lòng thương xót của Người. Thi ân, nhờ đó chúng ta thoát khỏi sự điên rồ của việc tích trữ mọi thứ cho bản thân với niềm tin viển vông rằng chúng ta có thể bảo đảm một tương lai không thuộc về chúng ta. Và do đó, tái khám phá niềm vui kế hoạch của Thiên Chúa dành cho sự sáng tạo và cho mỗi chúng ta, đó là hãy yêu Người, yêu anh chị em của chúng ta, và toàn thế giới, và tìm thấy trong tình yêu này hạnh phúc đích thực của chúng ta.

Anh chị em thân mến, thời gian mùa chay bốn mươi ngày của Con Thiên Chúa trong sa mạc về sự sáng tạo có mục đích biến nó một lần nữa trở thành vườn hiệp thông với Thiên Chúa trước tội nguyên thủy (x. Mc 1: 12-13; Is 51: 3). Cầu xin Mùa Chay năm nay của chúng ta là một hành trình trên cùng con đường đó, mang lại niềm hy vọng của Đức Kitô cho sự sáng tạo, “để nó có thể được giải thoát khỏi sự trói buộc nhằm phân hủy, và giành lại được sự tự do vinh quang của con cái Thiên chúa” (Rom 8: 21). Chúng ta đừng cho phép mùa hồng ân này trôi qua vô ích! Chúng ta hãy xin Chúa giúp chúng ta đặt ra một con đường chuyển đổi thực sự. Chúng ta hãy để lại đằng sau sự ích kỷ và tự hấp thụ của bản thân, và hướng về Lễ Vượt Qua của Chúa Giêsu. Chúng ta hãy đứng bên cạnh anh chị em của chúng ta trong lúc khó khăn, chia sẻ lương thực tinh thần và vật chất của chúng ta cho họ. Theo cách này, bằng cách chào đón một cách cụ thể chiến thắng của Đức Kitô vượt qua tội lỗi và cái chết bước vào cuộc sống của chúng ta, chúng ta cũng sẽ tỏa ra sức mạnh biến đổi của nó cho tất cả tạo vật.

Từ Vatican, ngày 4 tháng Mười năm 2018,

Lễ thánh Phanxicô Assisi

Phanxicô

Jos. Tú Nạc, Nguyễn Minh Sơn chuyển ngữ

Thanhlinh