Lá»›n lên nhÆ° má»™t ngÆ°á»i em út trong gia đình sáu anh chị em, giá» cÆ¡m tối má»—i ngà y tháºt là không thể tưởng tượng ná»—i. Nếu chúng tôi ở nhà thì chúng tôi phải dùng cÆ¡m chung vá»›i nhau. Việc lôi mình ra khá»i bất cứ gì nhÆ° má»™t cuốn sách hấp dẫn mà tôi Ä‘ang Ä‘á»c để tham gia vá»›i gia đình trên bà n ăn thÆ°á»ng là điá»u sau chót tôi muốn là m. Tôi chẳng thèm quan tâm đến sá»± dai dẳng bẽ mặt của những cải vả, mách lẻo và việc đá và o chân bà n bên dÆ°á»›i vốn thÆ°á»ng xảy ra nÆ¡i các thà nh viên! Äây là cÆ¡ há»™i để tôi trau dồi sá»± trả Ä‘Å©a cách khôn ngoan và khéo léo để không phạm sai lầm, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên là phải gánh lấy những quở mắng nặng ná» của bố mẹ!
Tuy nhiên, má»™t cách nghiêm túc, dù những bữa ăn nÆ¡i tôi lá»›n lên tháºt có Ãt bình an nhÆ° thế, nhÆ°ng tôi tháºt sá»± nhá»› nó khi tôi xa gia đình. Gần đây tôi đã cùng ăn tối vá»›i anh trai và gia đình của anh ấy, Ä‘iá»u đó đã gợi cho tôi nhá»› lại tất cả niá»m vui vì chúng tôi đã có những bữa cÆ¡m gia đình Ä‘á»u đặn. Khi tôi bắt đầu nghÄ© vá» Ä‘iá»u nà y, tôi tháºt ngạc nhiên vá» tất cả những Ãch lợi mà tôi có được từ má»™t thói quen gia đình Ä‘Æ¡n giản nhÆ° thế. Sau đây là danh sách những suy tÆ° vá» các lý do tuyệt vá»i cho việc có những bữa cÆ¡m gia đình. Tôi biết rằng, má»—i gia đình Ä‘á»u khác nhau và các bữa cÆ¡m gia đình không phải luôn luôn có thể thá»±c hiện. Tuy nhiên tôi hy vá»ng rằng danh sách nà y gợi hứng cho bạn để thá» thá»±c hiện nếu có thể, và nếu bạn đã là m rồi thì cố gắng giữ gìn, dù có thể nản lòng!
- Tin tưởng
Má»™t trong những thuáºn lợi khi lá»›n lên nhÆ° má»™t em út của má»™t đại gia đình là được tham gia và o các cuá»™c nói chuyện vượt tầm hiểu biết của tôi. Khi tôi đã lá»›n, bà n cÆ¡m trở thà nh má»™t nÆ¡i tốt để kiểm tra cấp Ä‘á»™ hà i hÆ°á»›c và hùng biện của chÃnh tôi. Sau tất cả, anh chị em là những nhà phê bình tuyệt nhất. Bà n cÆ¡m chuẩn bị cho chúng tôi Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i những bối cảnh xã há»™i rá»™ng lá»›n hÆ¡n. Nó dạy chúng tôi cách là m chủ chÃnh mình, chỉ rõ những góc khuất của chúng tôi, hoặc dạy chúng tôi cách rút lui êm đẹp khi phạm sai lầm. Tóm lại, bữa cÆ¡m tối gia đình dạy chúng tôi tin tưởng trong má»™t bối cảnh thoải mái.
- Cách lắng nghe
Má»™t bà n cÆ¡m nhá» gia đình cho tám thà nh viên hay Ãt hÆ¡n cÅ©ng đủ để tạo má»™t bầu khà náo nhiệt. Có lần má»™t vị khách tham dá»± bữa ăn tối vá»›i chung tôi, sau bữa ăn, ông nói ông đã cố gắng quan sát cách váºn hà nh để xem ai được phép nói và khi nà o. Chúng tôi đã cÆ°á»i; không có ai cả. Thá»±c sá»±, chúng tôi vừa được dạy cách lắng nghe. Tôi không nói rằng chúng tôi luôn lắng nghe cách chăm chú và thá»±c tâm, nhÆ°ng chúng tôi vui thÃch vá»›i những cuá»™c trò chuyện Ãch lợi và thêm vui khi giữ cho cuá»™c trò chuyện được trôi chảy. Bữa cÆ¡m gia đình dạy chúng tôi cách lắng nghe tốt để có thể đáp lá»i tốt, biết cách khi nà o nói trong má»™t nhóm và khi nà o cần giữ thinh lặng, biết nói gì để Ä‘em lại an ủi và những gì tuyệt đối không nên nói, bởi vì bạn rất rõ vá» những bà i há»c đắt giá khi nói vá»›i anh chị em không đúng lúc và không đúng chuyện.
- Biết vị trà của bạn
Má»™t cụm từ lặp Ä‘i lặp lại mà mẹ tôi thÆ°á»ng sá» dụng cho tôi khi tôi còn bé và gây mất tráºt tá»± ở cuối bà n ăn, vá»›i cốc nÆ°á»›c và cái thìa hình gấu, là “tráºt tá»±, Ruth!â€. Má»™t nguyên tắc khá áp đặt là không đứa trẻ nà o được phép là m chủ cuá»™c trò chuyện trong bà n ăn. Nó dạy cho tôi má»™t bà i há»c quan trá»ng: trong cuá»™c sống, bạn không phải là ngÆ°á»i quan trá»ng nhất trong căn phòng, dù cho bạn thÃch nghÄ© nhÆ° thế. Từ đó tôi được dạy rằng, chúng ta không Ä‘i và o những tình huống xã há»™i để khuếch trÆ°Æ¡ng cái tôi của chÃnh mình, nhÆ°ng để chạm đến những ngÆ°á»i khác, để là m cho ngÆ°á»i khác cảm thấy dá»… chịu, được chà o đón và kÃnh trá»ng, để lắng nghe ngÆ°á»i khác cÅ©ng để nói vá»›i chÃnh chúng ta.
- Cách sống chung vá»›i ngÆ°á»i mà bạn không thÃch
Có những tình huống không thể tránh khá»i trong cuá»™c sống khi phải là m việc hay cá»™ng tác vá»›i những mà mình không thÃch. Má»™t giá»›i thiệu tuyệt vá»i cho tình huống nà y là những bữa ăn ngồi bên cạnh những anh chị em Ãt cảm tình ở thá»i Ä‘iểm đó. Chẳng có gia đình nà o hoà n hảo cả và tôi cÅ©ng có những mối thù trẻ con dai dẳng vá»›i những anh chị khác cho tá»›i khi chúng tôi cùng nhau thay đổi. Nói chuyện lịch sá»±, chuyển Ä‘Ä©a quanh bà n, lắng nghe những vấn Ä‘á» của nhau, ngà y qua ngà y, vá»›i má»™t thà nh viên mà bạn không thÃch là má»™t việc táºp luyện tuyệt vá»i cho những khoảnh khắc trong cuá»™c sống khi bạn trưởng thà nh, nó tháºt sá»± đáng giá khi bạn phải cá»™ng tác vá»›i má»™t ai đó bạn không thÃch.
- Cảm nháºn nhÆ° là thà nh viên của má»™t cá»™ng Ä‘oà n
Dù khi ấy tôi có biết hay không, việc đến vá»›i nhau nhÆ° má»™t gia đình và o thá»i Ä‘iểm cuối má»—i ngà y là m cho đứa trẻ cảm thấy yên lòng cách đáng kinh ngạc. Dù cho ngà y của tôi có tồi tệ nhÆ° thế nà o ở trÆ°á»ng há»c thì tôi biết có má»™t nÆ¡i tôi có thể trở vá» và chia sẻ má»i lo âu, được chà o chúc bởi những trò trêu chá»c của anh chị em của tôi, hay nhìn thấy những tia sáng khi tôi chia sẻ những vấn đỠấy vá»›i gia đình. Các anh chị của tôi, lá»›n tuổi hÆ¡n và khôn ngoan hÆ¡n, chia sẻ những lá»i khuyên hữu Ãch, và cha mẹ tôi khuyến khÃch tôi chia sẻ những vấn Ä‘á» của mình và sau đó khuyên nhủ tinh tế. Chúng tôi đã chia sẻ những khoảnh khắc tốt đẹp lẫn tồi tệ quanh bà n ăn – và nếu bạn muốn thì, “không gian an toà n†nguồn cá»™i sẽ được tạo má»—i ngà y cách Ä‘á»u đặn. Sau tất cả, đó là điểm quy tụ của gia đình!
- Bảng những cách thức và quy tắc xã giao chung
Tôi đã chẳng thấy cần nói đến Ä‘iá»u nà y vì tôi nghÄ© má»i sá»± vẫn ổn dù không nói đến, tuy nhiên nó giúp chúng ta khá»i bị tổn thÆ°Æ¡ng nếu lá»›n lên mà biết cách ăn uống lịch sá»±, sá» dụng tốt dao kéo, thá» dùng thá»±c phẩm mà mình không thÃch, há»c cách không khiếm nhã trong việc dùng những thức ăn mà ngÆ°á»i khác đã nấu cho chúng ta (xin lá»—i, mẹ!), và quản lý sắp đặt để cuá»™c nói chuyện và ăn uống không xảy ra đồng thá»i, nhỠđó chúng tôi được chuẩn bị cho những dịp nghiêm trang, những nhà hà ng sang trá»ng, những sá»± kiện nghá» nghiệp quan trá»ng, hay những dịp tÆ°Æ¡ng tá»± khi chúng tôi trưởng thà nh.
- Là m cho những thá»i gian tốt đẹp nà y được diá»…n ra Ä‘á»u đặn
Thá»i gian của bữa cÆ¡m gia đình dạy tôi rằng, các bữa cÆ¡m là dịp chung mà việc chia sẻ thức ăn và việc trò chuyện vui và đáng tạo ra má»™t sá»± ồn à o và náo nhiệt. Äúng thế, chúng tôi tranh luáºn, cải vặt, là m cho cha mẹ chúng tôi phân tâm, tạo ra những bữa ăn là công việc khó khi chúng không có nhu cầu, tuy nhiên bao trùm trong sá»± tầm thÆ°á»ng của bữa ăn ấy là trà n đầy tiếng cÆ°á»i, sá»± an ủi, ấm áp và niá»m vui. Có nhiá»u lần, tháºm chà khi chúng tôi còn bé, tháºt khó mà thiết tha vá»›i bữa cÆ¡m ấy và chẳng có ấn tượng gì vì tất cả chúng tôi Ä‘á»u Ä‘ang tá»± cảm thấy rất vui.
Chúng tôi đã há»c được cách là m sao để tổ chức tháºt tốt, và là m cho má»™t dịp đặc biệt trở nên tháºt sá»± đặc biệt.
Ruth Baker
Link bà i viết: https://catholic-link.org/7-things-your-child-learns-from-regular-family-meals/
Chuyển ngữ: Trương Minh Cao, S.J.
dongten