* Gương Thánh nhân
Äối vá»›i các thánh tỠđạo, đặc biệt thánh Gioan Tân tỠđạo hôm nay, thá» thách bách hại chẳng phải là cá»±c hình khốn khổ mà là niá»m vui mầng hạnh phúc nhất trên Ä‘á»i, chẳng những các ngà i sẵn lòng chịu khổ chịu chết vì Chúa, các ngà i còn coi đó là nguồn hân hoan diá»…m phúc.
Khi bị bắt nhốt trong cá»§i giải vá» SÆ¡n Tây, cha Gioan Tân hết sức vui mầng. Suốt dá»c đưá»ng, ngà i luôn ca hát ngợi khen cảm tạ Chúa. Trong ba tháng tù cÅ©ng như khi bị đưa ra pháp trưá»ng xỠán, cha vẫn vui vẻ tươi cưá»i hát thánh ca, vì tin chắc sẽ được là m chứng cho Chúa, sẽ được phần thưởng lá»›n lao như lá»i Chúa hứa: “Phúc cho anh em khi vì Con Ngưá»i mà bị ngưá»i ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả, và bị xóa tên như đồ xấu xa. Ngà y đó anh em hãy vui mầng nhảy múa, vì nầy đây phần thưởng dà nh cho anh em ở trên trá»i tháºt lá»›n lao” (Lc. 6, 22-23).
Gioan Cót-nay sinh ngà y 28 tháng 02 năm 1809 tại Lou-Ä‘un, nước Pháp, trong má»™t gia đình đạo đức sốt sắng. NhỠđó khi lá»›n lên cáºu được Chúa thương gá»i giúp việc Chúa, nên sau khi mãn trung há»c, cáºu đã xin gia nháºp Chá»§ng viện. Và do Æ¡n Chúa soi sáng, cáºu ước muốn Ä‘i giảng đạo ở miá»n xa. Thế nên năm 1830, thầy Gioan xin và o Äại Chá»§ng Viện thừa sai Pa-ri, dá»n mình chịu chức phó tế để Ä‘i truyá»n giáo ở Viá»…n Äông.
Tháng 3 năm 1832, thầy đã đến Ma Cao, và được Bá» Trên sai Ä‘i tỉnh Tứ Xuyên ở Trung Quốc. Nhưng vì đưá»ng sá khó khăn trở ngại, thầy tạm đến ở Việt Nam, chá» hai ngưá»i giáo hữu Trung Hoa đến đón rước. Chẳng may những ngưá»i nầy mắc bệnh chết dá»c đưá»ng, thầy phải quay vá» Hà Ná»™i, xin ở lại giảng đạo tại Việt Nam và lấy tên là Tân. Sau má»™t thá»i gian há»c tiếng và táºp sá»± thi hà nh mục vụ, ngà y 20 tháng tư năm 1934, Äức cha Du phong chức Linh mục cho thầy, và sai Ä‘i giúp xứ Bầu Ná», tỉnh SÆ¡n Tây. Trong ba năm ở đây, cha luôn luôn táºn tụy hy sinh cho Ä‘oà n chiên, chăm sóc giúp đỡ cả phần hồn lẫn phần xác cho há». Ngoà i ra việc dâng Thánh lá»…, ban Bà tÃch, giảng dạy giáo lý ở nhà thá», cha thưá»ng xuyên Ä‘i thăm viếng bệnh nhân, ngưá»i già yếu. Nhất là các giáo hữu bê bối nguá»™i lạnh, tìm cách an á»§i khÃch lệ há».
Lúc đó ở Bầu Ná» có băng cướp do tên Äức cầm đầu. Chúng thưá»ng cướp giáºt tà i sản cá»§a dân là ng, là m cho nhiá»u ngưá»i phải Ä‘iêu đứng khổ sở. Các giáo hữu trong hỠđạo thấy váºy thì hợp vá»›i dân là ng vây bắt chúng ná»™p cho quan. Tên Äức tức giáºn, tìm cách trả thù. Hắn tố cáo dân là ng chứa chấp Tây dương Äạo trưởng (Linh mục nước ngoà i). Nhưng quan tổng trấn SÆ¡n Tây lúc đó không tha thiết gì đến lệnh bắt đạo cá»§a vua, nên ông ta là m ngÆ¡. Thấy váºy, hắn dùng mưu kế khác, nhất định trả thù cho được. Hắn cho ngưá»i Ä‘em vÅ© khà chôn giấu gần chá»— cha Tân ở, rồi tố cáo cha xúi dân là m loạn, chống lại triá»u đình. Quan liá»n Ä‘em quân đến là ng Bầu Ná» bao vây khám xét, khi thấy vÅ© khÃ, quan ra lệnh tìm bắt cha Tân. Quân lÃnh tìm thấy cha trốn trong bụi ráºm liá»n bắt nhốt và o cá»§i, giải vá» SÆ¡n Tây ngà y 20 tháng 06 năm 1837. Suốt dá»c đưá»ng, cha luôn vui mầng ca hát cảm tạ Chúa, vì Ngưá»i đã thương cho cha được dịp là m chứng cho Ngưá»i.
Ở SÆ¡n Tây, nhiá»u lần quan cho Ä‘iệu cha ra tòa tra tấn đánh Ä‘áºp, bắt ép cha nháºn tá»™i âm mưu là m loạn, chống đối vua chúa quan quyá»n. Nhưng cha trả lá»i: “Thưa quan, tôi là Äạo trưởng. Hằng ngà y tôi dạy bảo ngưá»i có đạo thá» Chúa kÃnh vua, lẽ nà o tôi là m ngược lại lá»i tôi giáo huấn mà chống đối vua quan.”
Quan giáºn dữ, cho đánh cha bằng roi có gắn những miếng chì bén nhá»n, rách nát cả thịt da; máu chảy đầm đìa. Nhưng cha vẫn vui lòng chấp nháºn, không than trách lá»i nà o. Quan lại buá»™c cha bước qua Tháºp giá chối đạo. Cha liá»n ôm lấy Thánh giá hôn kÃnh. Quá tức giáºn, quan kết án chém đầu cha. Nhưng vua Minh Mạng đã đổi án lăng trì (phân thây).
Ngà y 20 tháng 09 năm 1837, cha được đưa ra pháp trưá»ng, lòng trà n ngáºp hân hoan, miệng luôn hát thánh ca cảm tạ ngợi khen Chúa, vì được phước chịu chém đầu phân thây để là m chứng cho Chúa.
Äức Thánh Cha Lê-ô 13 đã phong Chân Phước cho cha ngà y 27 tháng 05 năm 1900. Và ngà y 19 tháng 06 năm 1988. Äức Giáo Chá»§ Gioan Phaolô 2 suy tôn cha lên Hiển Thánh.
* Quyết tâm
Noi guÆ¡ng thánh Gioan Tân Linh mục tỠđạo, hằng ngà y siêng năng rao giảng đạo Chúa và sẵn sà ng chịu khổ chịu cá»±c vì Chúa. Nhất là khi gặp thá» thách gian khổ thì vui lòng chấp nháºn và hân hoan cảm tạ Chúa, vì được dịp là m chứng cho Chúa và sẽ được phần thưởng lá»›n lao.
* Lá»i nguyện
Lạy Cha, Cha đã ban cho Giáo há»™i Việt Nam nhiá»u chứng nhân anh dÅ©ng, biết hiến dâng mạng sống, để hạt giống đức tin trổ sinh hoa trái dồi dà o trên quê hương đất nước chúng con. Xin nháºn lá»i các ngà i chuyển cầu, cho chúng con biết noi gương các ngà i để lại, luôn can đảm là m chứng cho Cha và trung kiên mãi đến cùng. Chúng con cầu xin nhá» Äức Ki-tô, Chúa chúng con. A-men.

