Trên chuyến bay từ Baku vá» Roma, Äức Giáo hoà ng Phanxicô đã trả lá»i nhiá»u câu há»i vá» các vấn Ä‘á», đồng tÃnh, li hôn, các chuyến công du năm 2017, hòa bình và cuá»™c sống chÃnh trị.
Ngà y hôm qua, cha đã nói vá» chiến tranh cá»§a thế giá»›i chống lại hôn nhân, cha dùng những từ mạnh mẽ phản đối li hôn. Nhưng trong những tháng qua, Giáo há»™i đã bà n thảo vá» việc chà o đón những ngưá»i đã li hôn.
“Tông thư Amoris Laetitia nói vá» cách xá» lý vá»›i những trưá»ng hợp nà y, nói vá» những gia đình bị tổn thương và lòng thương xót vá»›i những gia đình đó. Con ngưá»i yếu Ä‘uối, và có tá»™i, nhưng Ä‘iá»u cuối cùng tồn tại không bao giá» là yếu Ä‘uối hay tá»™i, nhưng là lòng thương xót. Hôn nhân có vấn Ä‘á», và là m sao để giải quyết? Có bốn cách: chà o đón các gia đình bi tổn thương, đồng hà nh vá»›i há», nháºn định từng trưá»ng hợp, và hòa nháºp há». Äiá»u nà y nghÄ©a là cá»™ng tác vá»›ii công cuá»™c tái tạo kỳ diệu cá»§a Thiên Chúa trong sá»± cứu chuá»™c. Phải Ä‘á»c Amoris Laetitia má»™t cách trá»n vẹn, từ đầu đến cuối. Có tá»™i và có chia rẽ, nhưng cÅ©ng có chữa trị, lòng thương xót, và ơn cứu chuá»™c.â€
 Cha dự định sẽ có các chuyến tông du quốc tế nà o trong năm 2017?
“Cha sẽ thăm Bồ Äà o Nha và chỉ đến Fatima mà thôi. Gần như chắc chắn cha sẽ thăm Ấn Äá»™ và Bangladesh. Cha chưa chắc vá» chuyến Ä‘i châu Phi, nó còn tùy và o tình trạng chÃnh trị và chiến tranh Ä‘ang diá»…n ra. Còn vá» Colombia, cha đã nói là nếu tiến trình hòa bình tiến triển, khi má»i thứ ổn định, nếu như cuá»™c trưng cầu dân ý tốt đẹp, má»i thứ an toà n và rõ rà ng, có lẽ cha sẽ Ä‘i…â€
Có chướng ngại gì ngăn cản Äức Giáo hoà ng đến thăm Trung Quốc?
Cần thiết láºp mối giao hảo tốt giữa Vatican và Trung Quốc, và điá»u nà y cần có thá»i gian. Má»i thứ Ä‘ang diá»…n biến cháºm, nhưng ổn cả, dục tốc bất đạt. Cha quý trá»ng dân tá»™c Trung Hoa. Hôm kia, có má»™t há»™i nghị ở Há»c viện khoa há»c Giáo hoà ng, và có má»™t phái Ä‘oà n Trung Quốc dá»±, tổng thống có gởi cho cha má»™t món quà . Cha muốn đến thăm, nhưng cha nghÄ© là chưa được…
Äể đạt được hòa bình trưá»ng tồn giữa Armenia và Azerbaijan, cần có Ä‘iá»u gì?
“Äối thoại trá»±c diện và chân thà nh là cách duy nhất, không có những đổi chác bà máºt. Cần có thương lượng chân thà nh. Nếu không thể là m thế, thì há» cần có can đảm để ra tòa án quốc tế như Hague và để cho quyá»n thẩm phán quốc tế ra phán quyết. Còn con đưá»ng khác là chiến tranh. Nhưng chiến tranh là mất hết tất cả!â€
Có nhiá»u ứng viên cho Giải Nobel Hòa bình sắp đến. Cha hi vá»ng ai sẽ thắng giải?
“Có quá nhiá»u ngưá»i Ä‘ang sống để kÃch động chiến tranh, bán vÅ© khÃ, và giết ngưá»i. Nhưng cÅ©ng có những ngưá»i là m việc vì hòa bình. Cha không chắc mình muốn chá»n ai, khó chá»n lắm. Cha hi vá»ng sẽ có lá»i tuyên bố ở tầm mức quốc tế, nhắc cho chúng ta biết vá» các trẻ em, những ngưá»i khuyết táºt, thưá»ng dân đã chết vì ném bom trong chiến tranh. Chúng ta tin đấy là tá»™i chống lại Chúa Giêsu Kitô, bởi máu thịt cá»§a những trẻ em, ngưá»i bệnh, ngưá»i già không tấc sắt đó, chÃnh là máu thịt Chúa Giêsu Kitô. Nhân loại phải lên tiếng vá» các nạn nhân chiến tranh.â€
Trong các ứng viên tranh cá» tổng thống Hoa Kỳ, ngưá»i Công giáo nên chá»n ai? Má»™t ngưá»i thì xa rá»i các giáo huấn cá»§a Giáo há»™i, ngưá»i kia thì có những phát biểu gây tranh cãi vá» ngưá»i nháºp cư và thiểu số…
“Äây là câu há»i khó, bởi theo ý con, cả hai ngưá»i Ä‘á»u có vấn Ä‘á». Cha chưa từng gợi ý gì trong các chiến dịch tranh cá». Má»—i dân tá»™c Ä‘á»u có chá»§ quyá»n, và cha chỉ muốn nói rằng: hãy thá»±c nắm bắt rõ chương trình tranh cá» cá»§a há», cầu nguyện và chá»n theo lương tâm mình! Cha không nói vá» trưá»ng hợp cụ thể nà y, nhưng cha thấy khi má»™t nước nà o đó, có hai, ba, bốn ứng viên tranh cá», mà chẳng ai khiến má»i ngưá»i thấy thá»a mãn, thì nghÄ©a là đá»i sống chÃnh trị quốc gia đó đã quá chÃnh trị hóa mà lại không có văn hóa chÃnh trị. Có những quốc gia, cha nghÄ© vá» những nước Mỹ La tinh, bị chÃnh trị hóa quá mức nhưng lại không có văn hóa chÃnh trị, há» thiếu suy nghÄ© rõ rà ng vá» những căn cứ, vá» những hứa hẹn.â€
Äầu buổi, Äức Giáo hoà ng cÅ©ng đã nói vá» vấn đỠngưá»i đồng tÃnh, và cách ngà i đối diện vá»›i vấn đỠnà y.
- B. Thái Hòa chuyển dịch
- Phanxicovn


