Cha PHANXICÔ XAVIÊ TRÆ¯Æ NG BỬU DIỆP (1897 – 1946)
Má»™t mẫu gương mục tá»: Sống chết vì Ä‘oà n chiên

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Hãy đến viếng nơi an nghỉ của ngà i và tìm hiểu tiểu sỠCha nhé.
Ai đã từng đến du lịch ở vùng đồng bằng sông Cá»u Long có lẽ sẽ không thể bá» qua má»™t Ä‘iểm hà nh hương nổi tiếng: Tắc Sáºy. Từ những năm cá»§a tháºp niên 1980 trở Ä‘i, hằng năm cứ và o ngà y 11–12/3 dòng ngưá»i lương giáo từ các nÆ¡i tuôn vá» Tắc Sáºy, trên nhiá»u chiếc xe đò chở khách ngưá»i ta còn có thể thấy hình má»™t vi linh mục mặt vuông chữ Ä‘iá»n rất dá»… mến. HỠđến Tắc Sáºy để là m gì váºy? Thưa để ká»· niệm lá»… giá»— cá»§a má»™t vị linh mục có tên là Phanxicô Xaviê Trương Bá»u Diệp.
Äôi dòng tiểu sá»
Cha Phanxicô Trương Bá»u Diệp sinh ngà y 1-1-1897, được Cha Giuse Sá»›m rá»a tá»™i ngà y 2-2-1897 tại hỠđạo Cồn Phước, là ng Tấn Ãức, nay thuá»™c ấp Mỹ Lợi, xã Mỹ Luông, Chợ Má»›i, Tỉnh An Giang.
Cha ngà i là Micae Trương Văn Äặng (1860-1935), mẹ ngà i là Lucia Lê Thị Thanh. Gia đình sinh sống tại hỠđạo Cồn Phước.
Năm 1904, lúc ngà i lên 7 tuổi thì mẹ mất. Theo cha, gia đình dá»i lên Battambang, Campuchia, sinh sống bằng nghá» thợ má»™c. Tại đây, thân phụ ngà i tục huyá»n vá»›i bà Maria Nguyển thị Phước, sinh năm 1890, quê quán há» Mỹ Luông, Chợ Má»›i, An Giang. Kế mẫu đã sinh cho ngà i ngưá»i em gái tên là Trương thị Thìn (1913), hiện còn sống tại hỠđạo Bến Dinh, xã Tân Hoà , huyện Thanh Bình, tỉnh Ãồng Tháp.
Năm 1909, cha Phêrô Lê Huỳnh Tiá»n cho ngà i và o Tiểu chá»§ng viện Cù lao Giêng, xã Tấn Mỹ, Chợ Má»›i An Giang. Mãn Tiểu chá»§ng viện, ngà i lên Ãại chá»§ng viện Nam Vang, Campuchia (lúc đó các hỠđạo khu vá»±c Ãồng bằng sông Cá»u Long trá»±c thuá»™c giáo pháºn Phnom Penh, Campuchia).
Năm 1924, sau thá»i gian tu há»c, ngà i được thụ phong linh mục tại Nam Vang, thá»i Ãức cha GB. Chabalier. Lá»… vinh quy và mở tay được tổ chức tại nhà ngưá»i cô ruá»™t là bà Sáu Nhiá»u, tại hỠđạo Cồn Phước.
Năm 1924-1927, được bá» trên bổ nhiệm là m cha phó hỠđạo Hố Trư, má»™t hỠđạo cá»§a ngưá»i Việt Nam sinh sống tại tỉnh Kandal, Campuchia.
Năm 1927-1929, ngà i vỠlà m giáo sư tại Tiểu chủng viện Cù lao Giêng.

Sống chết vì đoà n chiên
Tháng 3 năm 1930, ngà i vá» nháºm hỠđạo Tắc Sáºy. Trong những năm là m cha sở, ngà i quan hệ, giúp đỡ, thà nh láºp nhiá»u hỠđạo vùng phụ cáºn như: Bà Ãốc, Cam Bô, An Hải, Ãầu Sấu, Chá»§ ChÃ, Khúc Tréo, Ãồng Gò, Rạch Rắn.
Theo lá»i kể cá»§a ông Giacôbê Huỳnh Văn Láºp 76t, ngà y xưa là chú bé giúp lá»… ở vá»›i cha (ông Ba Láºp hiện vẫn còn sống ở tại Tắc Sáºy) thì cha Diệp rất hiá»n nhưng khi giảng thì có lúc giá»ng cha rất hùng hồn mạnh mẽ, có lúc lại rất êm Ä‘á»m. Cha cÅ©ng rất thương ngưá»i nghèo: ông còn nhá»› khi có những ngưá»i nghèo đói bất kể lương giáo hay ngưá»i lỡ đưá»ng cha Ä‘á»u kêu và o rồi mở lẫm lúa cho há» lấy lúa Ä‘em ra xay giã lấy gạo (vì lúc đó không có nhà máy xay lúa như bây giá»).
Hoà n cảnh xã há»™i nhiá»…u nhương vì chiến tranh giữa Nháºt và Pháp, dân chúng nhiá»u ngưá»i di tản. Cha Bá» trên Ä‘iạ pháºn Phêrô Trần Minh Ký ở Bạc Liêu kêu gá»i ngà i lánh mặt; ngưá»i Pháp 3 lần Ä‘em xe đến rước, khuyên ngà i tạm lánh khi nà o tình hình yên ổn thì trở vá» hỠđạo, nhưng ngà i trả lá»i: “Tôi sống giữa Ä‘oà n chiên và nếu có chết cÅ©ng giữa Ä‘oà n chiên. Tôi không Ä‘i đâu hết.â€
Ngà y 12-3-1946, ngà i bị Nháºt bắt cùng vá»›i trên 70 ngưá»i giáo dân tại há» Tắc Sáºy, tất cả bị lùa Ä‘i và nhốt chung tại lẫm luá cá»§a ông giáo Sá»± ở Cây Dừa. CÅ©ng theo lá»i kể cá»§a ông Ba Láºp thì há» chất rÆ¡m chung quanh tÃnh đốt tất cả, nhưng cha Diệp đứng ra tranh đấu cho dân, đồng thá»i an á»§i những ngưá»i cùng bị giam. Cha khuyên giáo dân ăn năn tá»™i và giải tá»™i cho há». Cha bị má»i Ä‘i là m việc 3 lần và lần thứ ba thì không thấy trở vá» nữa. Sau khi cha bị má»i Ä‘i lần thứ ba bổn đạo thấy cá»a lẫm để mở ngá» và hỠđã trốn thoát.
Sau đó và i ngà y giáo dân đã tìm thấy xác ngà i từ má»™t cái ao cá»§a ông giáo Sá»±, vá»›i vết chém sau ót ngang mang tai và thân xác trần trụi như Chuá Giêsu trên tháºp giá.
Thi hà i ngà i được vá»›t lên và chôn cất trong phòng thánh nhà thá» Khúc Tréo. Ãến năm 1969, hà i cốt ngà i được di dá»i vá» nhà thá» Tắc Sáºy, nhiệm sở cá»§a ngà i thi hà nh chức vụ chá»§ chăn trong 16 năm. Ngôi nhà mồ cá»§a ngà i hiện nay, được trùng tu và khánh thà nh ngà y 4-6-1989. Ngà i là cha sở thứ nhì cá»§a hỠđạo Tắc Sáºy.
Chứng nhân Äức Ãi
Lá»… giá»— đầu đầu tiên do cha Antôn VÅ© Xuân Vinh tổ chức năm 1979 vá»›i thà nh phần tham dá»± đến từ những hỠđạo chung quanh (chỉ khoảng chừng 30 ngưá»i). Nhưng dần dần số ngưá»i nháºn được Æ¡n là nh nhá» lá»i bầu cá» cá»§a cha Diệp ngà y cà ng nhiá»u và hỠđổn thổi vá» sá»± hiển linh cá»§a ngà i nên rất đông đảo ngưá»i lương cÅ©ng như giáo trong nước và cả ngoà i nước Ä‘á»u tuôn vá» Tắc Sáºy để cầu khấn vá»›i ngà i. Số khách hà nh hương trong ngà y lá»… giá»— ngà y cà ng tăng, con số lên đến hà ng chục ngà n ngưá»i và không chỉ trong ngà y lá»… giá»— mà còn thưá»ng xuyên trong năm vẫn có những ngưá»i đến hà nh hương. Vì thế kể từ 21-01-1997 Äức Giám mục Cần ThÆ¡ đã chÃnh thức thà nh láºp Trung tâm Truyá»n giáo Phanxicô tại Tắc Sáºy. Từ nÆ¡i đây rất nhiá»u ngưá»i đã nháºn được những Æ¡n là nh phần xác cÅ©ng như phần hồn.
Nếu ngà y xưa ngà i đã vì thương Ä‘oà n chiên mà sẵn sà ng sống chết vì há» thì ngà y nay ngà i lại trở thà nh chứng nhân cá»§a Äức Ãi qua biết bao nhiêu Æ¡n lạ nhá» lá»i bầu cá» cá»§a ngà i cho tất cả những ai chạy đến vá»›i ngà i.
GP Cần Thơ

