VATICAN. Sáng thứ sáu 22-7-2016, Tông Hiến của ÄTC Phanxicô vá» Ä‘á»i sống của các nữ tu chiêm niệm đã được công bố và giá»›i thiệu trong cuá»™c há»p báo tại Phòng báo chà Tòa Thánh.
Tông Hiến mang tá»±a Ä‘á» â€Vultum Dei quaerere†(Tìm Nhan Thiên Chúa), mang chữ ký của ÄTC Phanxicô ngà y 29-6 năm nay và được Äức TGM José Rodriguez Carballo, dòng Phanxicô, Tổng thÆ° ký Bá»™ các dòng tu, trình bà y vá»›i giá»›i báo chÃ.
Văn kiện dà i 18 trang theo bản tiếng à và được chia là m 37 Ä‘oạn: sau phần tiá»n Ä‘á», ÄTC Ä‘á» cao tầm quan trá»ng của Ä‘á»i sống chiêm niệm trong Giáo Há»™i, rồi lần lượt bà n vá» 12 Ä‘á» tà i liên quan đến Ä‘á»i sống nà y, đó là : huấn luyện và cầu nguyện; Lá»i Chúa, Thánh Thể và Hòa giải; Äá»i sống huynh đệ và sá»± tá»± trị của các Äan viện; Liên hiệp các Äan viện và ná»™i vi; Lao Ä‘á»™ng và thinh lặng; Các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông và khổ chế. Trong phần kết luáºn, ÄTC liệt kê 14 qui định có tÃnh chất pháp luáºt, theo tinh thần những Ä‘iá»u được trình bà y trong các phần trên.
Äá» cao Ä‘á»i sống chiêm niệm
Äi và o chi tiết hÆ¡n, ngÆ°á»i ta nháºn thấy Tông Hiến má»›i của ÄTC đặc biệt nhấn mạnh đến việc thăng tiến má»™t sá»± huấn luyện thÃch hợp, Ä‘á» cao vị trà trung tâm của lectio divina, Ä‘á»c và nguyện gẫm Lá»i Chúa; các tiêu chuẩn đặc thù để các cá»™ng Ä‘oà n chiêm niệm được tá»± trị; vấn Ä‘á» các Ä‘an viện há»p thà nh má»™t liên hiệp.
ÄTC cho biết sở dÄ© ngà i ban hà nh Tông Hiến â€Tìm Nhan Thiên Chúa†là vì hà nh trình của Giáo Há»™i 50 năm sau Công đồng chung Vatican 2 có nhiá»u thay đổi và vì những tiến bá»™ mau lẹ của lịch sá» nhân loại. Vì thế, cần có sá»± đối thoại vá»›i xã há»™i hiện đại, nhÆ°ng vẫn duy trì các giá trị cÆ¡ bản của Ä‘á»i sống chiêm niệm, vá»›i những đặc tÃnh nhÆ° thinh lặng, lắng nghe, sá»± vÄ©nh cÆ°, có thể và phải tạo nên má»™t thách đố đối vá»›i não trạng ngà y nay.
Vá» tầm quan trá»ng của Ä‘á»i sống chiêm niệm, ÄTC khẳng định rằng trong má»™t thế giá»›i Ä‘ang tìm kiếm Thiên Chúa – dù là má»™t cách vô tình – những ngÆ°á»i thánh hiến phải trở thà nh những ngÆ°á»i đối thoại khôn ngoan, để nháºn ra những câu há»i mà Thiên Chúa và nhân loại Ä‘ang đặt ra. Vì thế, sá»± tìm kiếm của hỠđối vá»›i Thiên Chúa không bao giỠđược ngừng lại.
ÄTC Phanxicô bà y tá» lòng ngưỡng má»™ đối vá»›i các nữ tu chiêm niệm và nhấn mạnh rằng â€Giáo Há»™i Ä‘ang cần các chị để Ä‘Æ°a Tin Mừng cho con ngÆ°á»i ngà y nay. Äây không phải là má»™t sứ mạng dá»… dà ng, xét vì thá»±c tại ngà y nay tuân hà nh những tiêu chuẩn quyá»n bÃnh, kinh tế và tiêu thụ. Tuy nhiên, thách đố mà ÄTC Ä‘á» ra cho các nữ tu chiêm niệm là : là m sao trở thà nh những đèn pha, những ngá»n Ä‘uốc sáng hÆ°á»›ng dẫn và đồng hà nh hà nh trình của nhân loại, các chị là â€những ngÆ°á»i canh ban mai†chỉ cho thế giá»›i thấy Chúa Kitô là đưá»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sống. Äá»i sống chiêm niệm là má»™t hồng ân vô giá và không thể từ khÆ°á»›c được đối vá»›i Giáo Há»™i. â€Äá»i sống chiêm niệm là má»™t chuyện tình say mê đối vá»›i Chúa và nhân loại, được biểu lá»™ qua sá»± hăng say tìm kiếm nhan Thiên Chúa, và đứng trÆ°á»›c nhan Chúa, tất cả Ä‘á»u được Ä‘iá»u chỉnh lại, vì dÆ°á»›i nhãn giá»›i nà y, vá»›i cặp mắt thiêng liêng, con ngÆ°á»i có thể chiêm ngắm thế giá»›i và sá»± váºt vá»›i cái nhìn của Thiên Chúa.
Tiếp đến, đứng trÆ°á»›c những cám dá»—, ÄTC nhắn nhủ các nữ tu chiêm niệm hãy can đảm thi hà nh cuá»™c chiến tinh thần, kiên trì vượt thắng cám dá»— lâm và o tình trạng lãnh đạm, sống và hà nh Ä‘á»™ng theo thói quen, không còn năng lá»±c và ươn lÆ°á»i là m tê liệt.
12 đỠtà i trong Tông Hiến
Trong phần kế tiếp của Tông Hiến, ÄTC má»i gá»i suy tÆ° và phân định vá» 12 Ä‘á» tà i của Ä‘á»i sống chiêm niệm nói chung và của truyá»n thống Ä‘an tu nói riêng, để giúp các nữ tu đạt tá»›i mục tiêu Æ¡n gá»i của mình.
1. – TrÆ°á»›c tiên là việc huấn luyện hay Ä‘Ã o tạo. Hà nh trình nà y phải dẫn đến sá»± đồng hình đồng dạng vá»›i Chúa Giêsu. Việc huấn luyện là má»™t tiến trình không bao giá» chấm dứt, đòi há»i má»™t sá»± liên tục hoán cải, trở vá» cùng Thiên Chúa. Từ nguyên tắc nà y, ÄTC má»i gá»i các Äan viện hãy đặc biệt chú ý đến sá»± phân định Æ¡n gá»i và linh đạo, đừng chiá»u theo cám dá»— tìm kiếm số lượng và hiệu năng. Ngoà i ra, ngà i cÅ©ng nhắc nhở rằng sá»± huấn luyện đòi phải có má»™t khoảng thá»i gian từ 9 cho đến 12 năm.
2. – Äá» tà i thứ hai là cầu nguyện, là cốt tủy của Ä‘á»i thánh hiến. Cầu nguyện không thể được sống nhÆ° má»™t sá»± co cụm của Ä‘á»i sống Ä‘an tu và o chÃnh mình, trái lại đó là má»™t sá»± mở rá»™ng con tim để ôm lấy toà n thể nhân loại, đặc biệt là những ngÆ°á»i Ä‘au khổ nhÆ° các tù nhân, ngÆ°á»i di dân, tị nạn, những ngÆ°á»i bị bách hại, các gia đình bị thÆ°Æ¡ng tổn, những ngÆ°á»i thất nghiệp, ngÆ°á»i nghèo, các bệnh nhân, những ngÆ°á»i nghiện ngáºp. ÄTC viết: “Chị em hãy cầu nguyện và chuyển cầu cho số pháºn của nhân loạiâ€. Vì thế các cá»™ng Ä‘oà n chiêm niệm sẽ trở thà nh những trÆ°á»ng há»c Ä‘Ãch thá»±c dạy vá» cầu nguyện, được nuôi dưỡng bằng vẻ đẹp của Tháºp Giá mà nhiá»u ngÆ°á»i không hiểu đượcâ€.
3. – Äá» tà i thứ ba là vị trà trung tâm của Lá»i Chúa, là nguồn mạch đầu tiên của má»i Ä‘á»i sống thiêng liêng và là nguyên lý hiệp thông của các cá»™ng Ä‘oà n. Lá»i Chúa được biểu lá»™ trong lectio divina, Ä‘á»c và nguyện gẫm Lá»i Chúa, giúp Ä‘i từ văn bản Kinh Thánh đến cuá»™c sống, lấp đầy khoảng cách giữa linh đạo và đá»i sống thÆ°á»ng nháºt, dẫn Ä‘Æ°a từ sá»± lắng nghe đến sá»± nháºn biết và yêu mến. Vì thế – ÄTC viết – Lá»i Chúa phải được tản ra trong cuá»™c sống của cá nhân và cá»™ng Ä‘oà n của các nữ tu chiêm niệm, giúp các chị, nhá» má»™t thứ bản năng siêu nhiên, phân định được Ä‘iá»u gì đến từ Thiên Chúa và điá»u gì là m cho xa Ngà i. Sau cùng ÄTC nhắc nhở rằng lectio divina phải biến thà nh hà nh Ä‘á»™ng, nghÄ©a là trở thà nh â€món quà cho tha nhân trong tình bác áiâ€.
4. – Sang Ä‘iểm thứ tÆ°, ÄTC nhấn mạnh tầm quan trá»ng của bà tÃch Thánh Thể và Hòa giải. Äặc biệt ngà i Ä‘á» nghị kéo dà i việc cá» hà nh Thánh Lá»… vá»›i việc chầu Mình Thánh, và sống sá»± thá»±c hà nh thống hối nhÆ° má»™t cÆ¡ há»™i đặc biệt để chiêm ngắm tôn nhan thÆ°Æ¡ng xót của Chúa Cha. Thá»±c váºy, khi cảm nghiệm Æ¡n tha thứ của Thiên Chúa, chúng ta có thể trở thà nh â€những ngôn sứ và thừa tác viên của lòng thÆ°Æ¡ng xót, trở nên dụng cụ hòa giải, tha thứ và an bình†mà thế giá»›i ngà y nay rất cần.
5. – Äiểm thứ 5 vá» Ä‘á»i sống huynh đệ trong cá»™ng Ä‘oà n, được hiểu nhÆ° má»™t sá»± phản ánh cách thức tá»± hiến của Thiên Chúa, và là hình thức đầu tiên trong việc loan báo Tin Mừng. Vì thế, ÄTC nhấn mạnh sá»± cần thiết phải là m cho cá»™ng Ä‘oà n được liên tục tăng trưởng, Ä‘i tá»›i má»™t sá»± hiệp thông huynh đệ Ä‘Ãch thá»±c. “Má»™t cá»™ng Ä‘oà n hiện hữu vì nảy sinh và được xây dá»±ng vá»›i sá»± đóng góp của tất cả má»i ngÆ°á»iâ€. Äây cÅ©ng là chứng tá cần thiết hÆ¡n bao giá» hết trong má»™t xã há»™i Ä‘ang chịu nhiá»u xâu xé, chia rẽ và chênh lệch. â€Tháºt là điá»u có thể và đẹp đẽ khi có thể sống chung vá»›i nhau mặc dù có những khác biệt vá» thế hệ, vá» huấn luyện và văn hóaâ€. Những khác biệt ấy không ngăn cản Ä‘á»i sống huynh đệ, nhÆ°ng trái lại là m cho nó phong phú hÆ¡n, vì â€hiệp nhất và hiệp thông không có nghÄ©a là đồng nhấtâ€. Äồng thá»i ÄTC cÅ©ng nhắc nhở vá» tầm quan trá»ng phải kÃnh trá»ng ngÆ°á»i già và yêu mến ngÆ°á»i trẻ, hòa hợp ký ức và tÆ°Æ¡ng lai của chÃnh các cá»™ng Ä‘oà n.
6. Äá» tà i thứ 6 là sá»± tá»± trị của các Ä‘an viện chiêm niệm. Vá» vấn Ä‘á» nà y, ÄTC Phanxicô nhấn mạnh rằng má»™t Ä‘Ã ng sá»± tá»± trị tạo Ä‘iá»u kiện cho sá»± ổn định, hiệp nhất và chiêm niệm của cá»™ng Ä‘oà n, nhÆ°ng Ä‘Ã ng khác nó không có nghÄ©a là độc láºp hoặc cô láºp. Trong nhãn giá»›i đó, các nữ tu chiêm niệm đừng trở nên bệnh hoạn vì tá»± tham chiếu mình.
7. Gắn liá»n vá»›i Ä‘á» tà i trên đây là sá»± Liên hiệp. Äây là đỠtà i thứ 7 được ÄTC trình bà y trong Tông Hiến â€Tìm nhan Thiên Chúaâ€. Ngà i Ä‘á» cao tầm quan trá»ng của các liên hiệp â€nhÆ° những cÆ¡ cấu hiệp thông giữa các Äan viện chia sẻ cùng má»™t Ä‘oà n sủngâ€. Các liên hiệp nhắm thăng tiến Ä‘á»i sống chiêm niệm trong các Ä‘an viện và trợ giúp việc huấn luyện và cả những nhu cầu cụ thể. Vì thế cần cổ võ và gia tăng các Liên hiệp.
8. Äá» tà i thứ 8 là ná»™i vi, hay là khu ná»™i cấm. Äó là dấu chỉ sá»± kết hiệp của Giáo Há»™i hôn thê vá»›i Chúa của mình mà thôi. Ná»™i vi có nhiá»u hình thức khác nhau, ná»™i vi Giáo Hoà ng loại trừ má»i công tác tông đồ bên ngoà i, ná»™i vi chung có tÃnh chất Ãt nghiêm ngặt hÆ¡n. Tuy nhiên, trong cùng má»™t dòng, sá»± khác biệt nhÆ° thế phải được coi nhÆ° má»™t sá»± phong phú, chứ không phải là má»™t cản trở tình hiệp thông.
9. Äá» tà i thứ 9 là lao tác. Chú ý tá»›i khẩu hiệu của thánh Biển Äức: ora et labora, cầu nguyện và lao tác, các nữ tu chiêm niệm được ÄTC nhắn nhủ hãy chu toà n công việc là m vá»›i lòng sốt sắng và trung thà nh, đừng để mình bị ảnh hưởng vì não trạng duy hiệu năng và duy hoạt Ä‘á»™ng trong ná»n văn hóa ngà y nay, nó có thể dáºp tắt tinh thần chiêm niệm. Vì thế lao tác phải được hiểu nhÆ° má»™t sá»± đóng góp và o công trình sáng tạo, phục vụ nhân loại và liên Ä‘á»›i vá»›i ngÆ°á»i nghèo, để duy trì má»™t tÆ°Æ¡ng quan quân bình giữa sá»± hÆ°á»›ng vá» Äấng Tuyệt Äối và sá»± dấn thân trong những trách nhiệm hằng ngà y.
10. Äá» tà i thứ 10 trong Tông Hiến của ÄTC là sá»± thinh lặng, được hiểu nhÆ° má»™t sá»± lắng nghe và nghiá»m ngẫm Lá»i Chúa, là m cho mình trống rá»—ng để dà nh chá»— cho sá»± đón nháºn, đó là sá»± im lặng nghe Thiên Chúa và tiếng kêu của nhân loại. Mẫu gÆ°Æ¡ng của các hà nh Ä‘á»™ng nà y là Mẹ Maria, Äấng đã biết đón nháºn Lá»i Chúa vì Mẹ là má»™t phụ nữ thinh lặng, má»™t sá»± thinh lặng già u lòng bác
11.  Äá» tà i thứ 11 là các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông. à thức vá» những biến chuyển xã há»™i và ná»n văn hóa kỹ thuáºt số (digital) Ä‘ang ảnh hưởng mạnh mẽ đến việc hình thà nh tÆ° tưởng và cách thức quan hệ vá»›i thế giá»›i, ÄTC Phanxicô nháºn định rằng các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông là những dụng cụ hữu Ãch cho việc huấn luyện và đả thông. Tuy nhiên ngà i khuyên các nữ tu chiêm niệm hãy tháºn trá»ng phân định, để các phÆ°Æ¡ng tiện ấy không trở thà nh dịp chia trà và tránh thoát Ä‘á»i sống huynh đệ, gây thiệt hại cho Æ¡n gá»i hoặc cản trở sá»± chiêm niệm
12. Sau cùng vá» Ä‘á» tà i thứ 12 là khổ chế. ÄTC nói vá» sá»± Ä‘iá»u Ä‘á»™, không dÃnh bén những sá»± trần tục, vâng phục và minh bạch trong các quan hệ cá»™ng đồng. Ngoà i ra, trong tÆ° cách là má»™t sá»± chá»n lá»±a Ä‘á»i sống vÄ©nh cÆ°, việc khổ chế trở thà nh má»™t dấu chỉ hùng hồn vá» lòng trung thà nh trong má»™t thế giá»›i hoà n cầu hóa và không còn căn cá»™i. Và dụ đối vá»›i má»™t nhân loại Ä‘ang bị nhiá»u xâu xé và chia rẽ, là m sao ta ở cạnh ngÆ°á»i khác, dù đứng trÆ°á»›c những khác biệt, căng thẳng, xung Ä‘á»™t và dòn má»ng yếu Ä‘uối. Khổ chế không phải là má»™t sá»± trốn chạy thế gian vì sợ hãi. TÃnh chất ngôn sứ của khổ chế là liên tục chuyển cầu cho nhân loại trÆ°á»›c tòa Chúa, lắng nghe tiếng kêu của những nạn nhân của ná»n văn hóa gạt bá». NhÆ° thế, trong niá»m hiệp thông sâu xa vá»›i Giáo Há»™i, các nữ tu chiêm niệm sẽ là cầu thang qua đó, Thiên Chúa xuống gặp con ngÆ°á»i, và con ngÆ°á»i leo lên gặp Thiên Chúaâ€.
NÆ¡i phần cuối của Tông Hiến, ÄTC Ä‘á» ra 14 qui luáºt, trong đó có khoản nói rằng các nữ tu chiêm niệm có thể theo các khóa huấn luyện ở ngoà i Ä‘an viện của mình, nhÆ°ng phải là m sao để duy trì bầu không khà thÃch hợp vá»›i Ä‘oà n sủng chiệm niệm (Äiá»u 3)
Ngoà i ra tuyệt đối không được tuyển má»™ các nữ ứng sinh từ các nÆ°á»›c khác chỉ vá»›i mục Ä‘Ãch duy trì sá»± sống còn của Äan viện Ä‘ang bị thiếu Æ¡n gá»i.
– Khởi đầu tất cả các Äan viện phải thuá»™c vá» má»™t liên hiệp. Các liên hiệp nà y có thể được thà nh láºp theo tiêu chuẩn địa lý hoặc có Ä‘oà n sủng, tinh thần hoặc truyá»n thống giống nhau. Nếu má»™t Ä‘an viện không thể thuá»™c vá» má»™t Liên hiệp thì phải xin phép Tòa Thánh (Äiá»u 9).
Bá»™ các dòng tu có thể ban hà nh những chỉ dẫn áp dụng 12 Ä‘á» tà i được liệt kê trong Tông Hiến theo các Ä‘oà n sủng của các gia đình Ä‘an tu khác nhau. Những chỉ dẫn áp dụng ấy phải được Tòa Thánh phê chuẩn (Äiá»u 14)
Lm. Trần Äức Anh OP 7/22/2016