1- Quà tặng của Chúa
Anh là ca trưởng, lại là tay sô lô không thể thay thế. Còn tôi song ca vá»›i anh thì không ai chê được. Äến ná»—i mùa Chay năm ấy, khi hát bà i Giá»t Lệ Sầu: “Lạy Chúa! Bao năm lưu lạc, nay con trở vá»â€¦â€, có lần cha xứ đã phải thốt lên:
– Mình đang cho rước lễ, chúng nó hát là m mình nổi da gà .
Thế rồi, ngưá»i nói ra, kẻ nói và o, lại thêm “lá»a gần rÆ¡m lâu ngà y cÅ©ng bénâ€, chúng tôi yêu nhau. Và như mÆ¡ ước cá»§a má»i đôi tình nhân trên cõi Ä‘á»i nà y, chúng tôi cưới nhau. Trước bà n thá», khi trao nhau chiếc nhẫn cưới, tôi đã tạ Æ¡n Chúa ban tặng anh, món quà quý báu nhất trần gian, cho tôi.
Gia đình hai bên Ä‘á»u nghèo. Chúng tôi biết thân biết pháºn, chà thú là m ăn, tham công tiếc việc, đến ná»—i bị chúng bạn dè bỉu, cưá»i chê. Äến tai bố tôi, bố bênh vợ chồng tôi:
– Mặc kệ há», các con ạ! Hãy nói thẳng và o mặt há»: “Có siêng năng má»›i già u, có cÆ¡ cầu má»›i có, có nhục như chó má»›i có miếng mà ănâ€.
Lá»i bố nói tà n nhẫn quá, nhưng hình như vá»›i những ngưá»i nghèo như chúng tôi thì phải thế thôi. Cuá»™c sống cá»§a vợ chồng tôi rất khó khăn. Khi thằng cu TÃ, đứa con đầu lòng cá»§a chúng tôi khóc chà o Ä‘á»i, thì khó khăn ấy nhân đôi. Chúng tôi xây tổ ấm rõ rà ng bằng mồ hôi và nước mắt. Có Ä‘iá»u, chúng tôi biết lau mồ hôi và nước mắt cho nhau, nên tổ ấm cá»§a chúng tôi rất ấm, rất hạnh phúc. Hôm sáng Chúa Nháºt, thằng Tà được lãnh bà tÃch Thanh tẩy, chồng tôi đã nguyện cầu:
– Tạ Æ¡n Chúa ban tặng thằng cu TÃ, món quà quý báu nhất trần gian, cho chúng con.
Trong bữa cÆ¡m nghèo nà n cá»§a chúng tôi mừng cu Tà được là m con Hôi Thánh, bạn bè cÅ© cá»§a anh giá»›i thiệu anh và o là m công nhân ở má»™t công ty xây dá»±ng bá» thế. Gặp lúc và i công đất nhà tôi bị giải tá»a để xây dá»±ng nhà máy xá» lý nước, chúng tôi không còn đất ở. ÄÆ°á»£c Ä‘á»n bù má»™t số tiá»n nho nhá», chúng tôi bá» quê lên thà nh.
Nhá» siêng năng, hiếu há»c và trung thá»±c, anh tiến thân vùn vụt. Má»›i đó là công nhân, đã lên cai, rồi giám sát, rồi chỉ huy phó công trình. Thu nháºp cá»§a anh cÅ©ng tăng theo. Chúng tôi mua được nhà má»›i. Căn nhà má»›i khang trang, đầy đủ tiện nghi hÆ¡n. Nhưng tôi linh cảm mÆ¡ hồ rằng đó không phải là tổ ấm mà chỉ là má»™t quán trỠđể anh tạm dừng chân khi cà ng ngà y anh cà ng kiếm cá»› vắng nhà , kiếm cá»› Ä‘i sá»›m vá» khuya. Có phải đồng tiá»n đã là m anh vong thân không? Cho đến khi anh được đỠbạt lên chức chỉ huy trưởng công trình…
2- Bữa tiệc của quỷ
Anh có quyết định lên chức chỉ huy trưởng công trình. Lãnh đạo công ty rá»a ghế cho anh ở nhà tôi. Toà n là dân cổ cồn trắng, Ä‘i xe hÆ¡i đắt tiá»n, Ä‘eo đồng hồ và ng, mặc áo quần hà ng hiệu, già y da bóng lá»™n. HỠăn những thứ cao lương mỹ vị đặt hà ng ở những đẩu những đâu vá». Há» uống rượu ngoại tiá»n triệu đến say mèm. Lúc ấy, những chiếc mặt nạ rÆ¡i xuống, há» trở lại con ngưá»i tháºt cá»§a há», trần trụi, bẩn thỉu, nhÆ¡ nhá»›p theo cả nghÄ©a Ä‘en và nghÄ©a bóng. Lão giám đốc khen tôi đẹp, ăn nói dá»… thương gấp trăm lần mụ vợ già cá»§a lão. Lão lè nhè, chá»m há»›p chụp lấy tay tôi, “đỠnghị†tôi uống vá»›i lão má»™t ly rượu. Lão bóp tay tôi tháºt mạnh:
– Mừng chồng cưng lên chức. Cưng xứng đáng với chức danh phu nhân giám đốc, chứ không phải bà chỉ huy trưởng quèn đâu.
Khuôn mặt má»ng mỡ và hÆ¡i rượu từ ngưá»i lão là m tôi tởm lợm. Tôi hất tay lão, là m ly rượu rá»›t xuống ná»n nhà , vỡ tung tóe. Tôi buồn nôn thá»±c sá»±, may mà kịp chạy và o nhà vệ sinh, ói ra máºt xanh máºt và ng. Tôi trốn luôn trong đó. Ngoà i kia những loà i sâu bá» lên là m ngưá»i ấy hò hét, gầm gừ, gà o thét. Há» triết lý nhân sinh bằng bản năng dã thú. Tôi nghe rõ mồn má»™t tiếng cá»§a chồng tôi:
– Mong chú Hai, chú Ba, anh Tư, anh Năm thông cảm. Dzợ tui coi ngon dzáºy chá»›, chỉ là con mẹ nhà quê lết lê trên bè rau muống. Mấy ông đâu biết trong phòng ngá»§, nó thua xa má»™t con ca ve; dưới nhà bếp không bằng con ô sin má»›i và o nghá», ngoà i phố ăn mặc không bám gót gái đứng đưá»ng; ở phòng khách ăn nói xá» sá»± kém má»™t con sinh viên thá»±c táºp… Coi như đồ bá» thôi.
Trá»i Æ¡i! Tôi tồi tệ đến thế sao? Lại do chÃnh miệng anh nói ra. Má»i sá»± quanh tôi quay cuồng. Tôi không sao chịu đựng nổi. Có tiếng cá»§a bố tôi từ má»™t quá khứ xa xăm vang trong lòng tôi: “Vá»™i giáºn mất khôn, nghe không? Con gái!†Tôi cãi: “Không, không… Vá»™i giáºn má»›i khônâ€. Tôi vác cây lau nhà chạy ra, dÅ©ng mãnh như má»™t con sư tá» cái:
– Cút! Già trẻ lá»›n bé cút hết khá»i nhà nà y. Cút ngay!
Những đống thịt len lén chen chúc nhau ra cá»a, lão giám đốc phải chui qua gầm bà n. Tôi đóng sầm cá»a lại, cưá»i phá lên như Ä‘iên. Chồng tôi lèm bèm phân bua:
– Cô quá đáng quá. Tôi nói là nói thế thôi. Mà rượu nói chứ đâu phải tôi nói.
– Äó má»›i là con ngưá»i tháºt cá»§a anh. Tôi để anh lại cho con ca ve cá»§a anh, cho con ô sin má»›i và o nghá» cá»§a anh, cho cô gái đứng đưá»ng cá»§a anh và cho con sinh viên thá»±c táºp cá»§a anh. Tôi Ä‘em thằng Tà vá» quê vá»›i ông ngoại nó. ÄÆ¡n li hôn tôi gởi EMS cho anh sau.
Tôi mỉa mai thêm:
– Tôi vá» vá»›i bè rau muống cá»§a bố tôi. Anh bằng lòng chưa? Anh thá»a mãn chưa?
3- Lá»i thá»
Tôi vá», tôi phải bá» phố vá» quê thôi. CÆ¡n mưa lạc mùa cuối năm tầm tã. Mưa chồng lên mưa. Nước ngáºp mênh mông phố xá. ÄÆ°á»ng đã lên đèn từ lâu. Mịt mù trong mưa, trong những căn nhà xa lạ kia, ánh đèn và ng vá»t vẫn là ánh sáng cá»§a mái ấm gia đình, cá»§a tình cá»§a nghÄ©a, cá»§a vợ, cá»§a chồng, cá»§a mẹ, cá»§a cha, cá»§a con, cá»§a cháu. Tôi thèm khát má»™t chút ánh sáng mù má», lẻ loi, trong đó, ngưá»i ta nói, cưá»i, hoặc ngay như im lặng vá»›i nhau, cÅ©ng là cư xá» vá»›i nhau bằng ân, bằng tình mà không cân Ä‘o Ä‘ong đếm gì cả. Tôi quay quắt tiếc nhá»› những tháng ngà y hà n vi, nghèo khổ. Nhưng bây giá», gia đình tôi đã tan vỡ. Thôi thì, cuá»™c Ä‘á»i nà y được bao lâu? Äã không còn yêu thương kÃnh trá»ng nhau nữa, trói buá»™c nhau, đà y Ä‘á»a nhau là m gì? Tôi chỉ còn má»™t tấm thân rách nhà u và má»™t cõi lòng tan nát. Thế nên tôi vá», tôi phải vá» thôi.
Gần sáng, tôi vỠđến đầu kênh. Ngà y đã thức giấc. Tôi dắt con bước xuống bến đò. Äáºp và o tai tôi là tiếng rao hà ng Ä‘inh tai nhức óc, tiếng động cÆ¡ trên bến dưới thuyá»n gầm rú. Nhưng thấp thoáng trong những “âm thanh và cuồng nộ†(W. Faulkner) ấy, tôi nghe được tiếng ngái ngá»§ ru con bằng lá»i ru ca dao Nam Bá»™ Ä‘á»i má»›i:
Ầu ơ…
Xưa “cò lặn lá»™i bá» sôngâ€
Nhưng có cánh đồng, thẳng cánh cò bay.
Hôm nay, hôm nay, hôm nay,
Ruộng và o quy hoạch, cò bay vỠthà nh.
Bá» sau lưng khoảnh trá»i xanh,
BỠbao kỷ niệm tuổi thanh xuân cò,
Bá» trưá»ng lá»›p, bá» bến đò,
Ước mơ thôi chỉ giấc mơ vượt tầm.
Äó là tiếng ru con, hay ru Ä‘á»i, hay ru tôi? Lòng tôi quặn thắt. Phải, tôi đã từ bá» tất cả để yêu anh, để giá» nà y anh đẩy tôi tá»›i bước đưá»ng cùng nà y đây. Tôi ôm thằng TÃ, nhá»§ lòng: “Mình sẽ già nh hết cuá»™c Ä‘á»i mình cho con. Cần quái gì thằng chồng khốn nạn ấy. Mình thá» không bao giá», phải, không bao giá» tha thứ cho con ngưá»i tệ bạc ấyâ€.
4- Chiếc áo vá
Có đến ná»a tháng trá»i, ngà y nà o cÅ©ng năm lần bảy lượt anh gá»i Ä‘iện thoại cho tôi. Tôi không nhấc máy. Anh gá»i cho bố, xin lá»—i bố và xin lá»—i tôi. Bố lắng nghe, nhưng chỉ trả lá»i:
– Anh xin lá»—i vợ con anh, đừng xin lá»—i bố. Bố tôn trá»ng tá»± do cá»§a cả hai.
Bố không khuyên bảo tôi Ä‘iá»u gì. Má»™t hôm, bố gá»i thằng TÃ:
– Mắt con còn sáng, xỠkim cho ông ngoại, ông ngoại vá lại chiếc áo.
Nhìn chiếc áo đã ngả mà u nước xáo lòng, vá chằng vá đụp, tôi giá»±t chiếc áo khá»i tay bố:
– Vứt Ä‘i thôi, bố ạ. Ngà y mai con Ä‘i chợ Tân Hiệp mua cho bố mấy bá»™, bố mặc cả Ä‘á»i.
– Mặc cả Ä‘á»i cÆ¡ à ? Thế thì bố cám Æ¡n con lắm. Nhưng con biết không? Ão vá có giá trị cá»§a áo vá đấy, con ạ!
Bố uống một cốc nước vối to, ăn một điếu thuốc là o, thả hồn theo khói thuốc, vỠquá khứ:
– Äây nà y, bố nói cho con nghe: Chiếc áo nà y mẹ con may cho bố chỉ ba tháng trước khi mẹ con từ giã cõi Ä‘á»i. Äám tang mẹ con, bố cÅ©ng mặc nó. Sau nà y, má»—i lần khoác nó lên ngưá»i, nhá»› mẹ con, bố lại Ä‘á»c cho mẹ con má»™t kinh KÃnh mừng. Thế là mẹ con được hưởng má»™t kinh KÃnh mừng, còn bố thì tÃch lÅ©y được má»™t kinh KÃnh mừng vá» Ä‘á»i sau. Chưa hết, có lần con há»i bố tại sao các cụ ngà y xưa sống vá»›i nhau hạnh phúc lâu bá»n đến thế. Vì chiếc áo vá đấy, con ạ! Cuá»™c sống gia đình cÅ©ng như má»™t chiếc áo thôi, phải cÅ© Ä‘i, phải sứt chỉ, phải rách, nhưng ngà y ấy các cụ biết vá lại. Các cụ không già u có tá»›i mức áo cứ rách là vứt bá» Ä‘i như thá»i nay đâu. ‘‘Là nh là m gáo, vỡ là m muôi’’ cÆ¡ mà . Con để ý mà xem, thá»i nay ngưá»i ta không mặc áo vá đã đà nh, mà quần áo má»›i còn nguyên vẹn, há» còn mà i cho rách te tua nữa cÆ¡. Sao há» lại là m thế, có phải là phá hoại không, nhỉ? Cuá»™c sống hôn nhân cÅ©ng váºy, hay Ãt ra cÅ©ng tương tá»± như váºy thôi, phải không, con gái?
5- Nước mắt thứ tha
Tôi nhá»› lại đặc tÃnh hôn nhân Kitô giáo: ÄÆ¡n hôn, má»™t vợ má»™t chồng; và vÄ©nh hôn, bất khả phân ly, không ly dị vì dây hôn phối chỉ cắt đứt khi má»™t trong hai ngưá»i qua Ä‘á»i. Và vì bố đã nói thế, thôi váºy, như chiếc áo vá, tình tôi và đá»i tôi cÅ©ng phải vá vÃu lại thôi. Tôi xé đơn ly hôn viết từ mấy bữa trước, run rẩy gá»i Ä‘iện cho anh vá» quê rước mẹ con tôi. Tôi khóc như má»™t đứa trẻ không phải vì chưa biết ngà y mai ra sao, cÅ©ng không phải vì sẽ lại phải chung thân khổ sai sống vá»›i má»™t con ngưá»i tôi đã từng yêu thương, nhưng cÅ©ng đã má»™t lần là m tôi khinh bỉ. Nhưng lạy Chúa! Chúa biết con khóc vì con chỉ má»›i Ä‘ang bắt đầu há»c bà i há»c vỡ lòng cá»§a sá»± thứ tha.
lamhong