MƯỜI HAI TÔNG Äá»’
Ở cuối Phúc Âm theo Thánh Mátthêu, trước khi mô tả Chúa Giêsu lên trá»i, Thánh sá» cho biết Chúa Giêsu nói vá»›i các tông đồ: “Anh em hãy Ä‘i và là m cho muôn dân trở thà nh môn đệ, là m phép rá»a cho há» nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy bảo há» tuân giữ má»i Ä‘iá»u Thầy đã truyá»n cho anh em. Và đây, Thầy ở cùng anh em má»i ngà y cho đến táºn thế.†(Mt 28:19-20)
Như đã thấy trong sách Công Vụ và trong nhiá»u tác phẩm truyá»n thống Kitô giáo khác (ngụy thư hoặc không), có má»™t nhiệm vụ thiêng liêng là đi khắp thế giá»›i vì Tin Mừng, các tông đồ đã không lãng phà thá»i gian. Tất cả các tà i liệu ban đầu cho biết rằng há» cầm cà y ngay láºp tức, tham gia công việc khó khăn là gieo hạt giống đức tin ở má»i nÆ¡i há» Ä‘i tá»›i.
Váºy há» kết thúc ở đâu? Có phải há» thá»±c là m nên các môn đệ cá»§a các quốc gia?
1. PHÊRÔ – Theo truyá»n thống, ngưá»i ta tin rằng Phêrô lần đầu tiên đến Antiôkia và thà nh láºp má»™t cá»™ng đồng ở đó. Ông không ở lại lâu, nhưng ông thưá»ng được biết đến là giám mục đầu tiên cá»§a Antiôkia. Sau đó, có thể ông đã viếng thăm Côrintô trước khi Ä‘i Rôma. Ở đó, ông đã giúp thà nh láºp cá»™ng đồng Kitô giáo, và cuối cùng ông đã được tỠđạo thá»i Nero khoảng năm 64 sau công nguyên tại Rôma. Äá»n thá» thánh Phêrô ở Vatican được xây dá»±ng trên má»™ cá»§a Thánh Phêrô.
2. ANRÊ – Sau Lá»… NgÅ© Tuần, nhiá»u truyá»n thống cổ xưa nói tá»›i Anrê, anh cá»§a Phêrô, là tông đồ cho ngưá»i Hy Lạp. Ngưá»i ta tin rằng ông đã thuyết giảng cho các cá»™ng đồng Hy Lạp và đã tỠđạo tại Patras trên cây tháºp tá»± có hình chữ X. Cuối cùng, thánh tÃch cá»§a ông đã được chuyển đến Nhà thá» Duomo ở Amalfi, Ã.
3. GIACÔBÊ TIỀN (LỚN) – Ngưá»i ta tin rằng Giacôbê là tông đồ đầu tiên bị tá» vì đạo. Kinh Thánh cho biết: “Thá»i kỳ ấy, vua Hêrôđê ra tay ngược đãi má»™t số ngưá»i trong Há»™i Thánh. Nhà vua đã cho chém đầu ông Giacôbê là anh ông Gioan.†(Cv 12:1-2) Ông mất năm 44 sau công nguyên tại Giêrusalem, nhưng má»™ cá»§a ông không ở gần vị trà nà y. Sau khi ông chết, thi thể được chuyển tá»›i Tây Ban Nha và hiện Ä‘ang được đặt tại Santiago de Compostela. Má»™ cá»§a ông là điểm hà nh hương từ nhiá»u thế ká»· qua tại El Camino, và vẫn còn phổ biến cho đến ngà y nay.
4. GIOAN – Là tác giả sách Tin Mừng thứ tư và sách Khải Huyá»n, Gioan là tông đồ duy nhất không tỠđạo. Trong sách Khải Huyá»n, ông viết từ đảo Pátmô, Hy Lạp: “Tôi là Gioan, má»™t ngưá»i anh em cá»§a anh em, tôi cùng chia sẻ ná»—i gian truân, cùng hưởng vương quốc và cùng kiên trì chịu đựng vá»›i anh em trong Äức Giêsu. Lúc ấy, tôi Ä‘ang ở đảo gá»i là Pátmô, vì đã rao giảng Lá»i Thiên Chúa và lá»i chứng cá»§a Äức Giêsu.†(Kh 1:9). Ông chết khoảng năm 100 sau công nguyên và được mai táng gần Êphêsô.
5. PHILÃPPHÊ – Trong những năm sau Lá»… Hiện Xuống, PhilÃpphê đã giúp cho các cá»™ng đồng nói tiếng Hy Lạp. Ngưá»i ta biết rất Ãt vá» những chuyến Ä‘i cá»§a ông, ngoại trừ việc ông tỠđạo và o khoảng năm 80 sau công nguyên. Thánh tÃch cá»§a ông được đặt tại Nhà thá» Santi Apostoli, Rôma.
6. BATÔLÔMÊÔ – Ngưá»i ta biết rất Ãt vá» ná»— lá»±c truyá»n giáo cá»§a Batôlômêô. Nhiá»u truyá»n thống khác nhau đã được ông giảng ở những vùng khác nhau. Ngưá»i ta tin rằng ông đã tỠđạo và hà i cốt cá»§a ông hiện Ä‘ang được đặt tại nhà thá» Thánh-Batôlômêô-ở-đảo, Rôma.
7. TÔMA – Là tông đồ “đa nghi,†Thomas được biết đến rá»™ng rãi nhá» các ná»— lá»±c truyá»n giáo ở Ấn Äá»™. Có câu chuyện phổ biến vá» các chuyến Ä‘i cá»§a ông táºp trung và o việc hoán cải má»™t vị vua Ä‘a nghi ở địa phương. Ông mất khoảng năm 72 sau công nguyên và má»™ cá»§a ông ở Mylapore, Ấn Äá»™.
8. MÃTTHÊU – Là má»™t trong bốn thánh sá», Thánh Mátthêu nổi tiếng nhất vá»›i sách Phúc Âm thứ nhất. Ông đã thuyết giảng cho các cá»™ng đồng khác nhau ở Äịa Trung Hải trước khi tỠđạo ở Ethiopia. Má»™ cá»§a ông ở nhà thá» tại Salerno, Ã.
9. GIACÔBÊ HẬU (NHỎ) – Các há»c giả tin rằng Thánh Giacôbê Háºu là tác giả cá»§a thư Thánh Giacôbê trong Tân Ước. Sau khi các tông đồ giải tán và rá»i Giêrusalem, ông vẫn ở lại và trở thà nh giám mục đầu tiên tại Thà nh Thánh. Ông ở đó và i tháºp niên cho đến khi bị chÃnh quyá»n Do Thái ném đá đến chết năm 62. Má»™t số thánh tÃch cá»§a ông có thể được tìm thấy ở nhà thá» Santi Apostoli, Rôma. Ngưá»i ta cÅ©ng tin rằng má»™ cá»§a ông ở nhà thá» Thánh Giacôbê ở Giêrusalem.
10. GIUÄA TAÄÊÔ – Ngưá»i tông đồ bị lãng quên bởi vì tên cá»§a ông giống vá»›i GiuÄ‘a Ãtcariốt, GiuÄ‘a Tađêô đã rao giảng Phúc Âm ở nhiá»u nÆ¡i khác nhau. Ông được Giáo Há»™i Armenia tôn kÃnh là tông đồ cá»§a ngưá»i Armenia. Ông chịu tỠđạo khoảng năm 65 sau công nguyên tại Beirut, Lebanon. Hà i cốt cá»§a ông hiện ở Äá»n thá» Thánh Phêrô, Rôma.
11. SIMON NHIỆT THÀNH – Simon thưá»ng được đỠcáºp cùng vá»›i GiuÄ‘a Tađêô. Má»™t số ngưá»i tin rằng hỠđã rao giảng Phúc Âm cùng nhau. Äiá»u nà y má»™t phần là do má»™t truyá»n thống nói rằng cả hai Ä‘á»u tỠđạo ở Beirut trong cùng má»™t năm. Má»™t số thánh tÃch cá»§a ông được cho là ở Äá»n thá» Thánh Phêrô, Rôma.
12. MÃTTHIA – Sau khi được chá»n là m tông đồ, thay thế cho GiuÄ‘a Ãtcariốt, má»™t truyá»n thống nói rằng Mátthia đã thà nh láºp má»™t Giáo Há»™i ở Cappadocia và giúp cho các Kitô hữu tại duyên hải Caspia. Ngưá»i ta tin rằng ông đã tỠđạo, bị ngưá»i ngoại đạo chặt đầu bằng rìu, ở Colchis. Má»™t số thánh tÃch cá»§a ông được cho là được Thánh Helena mang tá»›i Rôma.
TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ Aleteia.org)