�ồng hành với gia đình đang gặp khó khăn do hôn nhân khác đạo

Giáo luật số 1086 § 1, tuyên bố rằng “Hôn nhân giữa một ngư�i đã được Rửa tội trong Giáo hội Công giáo hoặc đã được nhận vào Giáo hội ấy mà không r�i b� Giáo hội ấy bằng một hành vi dứt khoát với một ngư�i không được Rửa tội, thì bất thành�.

�ây là một trở ngại liên quan đến một cuộc hôn nhân được cử hành giữa một ngư�i được rửa tội trong Giáo hội Công giáo hoặc được đón nhận trong Giáo hội (và không bị tách r�i do một hành vi chính thức) và một ngư�i khác không được rửa tội.

1. Lý do của việc ngăn trở

Trước hết, lý do của việc ngăn trở này là nhằm bảo vệ đức tin và việc thực hành đạo v� phía ngư�i đã được rửa tội vì lo ngại v� đức tin có thể bị nguy hiểm khi sống với một ngư�i không được rửa tội, cũng như để đảm bảo giáo dục theo tinh thần công giáo cho trẻ em và bảo đảm cho vợ chồng cũng như cho cả gia đình một sự hiệp thông tr�n vẹn trong cuộc sống không bị tổn hại bởi một ni�m tin tôn giáo khác.

�ức tin này có thể bị sa sút hoặc bị mất luôn trong trư�ng hợp tín hữu Công giáo thành hôn với một ngư�i khác đạo và dần dần trở nên xa r�i cuộc sống đức tin của mình. Trong th�i Cựu Ước, Kinh Thánh đã ngăn cấm dân Chúa không được kết hôn với ngư�i ngoại giáo. Sách �ệ Nhị Luật quy định: “Ngươi không được sui gia với dân ngoại, ngươi không được gả con gái ngươi cho con trai chúng và cưới con gái chúng cho con trai ngư�i, vì nó sẽ dụ con trai ngươi không theo Ta, làm nó th� những thần khác, và cơn thịnh nộ Giavê sẽ bừng trên ngươi và kíp tru diệt ngươi đi� (�nl 7,3-4).

Nhìn chung, khi đứng trước một cuộc hôn nhân không mang phẩm tính bí tích trong sự kết hợp giữa một ngư�i công giáo và một ngư�i không được rửa tội, việc kết hợp vợ chồng như một cộng đồng thân mật của đ�i sống và của tình yêu (communitas vitae et amoris) mà đối với h� đó là đi�u phù hợp với và liên quan đến m�i chi�u kích cá nhân và sâu xa của vợ chồng, mà thay vào đó là một sự khác biệt v� tâm hồn và ni�m tin tôn giáo. �i�u này tự nó bao gồm cả sự đa dạng v� hành vi liên quan đến các khía cạnh có thể cản trở sự hiệp thông trong cuộc sống của vợ chồng, chẳng hạn như v� số con được sinh ra và giáo dục chúng hoặc việc thực hành các nghĩa vụ tôn giáo bên ngoài.

2. Quan ngại v� đức tin

Những khó khăn này sẽ càng nặng n� đổ xuống trên một trong hai muốn thực hành tôn giáo của h�. Trư�ng hợp này sẽ khác khi h� thiếu nhạy cảm đối với các giá trị tôn giáo, cả hai sẽ không đặt nặng vấn đ� rằng ngư�i kia tiếp tục sống trong ni�m tin tôn giáo hay không, vì không ai xác tín v� con đư�ng đạo của mình, thì h� cũng không tin có thể sống tr�n vẹn theo nhu cầu của đức tin của h�.

Tuy nhiên, đi�u đó không có nghĩa là các cuộc hôn nhân này không có gì liên quan trong đ�i sống đức tin của ngư�i đã được rửa tội và của các gia đình sẽ được hình thành do sự kết hợp giữa hai ngư�i. Bí tích cũng không chỉ nhằm cho phía ngư�i công giáo: chúng ta hãy nhớ rằng hôn nhân có bản chất “di truy�n�, bao hàm cả một bản sắc v� các hiệu ứng dành cho cả hai bên và đòi h�i cả hai có cùng một hành động mang lại hiệu quả cho mỗi ngư�i phối ngẫu. Do đó, hành động ấy mang lại hiệu lực như nhau cho cả hai bên, nên bí tích phải là unum et individuum. Như vậy, hôn nhân bí tích duy nhất là cuộc hôn nhân được hai chủ thể đã được rửa tội: nếu cả hai không phải là những ngư�i đã được rửa tội mà cử hành, thì sẽ không có bí tích cho bên nào cả, ngay cả khi h� tuân theo hình thức giáo luật.

3. Tiên liệu và sư phạm

Trong viễn cảnh này, sự ngăn trở của hôn nhân khác đạo có thể giải quyết được nh� việc tiên liệu và mang tính sư phạm, bởi vì nó ngăn cản phía công giáo tiếp cận một loại hôn nhân làm suy yếu chi�u kích thiết yếu của bí tích, mặc dù trên thực tế giáo luật ngày càng giới hạn sự can thiệp của mình vào vấn đ� này, để lại trách nhiệm và việc phân định của ngư�i công giáo v� sự lựa ch�n và cam kết của h�.

Do đó, những bất lợi nghiêm tr�ng đối với hôn nhân giữa công giáo và ngư�i không được rửa tội là ratio legis do luật lệ đã được các nhà lập pháp làm ra từ những thế kỷ đầu tiên của Giáo hội, vì h� cảm thấy lo ngại liên tục v� việc bảo vệ quy�n thiêng liêng, do việc giả định rằng ngư�i công giáo kết hôn với một ngư�i không được rửa tội sẽ bị đặt vào tình trạng nguy hiểm cho đức tin khiến h� không trung thành với những đòi h�i cơ bản của đ�i sống Kitô hữu[1].

4. �ịnh hướng

Các định hướng thực tế của thần h�c trong các vấn đ� bí tích hôn nhân, trong thực tế, khẳng định rằng hôn nhân, như một thực tại của con ngư�i, có chính Thiên Chúa là tác giả, như Công đồng Vatican II đã tuyên bố cách rõ ràng: “Ipse vero Deus est auctor matrimonii�, chính Thiên Chúa là �ấng tác tạo hôn nhân (GS 48). Nó không chỉ bắt nguồn từ Thiên Chúa, mà trong đó nó bày t� cách đặc biệt ơn g�i sâu sắc của mình, đó là mối quan hệ với Thiên Chúa, nơi nó tìm thấy sự kiện toàn cách tr�n vẹn và dứt khoát của mình trong sự kết hợp của Chúa Kitô và của Giáo hội. Trong viễn cảnh ấy, ngư�i ta có thể nói v� tính bí tích theo nghĩa rộng cũng cho hôn nhân ngoài Kitô giáo[2].

Tuy nhiên, ngư�i ta muốn hiểu vấn nạn v� tính bí tích hôn nhân được ký kết với sự miễn chuẩn kh�i ngăn trở khác đạo, có thể khẳng định rằng, hôn nhân ấy dù không phải là bí tích, ngay cả đối với bên đã được rửa tội, vẫn luôn là một cuộc hôn nhân hợp giáo luật, có một giá trị tôn giáo và Giáo hội không thể chối cãi, đi�u này không cho phép chúng ta coi nó như bất kỳ kết hợp thuần túy dân sự nào. Như vậy, thẩm quy�n của Giáo hội phán xét v� những cuộc hôn nhân này không cần phải bàn cãi: vì nó hợp lệ và hợp pháp, cuộc hôn nhân giữa một ngư�i công giáo và một ngư�i không được rửa tội đặt đôi bên kết ước trong một hoàn cảnh hợp với giáo luật cho phép bên công giáo được lãnh nhận các bí tích và thi hành tất cả các việc phục vụ mà Giáo hội đòi h�i phải có một cuộc sống phù hợp với đức tin và với nhiệm vụ mà ngư�i ấy đảm nhận. Mặc dù là một cuộc hôn nhân không bí tích, nhưng vẫn luôn là một sự kiện mang tính giáo hội: sự ràng buộc mà hai ngư�i kết ước không chỉ có giá trị đối với đ�i sống thiêng liêng của đôi bạn, mà còn là một chứng tá cho cuộc sống và sứ mạng của cả Giáo hội, cho dù việc chứng tá này cách khách quan không rõ ràng như đ�i sống chứng tá từ việc kết hôn của hai ngư�i đã được rửa tội. Do đó, qua ngư�i phối ngẫu đã được rửa tội, hôn nhân được ký kết với sự miễn chuẩn ngăn trở khác đạo trở thành chứng tá và sự tham dự vào tình yêu của Thiên Chúa là �ấng mà qua đức tin của bên đã được rửa tội và sự gắn kết vào mầu nhiệm cứu độ của Chúa Kitô, càng trở nên gần gũi hơn với mỗi ngư�i, dù ngư�i ấy không phải là ngư�i tín hữu, muốn chiếu sáng và thanh tẩy tình yêu của con ngư�i bằng tất cả vẻ đẹp của nó.

5. Hoàn cảnh ngày nay

Chắc chắn thực tại của hôn nhân giữa một ngư�i đã được rửa tội trong Giáo hội Công giáo và một ngư�i không được rửa tội cũng lâu đ�i như chính Giáo hội, nhưng ngày nay thực tại được cảm nhận nhi�u hơn chính trong chi�u kích xã hội, cả khi không còn đồng nhất v� mặt tôn giáo, cũng làm mất tính đa dạng nhưng là để bảo vệ và nâng cao bản sắc cá nhân, tự do của lương tâm và của tôn giáo. Giáo hội, theo giáo huấn ràng buộc của �ấng sáng lập cho tự do của con ngư�i, không sợ phải đối đầu với những ngư�i chưa gặp Ngôi L�i mà trái lại, nhân cơ hội này để chuyển tải và thông truy�n giáo huấn của mình mà không sợ việc làm này có thể xúc phạm bản sắc của ngư�i khác, nhưng với nhận thức rằng còn có một món quà dành cho tất cả m�i ngư�i và phải được đ� xuất với lòng tôn tr�ng sự tự do của mỗi ngư�i, tình yêu của Chúa Kitô, đồng th�i cũng quan tâm đến những cuộc kết hôn ấy có thể xây dựng được một sự phong phú thiêng liêng cho các cộng đồng Kitô hữu và cho cuộc hành trình đại kết[3].

6. Nhìn lại việc miễn chuẩn ngăn trở hôn nhân

Việc cấp giấy miễn chuẩn ngăn trở hôn nhân khác đạo là một phần của bản quy�n địa phương, v� vấn đ� này, cần phải nhấn mạnh rằng, nếu không có quy�n có được ơn sủng, thì vẫn có quy�n của ngư�i tín hữu xin ơn huệ, quy�n có được một sự trả l�i và khiếu nại đến cơ quan có thẩm quy�n trong trư�ng hợp có sự trả l�i tiêu cực[4].

Mặt khác, bản quy�n địa phương, trong việc thẩm định đơn yêu cầu nhận được, thì cần theo các tiêu chí khách quan, chứ không tuân theo sự độc đoán của mình, vì nó không tùy thuộc ý muốn của ngư�i thực thi quy�n bính mà đó là quy�n của ngư�i tín hữu được giúp đỡ để đạt được lợi ích thiêng liêng của mình: trong hôn nhân thì cần thực thi đúng đắn ius connubii.

Ngư�i có thẩm quy�n được m�i g�i thi hành quy�n miễn chuẩn cách thận tr�ng và kín đáo, không những chỉ đáp ứng đòi h�i chính đáng của vợ chồng, mà của cả cộng đồng giáo hội trong các hoàn cảnh của th�i gian và nơi chốn nhất định. Do đó, một đàng cần có sự bảo vệ lợi ích chung, nghĩa là tôn tr�ng giá trị của hôn nhân, đàng khác đó là quy�n lợi của ngư�i tín hữu trong việc kết hôn: theo quan điểm này, việc miễn chuẩn được đặt ra như một yếu tố cần thiết để dung hòa hai quy�n lợi ấy và đó là chìa khóa có khả năng cân bằng giữa các lĩnh vực chung cũng như riêng theo nguyên tắc equitas canonica. Nhưng cũng nên quan tâm đến vai trò sư phạm của luật giáo hội là không nên quá dễ dàng trong việc miễn chuẩn để tránh nguy cơ làm suy yếu đặc điểm này.

7. Cái nhìn của Thượng Hội đồng Giám mục năm 2015

Một cơ hội quan tr�ng để đ�c lại vai trò đặc trưng của nơi có thẩm quy�n miễn chuẩn hôn nhân khác đạo được Thượng Hội đồng Giám mục vào ngày 24 tháng 10 năm 2015[5], sau khi đã suy tư v� những thách đố mục vụ v� gia đình trong bối cảnh phúc âm hóa. Cách cụ thể, Thượng hội đồng nhấn mạnh đến sự ngăn trở v� hôn nhân khác đạo, phân tích ý nghĩa của việc miễn chuẩn có thể xảy ra dưới ánh sáng của bối cảnh đa văn hóa và đa tôn giáo đặc trưng cho xã hội hôm nay.

Tại số 25 của Relatio Synodi, chúng ta đ�c thấy rằng “ở các quốc gia mà sự hiện diện của Giáo hội Công giáo là thiểu số, có nhi�u cuộc hôn nhân hỗn hợp và khác đạo với tất cả những khó khăn mà h� gặp phải v� nhi�u lãnh vực pháp lý, rửa tội, giáo dục trẻ em và tôn tr�ng nhau từ quan điểm v� sự khác biệt của đức tin. Trong những cuộc hôn nhân này có thể có nguy cơ theo chủ nghĩa tương đối hoặc th� ơ, nhưng cũng có thể có khả năng cổ võ tinh thần đại kết và đối thoại liên tôn trong sự chung sống hài hòa của các cộng đồng sống cùng một nơi�.

Từ việc phân tích bộ luật của các cuộc hôn nhân hỗn hợp (can, 1124 tt.) và những vụ kết hợp với sự miễn chuẩn kh�i ngăn trở khác đạo (cann. 1086), lý lẽ rõ ràng của nhà làm luật là bảo vệ đức tin và tập tục Kitô giáo v� phía ngư�i công giáo có thể bị nguy hiểm khi chung sống hôn nhân với một ngư�i phối ngẫu chưa được rửa tội hoặc rửa tội trong một cộng đồng không công giáo, để bảo đảm việc giáo dục cho con cái và bảo đảm cho vợ chồng và cả gia đình được hiệp thông tr�n vẹn của cuộc sống có thể bị tổn hại do thực hành một ni�m tin tôn giáo khác.

Thật vậy, ngư�i ta cho rằng các cuộc kết hợp hôn nhân như vậy có thể làm cho sự hòa nhập của vợ chồng trở nên khó khăn hơn trong “cộng đồng thân mật�, đó là communitas vitae et amoris, đặc tính của hôn nhân theo giáo luật và liên quan đến các chi�u kích cá nhân và sâu sắc nhất của vợ chồng, mà do một sự khác biệt v� ni�m tin tôn giáo có thể cản trở sự hiệp thông cả trong sự ch�n lựa chẳng hạn như số con cái và giáo dục chúng hoặc thực hành việc sống đạo.

�àng khác, hôn nhân là một tổ chức luật tự nhiên và là ius nubendi, trong đó mỗi đối tượng là chủ sở hữu, rất khó để thừa nhận các lệnh cấm. Các nhà làm luật, cả trong kỷ luật v� các cuộc hôn nhân hỗn hợp, và cả việc ngăn trở hôn nhân khác đạo, không có ý định làm suy yếu hoặc hạ thấp quy�n này nhưng thật ra chỉ muốn tuân giữ bậc thang giá trị: thật vậy, ius nubendi chỉ bị chặn khi các giá trị cao hơn của trật tự siêu nhiên, như đức tin, đ�i sống ân sủng, trung thành với những đòi h�i của lương tâm đã được huấn luyện cách đúng đắn của một ngư�i, bị xâm phạm và định kiến.

Vì thế, việc miễn chuẩn không nên được coi là một công cụ để hạn chế tự do của ngư�i đã được rửa tội, nhưng đó chỉ là một phương tiện để hỗ trợ các tín hữu trong việc bảo vệ đức tin của h�, giúp cho các đôi vợ chồng trở thành một “phòng thí nghiệm� thú vị liên quan đến nhi�u vấn đ� rộng lớn hơn những vấn đ� đối phó với những xung đột trong các mối tương quan và mang tính gia đình.

Thượng Hội đồng Giám mục năm 2015 cống hiến cho chúng ta cách đ�c bằng một lăng kính mới, việc miễn chuẩn kh�i ngăn trở hôn nhân khác đạo disparitas cultus nói riêng và kh�i những ngăn trở hôn nhân khác nói chung: thay vì bị coi là một trở ngại đối với việc thực thi ius connubii thì có thể được coi như một sự trợ giúp mà các nhà làm luật mong sao cho mỗi tín hữu có thể thực hiện tốt nhất quy�n nói trên, mà không phải chịu một sự bất hợp pháp nào có thể xảy ra đối với hôn nhân đã được cử hành, cũng như cùng một lợi ích chung có thể được bảo vệ cách tốt nhất. Do đó, kỷ luật của việc chuẩn chước muốn trở thành công cụ cho việc mục vụ được công bằng hơn và trở nên mối quan tâm thư�ng xuyên để bảo vệ salus animarum, luật tối cao của Giáo hội, ngay cả khi nói đến các việc nhằm lợi ích thiêng liêng của mỗi ngư�i tín hữu.

8. Nhìn vào thực tế tại Việt Nam

Những lý do đưa đến sự thận tr�ng

Trong thực tế tại Việt Nam, nhi�u bậc cha mẹ và chính tín hữu Công giáo thư�ng đặt đi�u kiện: ngư�i không Công giáo phải theo đạo thì mới gả con cho hoặc mới chịu kết hôn. Lý do vì tôn giáo là đi�u có liên hệ thực sự tới tr�n cả cuộc sống con ngư�i và trong hôn nhân, hai vợ chồng cần chia sẻ cùng những xác tín căn bản như tín ngưỡng thì cuộc sống mới có thêm yếu tố được b�n chặt. Thêm vào đó còn có vấn đ� giáo dục con cái nữa.

Có trư�ng hợp một phụ nữ Công giáo lấy chồng không Công giáo. Mỗi sáng Chúa nhật nàng lủi thủi đi lễ một mình, hoặc có khi ông chồng có tháp tùng vợ đi nhà th� và chàng đi uống cà phê. Rồi những đứa con sinh ra không được rửa tội và giáo dục theo đức tin công giáo. Vào cuối đ�i nh� gương sáng của ngư�i vợ, ông chồng đã xin theo đạo, nhưng rồi con cái đã lớn, đã lập gia đình và vì không được giáo dục theo đức tin, nên không muốn theo. Ngoài ra, cũng có trư�ng hợp: ví dụ ngư�i công giáo xác tín phá thai là một tội ác giết ngư�i, nhưng ngư�i chồng theo một tôn giáo nào khác cho rằng phá thai chẳng h� chi, vì bào thai chưa phải là ngư�i, và vì thế chàng đòi buộc nàng phải phá thai. Hay trư�ng hợp một ngư�i theo tôn giáo khác cho rằng hôn nhân không nhất thiết phải là một vợ một chồng, vì “đàn ông được năm thê bảy thiếp�, trong khi theo giáo lý công giáo, hôn nhân nhất thiết phải là “nhất phu nhất phụ�. Sự khác biệt tôn giáo với những sự kiện trên đây chỉ là tương đối, nhưng chúng có thể là nguồn gây nên căng thẳng trong cuộc sống v� lâu v� dài giữa hai vợ chồng và có thể làm cho hai ngư�i mất hạnh phúc hôn nhân.

9. �ức tin là một kho tàng cần được bảo vệ

�ối với tín hữu công giáo, đức tin là đi�u kiện tiên quyết để được cứu rỗi và đó là giá trị cao cả hơn hạnh phúc nói chung và hạnh phúc hôn nhân gia đình ở đ�i này nói riêng vì như Chúa Giêsu đã dạy: “�ược l�i cả thế gian mà mất linh hồn thì nào được ích gì�. Chính vì lý do đó, Giáo hội và nhi�u bậc phụ huynh thư�ng khuyên bảo các tín hữu và con em mình chỉ nên thành hôn với những ngư�i đồng đạo. Vì đi�u kiện này nên có những ngư�i vì muốn thành hôn với một tín hữu công giáo đã chấp nhận theo đạo công giáo. Tuy nhiên, Giáo hội đã t� ra rất thận tr�ng trong những trư�ng hợp “ngư�i theo đạo chỉ để lấy vợ hoặc lấy chồng� mà thôi, và khi đã đạt được mục tiêu rồi, h� gạt đạo sang một bên. Bởi vậy, Việt Nam ta có câu ca dao. “Con quỳ lạy Chúa Ba Ngôi, con cưới được vợ con thôi nhà th��. Ngược lại trong thực tế, cũng có những ngư�i, nh� dịp thành hôn, h� đón nhận đạo công giáo như lý tưởng của cuộc đ�i và có khi còn nhiệt tâm hơn cả ngư�i vợ hay ngư�i chồng công giáo gốc.

10. Việc miễn chuẩn

Nếu sau khi đã được trình bày đầy đủ v� các lý lẽ trên đây mà hai ngư�i nhất định lấy nhau, đạo ai ngư�i nấy giữ, thì h� vẫn có thể xin giáo quy�n chuẩn chước để được thành hôn với nhau. Giáo luật hiện hành của Công giáo, trong khoản 1086, triệt 1 xác định rằng hôn nhân giữa một ngư�i đã được rửa tội và một ngư�i chưa được rửa tội bị coi như bất thành và vô hiệu lực. Tuy nhiên, bản quy�n địa phương (�ức Giám mục hay Cha Tổng �ại diện) có quy�n miễn chuẩn cho hai ngư�i kết hôn, nếu có lý do chính đáng và nếu hội đủ những đi�u sau đây:

– Thứ nhất là phía Công giáo phải tuyên bố sẵn sàng loại b� tất cả những gì có nguy hại cho đức tin và h� phải thực sự cam đoan sẽ cố gắng hết sức để con cái sinh ra được rửa tội và giáo dục trong Giáo hội công giáo (GL 1125,1).

– Thứ hai là phía không công giáo cũng được thông báo kịp th�i v� những l�i cam đoan ấy, để h� có ý thức v� nghĩa vụ của ngư�i bạn đư�ng công giáo của mình (GL 1125,2).

– �i�u kiện thứ ba là cả hai bên, công giáo cũng như không công giáo, cần phải được giáo huấn v� mục đích và đặc tính thiết yếu của hôn nhân, đặc biệt là đặc tính một vợ một chồng và bất khả phân ly của hôn nhân (GL 1125, 3).

Nói tóm lại, tuy hôn nhân khác đạo là đi�u có thể, nhưng đây cũng là đi�u hết sức tránh, vì những lý do đã nói trên đây. Sở dĩ Giáo hội, hoặc các bậc phụ huynh hoặc chính ngư�i tín hữu công giáo thành hôn mong muốn phía không công giáo gia nhập Giáo hội, đó cũng nhằm mưu hạnh phúc thực sự cho hai ngư�i trong cuộc sống hôn nhân cũng như cho con cái sau này, chứ không nhằm mục đích chiêu mộ tín đồ hoặc ép buộc lương tâm ngư�i khác. Trong trư�ng hợp phía không công giáo nhất định muốn giữ đạo của mình và không thể tránh cuộc hôn nhân đó được, thì ít nhất phía không công giáo phải tôn tr�ng những xác tín tôn giáo của phía công giáo, và phía tín hữu công giáo phải làm hết sức để bảo tồn đức tin của mình.

Trong Tông huấn Familiaris Consortio v� “bổn phận của Gia �ình Kitô hữu trong thế giới ngày nay�, �ức Giáo hoàng Gioan Phaolô II khuyên những ngư�i công giáo kết hôn với ngư�i khác đạo phải cố gắng hết sức sống một đ�i sống đức tin gương mẫu ngay trong gia đình của mình, để làm chứng cho Chúa trước mặt ngư�i bạn đư�ng của mình cũng như đối với con cái của mình (xem FC 78).

�ức Giáo hoàng Phanxicô trong Tông huấn Amoris Laetitia tổng hợp những gì chúng ta vừa trình bày để kêu g�i các mục tử cần có một chương trình chăm sóc mục vụ đặc biệt cho vấn đ� này:

“Những hôn phối khác đạo là nÆ¡i Æ°u việt cho cuá»™c đối thoại liên tôn […] có má»™t số khó khăn đặc biệt cả vá»� căn tính Kitô giáo của gia đình, lẫn vá»� việc giáo dục đức tin cho con cái. […] Số các gia đình mà đôi vợ chồng kết hợp theo hôn phối khác đạo ngày càng tăng trong các vùng truyá»�n giáo và ngay cả tại các nÆ°á»›c có truyá»�n thống Kitô giáo lâu Ä‘á»�i, đòi há»�i khẩn thiết phải có chÆ°Æ¡ng trình chăm sóc mục vụ đặc biệt tùy theo bối cảnh xã há»™i và văn hóa khác nhauâ€�. (AL 248).

�ể thêm tin tưởng trong việc mục vụ này, chúng ta hãy nhìn vào tấm gương của thánh nữ Monica. Thánh nữ kết hôn với một ngư�i ngoại giáo. Nhưng qua cuộc sống gương mẫu và nh� sức mạnh của l�i cầu nguyện, thánh nữ đã hoán cải được ngư�i chồng của mình và ông đã xin rửa tội trước khi qua đ�i.

Ngoài ra, thánh Monica còn làm cho con của mình là Augustinô, sau th�i kỳ sống xa Chúa, đã xin được rửa tội và sau này trở thành vị đại thánh tiến sĩ của Giáo hội. Trước đó thánh Phêrô cũng đã khuyên những ngư�i vợ Công giáo có chồng khác đạo, hãy ăn ở xứng đáng, để ngư�i chồng dù không tin l�i giảng, nhưng vẫn có thể được lợi ích nh� tấm gương của ngư�i vợ (xem Thư I Phêrô 3, 1-2).

Lm. Augustino Nguyễn Văn Dụ

H

Trích Tập san Hiệp Thông / H�GMVN, số 115 (tháng 11 & 12 năm 2019)

[1] xem Xh 34,15-16 “Ngươi không được lập giao ước với dân cư trong xứ, kẻo khi chúng đàng điếm với các thần của chúng và tế h�, chúng sẽ m�i ngươi và ngươi sẽ ăn đồ cúng của chúng, ngươi sẽ kén vợ cho con trai ngươi trong số con gái chúng, con gái chúng sẽ đàng điếm với các thần của chúng và làm cho con trai ngươi đàng điếm với các thần đó�. Rõ ràng cả trong trư�ng hợp này: Ông Maisen đặt luật cấm nhằm bảo vệ đức tin cho dân mình.

[2] Xem. M. Mingardi, L’esclusione della dignità sacramentale dal consenso matrimoniale nella dottrina e nella giurisprudenza recenti, Pontificia Università Gregoriana, Roma, 2001, p. 29 ss

[3] Cfr. M.P. Agostino, Matrimoni misti e problemi pastorali, in Diritto matrimoniale canonico, LEV, Città del Vaticano, 2005, p. 292 ss.

[4] Cfr. P. Pavanello, Licenze e dispense matrimoniali, in Quaderni di diritto ecclesiale, 4, 2011, p. 501 ss.

[5] Cfr. F. Gravino, Sinodo sulla famiglia e matrimoni misti, in Aa.Vv., Matrimonio e processo per un nuovo Umanesimo. Il m.p. Mitis Iudex Dominus Iesus di Papa Francesco, a cura di P. Palumbo, Giappichelli, Torino 2016, p. 77 ss.,il quale ricorda che l’indizione da parte di Papa Francesco nell’ottobre del 2014 della III Assemblea Generale Straordinaria del Sinodo dei Vescovi dedicata alle “Sfide pastorali sulla famiglia nel contesto dell’evangelizzazione� aveva già manifestato l’intenzione del Romano Pontefice di riflettere in merito all’esperienza familiare, che è “scuola di umanità� (GS, n. 52) e che è centrale nella vita di tutti, in ragione del suo essere “Chiesa domestica� (LG, n. 11) (nhắc lại rằng �ức Giáo hoàng Phanxicô đã tuyên bố Thượng hội đồng Giám mục đặc biệt vào tháng 10 năm 2004 dành riêng cho “những thách đố mục vụ v� gia đình trong bối cảnh Tân Phúc Âm Hóa� đã bày t� ý định của ngài dành để suy tư v� kinh nghiệm gia đình, như là một “trư�ng h�c của nhân loại� (GS, số 52) và là trung tâm của cuộc sống của tất cả m�i ngư�i, bởi vì bản chất là “Giáo hội tại gia� (LG, số 11).