LỜI CHÚA THỨ TƯ TUẦN XXXIII THƯỜNG NIÊN 2019 (20/11/2019) – (Lc 19, 11-28) – THÁNG CẦU CHO CÁC LINH HỒN

Dụ ngôn MƯỜI NÉN BẠC.
“SAO NGƯƠI KHÔNG GỬI BẠC TA Ở NGÂN HÀNG”.

BÀI ĐỌC I: 2 Mcb 7, 1. 20-31
“Đấng Sáng Tạo vũ trụ sẽ trả lại cho các con tinh thần và sự sống”.
Trích sách Macabê quyển thứ hai.

Trong những ngày ấy, bảy anh em bị bắt cùng với thân mẫu, và thừa lệnh nhà vua, người ta dùng gậy và roi gân bò đánh đập họ, bắt buộc họ ăn thịt heo mà luật đã cấm.

Đặc biệt là bà mẹ đáng ca tụng và ghi nhớ: chỉ trong một ngày, bà chứng kiến bảy con mình chết, bà vui lòng chịu đựng và trông cậy vào Thiên Chúa. Bà đầy khôn ngoan, dùng tiếng của cha ông, can đảm khuyên bảo từng đứa con; bà dùng sự hăng say nam nhân mà nâng đỡ tâm hồn phụ nữ của bà. Bà nói với các con: “Mẹ không biết các con đã thành hình trong lòng mẹ ra sao, vì không phải mẹ ban cho các con tinh thần, linh hồn và sự sống, cũng không phải mẹ sắp đặt các chi thể của mỗi con, nhưng là Đấng Sáng Tạo vũ trụ, Người đã dựng nên loài người, và sáng tạo mọi sự với lòng nhân hậu. Người sẽ trả lại cho các con tinh thần và sự sống, vì giờ đây các con coi rẻ mạng sống các con để bảo vệ luật pháp của Người”.

Vua Antiôcô tưởng rằng lời lẽ ấy khinh thị và lăng nhục ông. Bởi thế, đối với đứa con út của bà còn sống, không những ông dùng lời dụ dỗ cậu, ông còn thề hứa với cậu sẽ làm cho cậu được sung sướng giàu có, nếu cậu chối bỏ lề luật của cha ông, sẽ coi cậu như bạn hữu của ông và ban cho cậu nhiều tước lộc. Nhưng cậu không quan tâm đến những lời dụ dỗ ấy, nhà vua liền cho gọi mẹ cậu đến và khuyên bà nhủ bảo con, để cứu lấy mạng sống con mình. Khi nhà vua đã dài lời khuyến khích bà, bà nhận lời thuyết phục con. Vậy bà cúi sát vào con bà, đánh lừa nhà vua độc ác ấy; bà còn dùng tiếng của cha ông mà nói rằng: “Hỡi con, hãy thương mẹ đã cưu mang con chín tháng trong dạ, đã cho con bú sữa trong ba năm, đã nuôi dưỡng và dẫn dắt con cho tới tuổi này. Con ơi, mẹ xin con hãy nhìn xem trời đất, và tất cả mọi sự trong đó; con biết rằng Thiên Chúa đã tác tạo những vật đó và loài người từ hư vô, nên con đừng sợ tên lý hình này, một hãy tỏ ra xứng đáng với các anh con và hãy nhận lãnh cái chết, để nhờ lòng lân tuất của Chúa, mẹ sẽ gặp con cùng với các anh con”.

Bà mẹ vừa dứt lời thì cậu con út lên tiếng rằng: “Các ông còn chờ gì nữa? Tôi không tuân lệnh nhà vua đâu, nhưng tôi tuân theo lề luật mà Môsê đã ban cho cha ông chúng tôi. Còn nhà vua, là kẻ đã bày ra đủ thứ để bách hại dân Do-thái, nhà vua sẽ không thoát khỏi tay Thiên Chúa đâu”.

Đó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 16, 1. 5-6. 8b và 15
A+B:Lạy Chúa, khi thức giấc, con no thoả nhìn chân dung Chúa (c. 15b).

A)Lạy Chúa, xin nghe điều chính nghĩa của con, xin để ý đến lời con kêu cứu, lắng tai nghe tiếng con thốt ra tự cặp môi chân thành.
B)Bước con đi bám chặt đường lối của Ngài, chân con đã không hề xiêu té. Con kêu van Ngài, bởi Ngài nhậm lời con, lạy Chúa, xin lắng tai về bên con, xin nghe rõ tiếng con.
A)Xin che chở con trong bóng cánh của Ngài. Phần con, nhờ công chính, sẽ được thấy thiên nhan; khi thức giấc, con no thoả nhìn chân dung Chúa.
A+B:Lạy Chúa, khi thức giấc, con no thoả nhìn chân dung Chúa (c. 15b).

ALLELUIA: Tv 110, 8ab -Lạy Chúa, mọi gới răn Chúa được lập ra cho tới muôn đời. – Alleluia.

PHÚC ÂM: Lc 19 11-28
“Sao ngươi không gửi bạc Ta ở ngân hàng”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán thêm một dụ ngôn nữa, vì Người đã đến gần Giêrusalem, mà dân chúng lại cứ tưởng là Nước Thiên Chúa sắp xuất hiện trong giây lát. Vậy Người phán rằng:

“Có người quý tộc kia đi phương xa để được phong vương rồi trở về. Ông cho gọi mười người tôi tớ đến, giao cho họ mười nén bạc và dặn rằng: ‘Hãy làm lợi cho đến khi ta trở về’. Nhưng các người dân của ông ấy ghét ông, sai người đi theo mà rằng: ‘Chúng tôi không muốn ông ấy làm vua chúng tôi’. Được phong vương rồi ông trở về, cho gọi các tôi tớ mà trước kia ông đã giao tiền cho, để biết mỗi người đã làm lợi được bao nhiêu.

“Người thứ nhất đến và thưa: ‘Tâu vua, nén bạc của vua đã sinh lợi được mười nén’. Nhà vua bảo: ‘Được, hỡi người tôi tớ tốt lành, ngươi đã trung tín trong điều nhỏ mọn, ngươi sẽ được quyền cai trị mười thành’. Người thứ hai đến thưa: ‘Tâu vua, nén bạc của vua đã sinh lợi được năm nén’. Nhà vua đáp: ‘Ngươi cũng vậy, hãy cai quản năm thành’.

“Người thứ ba đến thưa: ‘Tâu vua, đây nén bạc của vua, tôi còn giữ trong khăn, vì tôi sợ ngài: ngài là người hà khắc, và lấy cái ngài không gửi, gặt cái ngài không gieo’. Vua phán rằng: ‘Hỡi đầy tớ bất lương, ta cứ lời ngươi mà xử ngươi. Ngươi đã biết ta là người hà khắc, lấy cái ta không gửi, gặt cái ta không gieo, sao ngươi không gửi bạc ta ở ngân hàng, để rồi khi ta trở về, ta có thể lấy cả vốn lẫn lời’.

“Vua liền bảo những người đứng đó rằng: ‘Hãy lấy nén bạc của nó mà trao cho người đã có mười nén’. Họ tâu rằng: ‘Tâu vua, người ấy đã có mười nén rồi’. Vua đáp: ‘Ta nói cùng các ngươi: Ai có sẽ cho thêm, và người đó sẽ được dư dật; còn ai không có, người ta sẽ lấy đi cả cái nó đang có. Còn những kẻ nghịch cùng ta, không muốn ta làm vua, hãy đem chúng ra đây và giết chúng trước mặt ta”. Nói thế rồi Chúa liền dẫn họ lên Giêrusalem.
Đó là lời Chúa.
______________________________________

I/. BÀI SUY NIỆM (Lc 19, 11-28)

“SAO NGƯƠI KHÔNG GỬI BẠC TA Ở NGÂN HÀNG

Hôm nay thứ Tư tuần XXXIII, chúng ta vẫn ở trong Chương 19 Phúc âm Luca để được nghe Luca tường thuật DỤ NGÔN MƯỜI NÉN BẠC.

Như đã nói, Chúa Giêsu và các môn đệ đang trong hành trình lên Giêrusalem để bước vào cuộc khổ nạn. Cuộc hành trình này kéo dài từ Chương 9 đến Chương 19.

Như vậy, khi bước vào Chương 19, chúng ta đã đến chặng cuối cùng của cuộc hành trình, tức đã vào Giêricô. Sau bài Tin mừng này, Chúa chính thức bước vào Giêrusalem.

Và tại Giêricô, Chúa đã tìm và cứu chữa điều hư mất, đó là ông Dakêu.

Ngày hôm qua, chúng ta đã chứng kiến cuộc gặp gỡ giữa Chúa Giêsu với ông. Và ngay sau đó, Chúa đã đưa ra một dụ ngôn rất kinh điển. đó là dụ ngôn: MƯỜI NÉN BẠC.

NÉT ĐẶC SẮC DỤ NGÔN MƯỜI NÉN BẠC:

Thông thường trong các sách phúc âm, khi Chúa Giêsu đưa ra một dụ ngôn, Ngài thường lấy một hình nào đó trong đời thường, hay một câu truyện mang tính ẩn dụ để diễn tả một chân lý mà nó thường không liên hệ đến sự kiện chính trị hay xã hội trong thực tế lúc đó.

Nhưng với dụ ngôn MƯỜI NÉN BẠC thì lại khác. Dụ ngôn gắn liền với sự kiện lịch sử thời Chúa Giêsu, và khi trình bày dụ ngôn này, Luca trình bày nó xen kẽ với sự kiện lịch sử như ta thấy ở phần sau đây. Như vậy, Luca đã làm cho dụ ngôn trở nên sinh động chẳng khác gì một câu truyện có thực.

Luca viết:

“Khi ấy, Chúa Giêsu phán thêm một dụ ngôn nữa, vì Người đã đến gần Giêrusalem”

“VÌ NGƯỜI ĐÃ ĐẾN GẦN GIÊRUSALEM”

Như vậy dụ ngôn “MƯỜI NÉN BẠC” được Chúa nêu ra ở cuối cuộc hành trình.

Nó cho phép ta có thể gán cho nó một ý nghĩa: DỤ NGÔN CỦA THỜI CÁNH CHUNG, ta có thế nói, đó là dụ ngôn mô tả CUỘC PHÁN XÉT RIÊNG. Chúa phán xét riêng từng người.

Câu chủ lực lời Chúa hôm nay:

“”SAO NGƯƠI KHÔNG GỬI BẠC TA Ở NGÂN HÀNG”.

Đó là lời chất vấn của ông chủ đối với tên đầy tớ thứ ba, tên đầy tớ lười biếng.

Câu chất vấn này đưa đến cho chúng ta rất nhiều suy nghĩ:

Khi tạo dựng nên con người chúng ta trong cuộc đời này, Thiên Chúa đã trao ban cho mỗi người những nén bạc tình yêu, nhiều hay ít tùy vào khả năng mỗi người.

Những nén bạc ấy là sự sống, là tài năng, là sức khỏe, v.v. và Thiên Chúa muốn chúng ta hãy làm sinh lợi những nén bạc ấy ngang qua cuộc đời chúng ta.

Để làm sinh lợi những nén bạc Thiên Chúa ban, chúng ta được mời gọi làm sinh lợi với năng lực và khả năng của mình, nghĩa là hãy cố gắng chu toàn cách chu đáo những bổn phận hàng ngày của mình.

“SAO NGƯƠI KHÔNG GỬI BẠC TA Ở NGÂN HÀNG

Những nén bạc mà Chúa giao cho chúng ta trong cuộc đời có thể không đồng đều, người được giao nhiều, người được giao ít. Chẳng hạn, có người khi sinh ra đã thủ đắc nhiều khả năng, tài năng bẩm sinh, mà không cần phải cố gắng để đạt được nó. Mà ta thường gọi là thần đồng.

Nhưng cũng có người sinh ra đời chẳng có một khả năng nào, đầu óc cứ như một màn đêm mù mịt như đêm ba mươi, và người ta phải cố gắng hết mình, phải chịu khó học hỏi trau giồi thì mới có được. Đúng như câu ông bà thường nói: “CẦN CÙ BÙ THÔNG MINH”. Nếu không có thông minh, không có tài năng ta sẽ lấy sự chăm chỉ bù lại thì cũng thành công.

Nhưng trong tất cả, chúng ta đều được Chúa mời gọi hãy cố gắng hết mình để làm lợi nén bạc đó. Vì đến ngày sau hết, khi ra trước tòa Chúa phán xét, Chúa sẽ chất vấn mỗi người về cuộc sống, nỗ lực và cố gắng của họ.

Với mục đích phải làm sinh lợi, thì sẽ có trăm phương ngàn cách: người thì biết buôn bán để sinh lợi, người thì biết đầu tư vào những dự án có lợi.

Nhưng cũng có người chẳng biết làm gì, với loại người này thì có thể gửi tiền vào ngân hàng để nhờ người khác sinh lời cho mình.

Vì ngân hàng hiểu cho đúng nghĩa, đó là một dịch vụ: mượn tiền người gửi vào với lãi suất cố định, sau đó cho người khác vay lại với lãi suất cao hơn. Sự chênh lệch giữa hai lãi suất này là phần của ngân hàng.

Như vậy, trong dịch vụ ngân hàng tất cả mọi người đều có lợi: Người gửi tiền, ngân hàng, người vay ngân hàng đều có lợi và như thế đồng tiền đã sinh lợi. ĐỒNG TIỀN SỐNG.

Nhưng người đầy tớ thứ ba trong dụ ngôn lại không hành xử như vậy mà anh ta đã đem tiền của chủ bọc trong chiếc khăn, cất kỹ, và như thế anh đã biến tiền của chủ thành ĐỒNG TIỀN CHẾT. Và anh đã bị chủ cật vấn.

Để có thể hiểu đươc câu chất vấn của Chúa, chúng ta hãy bắt đầu đi vào Bài Tin mừng.

Mở đầu Bài Tin mừng, Luca viết:

“Khi ấy, Chúa Giêsu phán thêm một dụ ngôn nữa, vì Người đã đến gần Giêrusalem, mà dân chúng lại cứ tưởng là Nước Thiên Chúa sắp xuất hiện trong giây lát. Vậy Người phán rằng”

“MÀ DÂN CHÚNG LẠI CỨ TƯỞNG LÀ NƯỚC THIÊN CHÚA SẮP XUẤT HIỆN TRONG GIÂY LÁT”.

Độc giả có thể tự hỏi: Tại sao dân chúng lại có suy nghĩ này ?

Như đã nói, trong cuộc hành trình lên Giêrusalem, có rất đông dân chúng đi theo Chúa như một đoàn quân rầm rộ.

Những người này đều mong Chúa sẽ làm một cuộc cách mạng chính trị tại thủ đô để giải phóng Do Thái khỏi ách đô hộ của Rôma.

Họ nuôi và giữ suy nghĩ đó trong suốt cuộc hành trình. Trong khi, Chúa không đả động đến vấn đề này dù chỉ là lời nói bóng gió.

Vì thế khi đến gần Giêrusalem, lòng dân chúng thật phấn kích và cứ nghĩ “NƯỚC THIÊN CHÚA SẮP XUẤT HIỆN TRONG GIÂY LÁT”. Thật hoang tưởng.

Để đánh tan ảo tưởng này, Chúa liền phán với dân chúng một dụ ngôn rất kinh điển, dụ ngôn: “MƯỜI NÉN BẠC”

“”Có người quý tộc kia đi phương xa để được phong vương rồi trở về. Ông cho gọi mười người tôi tớ đến, giao cho họ mười nén bạc và dặn rằng: ‘Hãy làm lợi cho đến khi ta trở về’. Nhưng các người dân của ông ấy ghét ông, sai người đi theo mà rằng: ‘Chúng tôi không muốn ông ấy làm vua chúng tôi’. Được phong vương rồi ông trở về, cho gọi các tôi tớ mà trước kia ông đã giao tiền cho, để biết mỗi người đã làm lợi được bao nhiêu.

“CÓ NGƯỜI QUÝ TỘC KIA ĐI PHƯƠNG XA ĐỂ ĐƯỢC PHONG VƯƠNG RỒI TRỞ VỀ”

Câu mở đầu có một chi tiết hơi lạ.

Thông thường trong dụ ngôn, Chúa hay nói: “Ông chủ đi xa một thời gian, hoặc đi dự tiệc cưới,…”, nó không liên quan gì đến chính trị hay một sự kiện lịch sử nào đó.

Nhưng trong dụ ngôn này, có cái gì đó rất khác lạ, mặc dù cũng đi xa. Nhưng ở đây là “ĐI PHƯƠNG XA ĐỂ ĐƯỢC PHONG VƯƠNG”.

Nó cho thấy dụ ngôn sẽ gắn liền với một biến cố lịch sử chính trị có thật, chứ không còn là ẩn dụ nữa.

Như vậy Luca đã gắn kết dụ ngôn này với một sự kiện chính trị đang xảy ra.

Sự kiện chính trị đó như sau:

Như ta biết: Nước Do Thái đang bị Đế quốc La Mã cai trị. Các vua Do Thái (dĩ nhiên phải là người Do Thái) thời bấy giờ phải được Rôma phê chuẩn mới được làm vua, đó là sự nhục nhã của một quốc gia bị đô hộ.

Ngay khi Đức Giêsu giáng sinh, đó là triều đại của vua Hêrôđê Cả. Trước khi Hêrôđê Cả qua đời, ông chia vương quốc thành 3 miền cho 3 người con, là:

+ Hêrôđê Philip cai trị miền Jordan, chồng của bà Hêrôđia mà Antipas đã cướp làm vợ.
+ Hêrôđê Antipas cai trị miền Galilê và Pêrê (Người chém đầu Gioan Tẩy Giả), là người đã cướp vợ anh mình (Philip).
+ Hêrôđê Archeluas cai trị miền Giuđa.

Cả 03 người đều phải sang Rôma để xin phong vương. Quyết định phong vương sẽ được phê chuẩn bởi hoàng-đế Augustus.

Nói riêng vua Herôđê Archeluas.

Khi Archeluas rời Giuđa đi Rôma để thuyết phục Hoàng-đế, người Do-Thái cũng gởi một phái đoàn gồm 50 người đến Rôma để nói lên nguyện vọng: “Họ không muốn Archeluas cai trị họ.” Phái đoàn này đến Rôma sau Archeluas. Hậu quả là hoàng-đế Augustus đã phê chuẩn Archeluas làm vua cai trị Giuđa rồi.

Khi Archeluas trở về Do Thái, số phận 50 người kia đã được định đoạt, họ bị vua Archeluas giết chết. Sự kiện này mọi người Do Thái đều biết, nhất là dân ở vùng Giuđa.

(Theo Wikipedia).

Luca gắn liền dụ ngôn với sự kiện chính trị đó, chứ không có ý muốn nói nhà quý tộc trong dụ ngôn là vua Herôđê Archeluas.

Vì ngay sau đó, Luca viết:

“ÔNG CHO GỌI MƯỜI NGƯỜI TÔI TỚ ĐẾN, GIAO CHO HỌ MƯỜI NÉN BẠC VÀ DẶN RẰNG: ‘HÃY LÀM LỢI CHO ĐẾN KHI TA TRỞ VỀ”

Nhà quý tộc trong dụ ngôn không phải là vua Herôđê Archeluas, vì với ông vua này thì chỉ có chém giết, còn nhà quý tộc trong dụ ngôn lại rất mực yêu thương đầy tớ.

Nhà quý tộc đã giao 10 nén bạc cho 10 đầy tớ.

Như vậy ta thấy rõ ràng, trong dụ ngôn, ông chủ đã giao cho các đầy tớ số bạc đều nhau, mỗi người 1 nén.

Sự giao đồng đều này có một ý nghĩa to lớn. Nó như đặt các đầy tớ vào cùng một vạch xuất phát trong cuộc đua “marathon”, không ai phân bì ai, không ai ganh tị ai. Để sau đó, với thời gian, với sự nỗ lực của riêng mình và có cả yếu tố môi trường hoàn cảnh góp vào sẽ tao ra sự khác biệt, người này hơn hẳn người kia, mặc dù lúc đầu bằng nhau.

Ta nên nhớ: nén bạc thời Chúa Giêsu là cả một gia tài lớn, nó tương đương với tiền công 6.000 ngày lao động. Như vậy đây là số tiền rất lớn.

Và ông dặn các đầy tớ “’HÃY LÀM LỢI CHO ĐẾN KHI TA TRỞ VỀ”.

Đó là mệnh lệnh của chủ.

Và ở đây có điểm đặc biệt: Luca không nói gì thêm, có nghĩa làm cách nào thì làm, miễn là sinh lợi là được, và cũng không nói phải làm lợi bao nhiêu.

Có nghĩa mỗi người tùy theo hoàn cảnh và khả năng cụ thể của mình mà hãy làm lợi cho chủ.

Luca viết tiếp:

“Nhưng các người dân của ông ấy ghét ông, sai người đi theo mà rằng: ‘Chúng tôi không muốn ông ấy làm vua chúng tôi’. Được phong vương rồi ông trở về, cho gọi các tôi tớ mà trước kia ông đã giao tiền cho, để biết mỗi người đã làm lợi được bao nhiêu”

“’CHÚNG TÔI KHÔNG MUỐN ÔNG ẤY LÀM VUA CHÚNG TÔI”.

Luca khi thuật lại dụ ngôn này, ông muốn thuật lại với sự xen kẽ sự kiện lịch sử.

Như đã nói người Do-Thái cũng gởi một phái đoàn gồm 50 người đến Rôma để nói lên nguyện vọng: “Họ không muốn Archeluas cai trị họ”.

Luca rất thâm ý khi viết câu này, ông ngầm ý nói rằng chính người Do Thái cũng muốn loại trừ Chúa Giêsu, họ không muốn Ngài làm vua của họ.

Trong khi họ lại muốn Chúa làm cuộc cách mạng để giải phóng Do Thái khỏi ách đô hộ của Rôma. Thật tức cười: họ không muốn Chúa làm vua mà lại muốn Ngài làm cuộc cách mạng. Nếu không làm vua thì sao có thể làm cuộc cách mạng, đúng là trò hề.

“ĐƯỢC PHONG VƯƠNG RỒI ÔNG TRỞ VỀ, CHO GỌI CÁC TÔI TỚ MÀ TRƯỚC KIA ÔNG ĐÃ GIAO TIỀN CHO, ĐỂ BIẾT MỖI NGƯỜI ĐÃ LÀM LỢI ĐƯỢC BAO NHIÊU”

“CHO GỌI CÁC TÔI TỚ”.

Đến đây, Luca trở về với dụ ngôn. Và khi ông chủ trở về, ông cho gọi các đầy tớ đã được giao bạc xem họ đã làm lợi cho ông được bao nhiêu.

Chi tiết này trong dụ ngôn nó có tính liên tục. Nhưng ta phải hiểu: đây chính là lúc mỗi người chúng ta được Chúa gọi đến Tòa Chúa để phán xét ở đời sau.

“Người thứ nhất đến và thưa: ‘Tâu vua, nén bạc của vua đã sinh lợi được mười nén’. Nhà vua bảo: ‘Được, hỡi người tôi tớ tốt lành, ngươi đã trung tín trong điều nhỏ mọn, ngươi sẽ được quyền cai trị mười thành’. Người thứ hai đến thưa: ‘Tâu vua, nén bạc của vua đã sinh lợi được năm nén’. Nhà vua đáp: ‘Ngươi cũng vậy, hãy cai quản năm thành’.

“Người thứ ba đến thưa: ‘Tâu vua, đây nén bạc của vua, tôi còn giữ trong khăn, vì tôi sợ ngài: ngài là người hà khắc, và lấy cái ngài không gửi, gặt cái ngài không gieo’. Vua phán rằng: ‘Hỡi đầy tớ bất lương, ta cứ lời ngươi mà xử ngươi. Ngươi đã biết ta là người hà khắc, lấy cái ta không gửi, gặt cái ta không gieo, sao ngươi không gửi bạc ta ở ngân hàng, để rồi khi ta trở về, ta có thể lấy cả vốn lẫn lời’.

“NGƯỜI THỨ NHẤT ĐẾN VÀ THƯA” ….“NGƯỜI THỨ HAI ĐẾN THƯA”

“NGƯỜI THỨ BA ĐẾN THƯA”

Khi được giao nén bạc thì Luca nói có tất cả 10 người. Nhưng khi đến để chất vấn, Luca chỉ trình bày có 3 người thôi.

Hẳn Luca có một dụng ý:

Đây là 3 trường hợp tiêu biểu cho hàng tỷ tỷ người trên thế giới. Mỗi người sẽ nằm một trong 3 trường hợp trên. Như vậy không cần phải nêu hết cả 10 người cho “tốn mực”. Ta sẽ kể ra 3 trường hợp cùng với mức thưởng, phạt của chủ

+ Người thứ nhất: SINH LỢI ĐƯỢC 10 NÉN (= 1.000%) – ĐƯỢC CAI QUẢN 10 THÀNH

+ Người thứ hai: SINH LỢI ĐƯỢC 5 NÉN (=500%) – ĐƯỢC CAI QUẢN 5 THÀNH.

+ Người thứ ba: SINH LỢI ĐƯỢC 0 NÉN (= 0%) – BỊ TRỪNG PHẠT

Riêng người thứ ba, không những biếng nhác mà còn khéo ngụy biện. Anh đã thưa với chủ như sau:

NGƯỜI THỨ BA ĐẾN THƯA: ‘TÂU VUA, ĐÂY NÉN BẠC CỦA VUA, TÔI CÒN GIỮ TRONG KHĂN, VÌ TÔI SỢ NGÀI: NGÀI LÀ NGƯỜI HÀ KHẮC, VÀ LẤY CÁI NGÀI KHÔNG GỬI, GẶT CÁI NGÀI KHÔNG GIEO’.

“VÌ TÔI SỢ NGÀI”.

Luca trở về với sự kiện lịch sử. Lúc đó người Do Thái đang rất sợ ông vua hà khắc Herôđe Archeluas. Chính vì nỗi sợ này mà anh không dám mạo hiểm. Anh sợ dùng nén bạc này mà đầu tư vào làm ăn, nếu không sinh lợi mà lại bị lỗ thì “rách việc”. Vì thế anh đã gói kỹ nén bạc này trong khăn cho chắc ăn.

Đúng là tên đầy tớ mang đủ các nết xấu: LƯỜI BIẾNG– NHÁT ĐẢM– NGỤY BIỆN

Anh ta nêu ra cái lý do: “NGÀI LÀ NGƯỜI HÀ KHẮC, VÀ LẤY CÁI NGÀI KHÔNG GỬI, GẶT CÁI NGÀI KHÔNG GIEO’.

Anh nêu ra cái lý do này chẳng khác gì anh đang “chửi” ông vua, ông chỉ biết ăn không của người ta, mà không phải bỏ ra cái gì. Thật đáng ghét !

Nhưng ngay sau đó, vua đã nghiêm khắc với anh ta:

“Vua phán rằng: ‘Hỡi đầy tớ bất lương, ta cứ lời ngươi mà xử ngươi. Ngươi đã biết ta là người hà khắc, lấy cái ta không gửi, gặt cái ta không gieo, sao ngươi không gửi bạc ta ở ngân hàng, để rồi khi ta trở về, ta có thể lấy cả vốn lẫn lời”

“’HỠI ĐẦY TỚ BẤT LƯƠNG, TA CỨ LỜI NGƯƠI MÀ XỬ NGƯƠI”.

Đúng là cái miệng hại cái thân, anh đầy tớ cứ nghĩ là sẽ chạy được tội, ai ngờ tự mình lấy thòng lọng xiết cổ mình.

Nhưng ở đây có một chi tiết mà ta cần chú ý.

Luca dùng từ rất sâu sắc. Vua không nói: “’HỠI ĐẦY TỚ BIẾNG NHÁC” mà Luca dùng từ : “’HỠI ĐẦY TỚ BẤT LƯƠNG”.

Vậy anh ta BẤT LƯƠNG ở chỗ nào ?

Thưa đánh cắp của vua: Đáng lẽ anh nên gửi tiền vào ngân hàng thì đồng tiền cho dù không được lời nhiều thì nó cũng không phải là đồng tiền chết.

Nén bạc khi anh lãnh là 1 nén. Nhưng sau một thời gian, đồng tiền bị trượt giá, bây giờ có thể nó không còn là 1 nén nữa mà nhiều khi giá trị chỉ còn là nửa nén, hay 2/3 nén. Như vậy anh đã làm thiệt cho chủ rồi, anh đã đánh cắp của chủ phần bị trượt giá. Đúng là bất lương rồi còn gì.

Kết thúc Bài Tin mừng, Luca viết:

“CÒN NHỮNG KẺ NGHỊCH CÙNG TA, KHÔNG MUỐN TA LÀM VUA, HÃY ĐEM CHÚNG RA ĐÂY VÀ GIẾT CHÚNG TRƯỚC MẶT TA”. NÓI THẾ RỒI CHÚA LIỀN DẪN HỌ LÊN GIÊRUSALEM.

Luca ngưng dụ ngôn và trở về với sự kiện lịch sử.

Quả đúng như đã nói:

Khi Archeluas trở về Do Thái, số phận 50 người kia đã được định đoạt, họ bị vua Archeluas giết chết “CÒN NHỮNG KẺ NGHỊCH CÙNG TA, KHÔNG MUỐN TA LÀM VUA, HÃY ĐEM CHÚNG RA ĐÂY VÀ GIẾT CHÚNG TRƯỚC MẶT TA”

Sự kiện này mọi người Do Thái đều biết, nhất là dân ở vùng Giuđa.

NÓI THẾ RỒI CHÚA LIỀN DẪN HỌ LÊN GIÊRUSALEM”

Có một nghịch lý xảy ra ở câu kết này:

Vua Hêrôđê Archeluas đã giết 50 người Do Thái dám sang Rôma thọc mạch để xin truất phế vua.

Còn Chúa Giêsu đang đóng vai trò nhà quý tộc sẽ bị chính người Do Thái giết tại Giêrusalem.

Khi giảng xong dụ ngôn, Chúa liền dẫn dân chúng lên Giêrusalem để bước vào cuộc khổ nạn.Lúc này họ sẽ đóng lại vai trò của 50 người Do Thái kia đòi truất phế vua Herôđê, thì tại Giêrusalem, họ sẽ đồng thanh hô to “ĐÓNG ĐI NÓ VÀO THẬP GIÁ.

Dụ ngôn mà Luca tường thuật thật sâu sâu sắc, nó bao gồm mọi khía cạnh: vừa có tính lịch sử, vừa là giáo huấn trình bày Ngày Cánh chung.. Không có thánh sử nào diễn đạt sâu sắc như Luca.

Các Bài Đọc hôm nay cho chúng ta những mẫu gương tốt cũng như xấu của con người trong việc họ dùng các quà tặng Thiên Chúa ban.

TRONG BÀI ĐỌC I Trích sách Macabê quyển thứ hai, bà mẹ anh hùng đã can đảm khuyên nhủ và chứng kiến bảy đứa con của mình hy sinh mạng sống để làm chứng cho Chúa; trong khi vua Antiochus đã lạm dụng uy quyền Chúa ban để sát hại các tín hữu của Ngài.

TRONG BÀI TIN MỪNG theo thánh sử Luca, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn MƯỜI NÉN BẠC để tiên báo về ngày phán xét. Thiên Chúa sẽ phán xét mỗi người, mỗi hành vi tùy theo ân huệ Người ban và người đó đã sử dụng sinh lợi cho Chúa như thế nào trong cuộc đời.

Mỗi chúng ta cũng đều là một quản lý của Chúa. Chúa đã ban cho chúng ta biết bao ơn lành. Ðó là cái vốn, chúng ta có bổn phận phải làm lời cho Chúa. Những vốn ấy chỉ sinh lợi khi chúng ta biết nỗ lực và khiêm tốn dùng nó để phục vụ Chúa và anh em đồng loại.

Lạy Chúa, Chúa đã đặt mỗi người chúng con làm quản lý của Chúa. Xin cho chúng con luôn ý thức rằng: chúng con chỉ chu toàn đúng vai trò quản lý ấy khi biết sử dụng những gì Chúa ban theo đúng ý Chúa. Chúa không muốn chúng con đem cất dấu một cách lười biếng, nhưng muốn chúng con nỗ lực và tích cực cộng tác với ơn Chúa để mọi sự Chúa ban trở nên ích lợi cho mọi người và cho chính chúng con.

Amen.
________________________
Giuse Vĩnh Tâm.