Giáo hội đối diện với thách thức v� tháp tùng tâm lý cho các linh mục

Giáo hội công giáo ngày càng xem tr�ng tình trạng mong manh v� tâm lý của một số linh mục thư�ng liên quan đến các căng thẳng trong quan hệ và nguy cơ cô đơn v� cảm xúc. Ngày xưa Giáo hội thư�ng có một mối nghi ng� nào đó v� chỗ đứng của khoa tâm lý trong việc đào tạo các linh mục, nhưng bây gi� khoa tâm lý được xem là nguồn lực quý giá để sống chức tư tế cân bằng và lâu dài.

Gần đây ở Giáo hội công giáo Pháp cũng như ở các nước khác như ở Ấn �ộ và Hoa Kỳ, đã bị đánh động qua một số vụ tự tử của các linh mục. Mỗi trư�ng hợp là một câu chuyện cá nhân riêng, đôi khi có các nguyên nhân sâu xa cũng như không rõ lý do, nhưng Giáo hội ý thức dần v� sự cần thiết phải quan tâm nhi�u hơn đến các điểm yếu tâm lý của các linh mục và tu sĩ, trong bối cảnh áp lực của xã hội và phương tiện truy�n thông đã làm cho nhi�u ngư�i kiệt quệ.

Tại một số giáo phận, các đơn vị hỗ trợ tâm lý đã được thiết lập và ngày càng nhi�u chủng viện có các biện pháp can thiệp của các nhà tâm lý h�c, và đôi khi tháp tùng riêng để giúp các chủng sinh nhận diện giới hạn của mình, dù phải ngưng tiến trình h�c. Thử thách này cũng giúp cho các linh mục tương lai đối phó với các khó khăn tâm lý của những ngư�i mà h� sẽ có trách nhiệm sau này.

Linh mục Stéphane Joulain, thành viên của Hiệp hội Truy�n giáo Châu Phi, thư�ng được g�i là “Các Cha Trắng�, cha cũng là nhà trị liệu tâm lý. Linh mục giải thích, Giáo hội cố gắng phát triển sự nâng đỡ tâm lý cho các thừa tác viên phụng vụ của mình, giúp h� tìm được cân bằng thực tế, đặc biệt trong đ�i sống tương giao của h�.

Trong tâm thức truy�n thống của Giáo hội, tâm lý h�c đôi khi bị đánh giá thấp, bị coi là mâu thuẫn với sự phát triển đ�i sống tâm linh. Làm thế nào ngày nay khoa tâm lý có thể hội nhập vào tiến trình của các linh mục?

Linh mục Stéphane Joulain: Trước hết phải m�i các chuyên gia sức kh�e tâm thần tham dự vào việc đào tạo các linh mục tương lai. Vì vậy, chúng tôi gặp gỡ m�i ngư�i, chúng tôi nói chuyện với h�. Và sau đó các nhà đào tạo quan tâm đến những gì mà các chủng sinh có thể trải qua, và nếu h� nhận thấy một số ngư�i cần giúp đỡ chuyên biệt hơn, cụ thể hơn, h� sẽ đáp ứng nhu cầu này.

Nhưng tiếc thay, hòn đá tảng vẫn là, nhi�u linh mục tương lai và thậm chí kể cả các linh mục khác, h� xem việc nh� đến chuyên gia v� sức kh�e tâm thần là thất bại cho đ�i sống thiêng liêng của h�.

Ở đây chúng ta chạm vào điểm thiết yếu… Nhưng bản thân các linh mục, ngoài các yếu đuối cá nhân, trong cuộc sống của h�, trong tư cách cha xứ, h� còn phải đương đầu với những ngư�i gặp khó khăn v� tinh thần. Liệu với việc chính bản thân mình được trị liệu có thể giúp h� nắm vững các hồ sơ này với độ chính xác, cân bằng và hiệu quả hơn không?

�úng, hoàn toàn đúng. Ngay khi chính h� được tháp tùng, được nâng đỡ h� biết h� không phải là siêu anh hùng mà h� chỉ là con ngư�i, với bản chất mong manh và đôi khi cần được hỗ trợ, như vậy h� sẽ là những ngư�i đồng hành có hiệu năng cho Dân Chúa. H� biết cách chú ý đến chi�u kích này không tìm cách thiêng liêng hóa m�i chuyện. Như thế, chắc chắn là có hiệu quả nếu một linh mục, một chủng sinh đã theo tiến trình này, h� sẽ là ngư�i quan tâm nhi�u hơn đến các đau khổ của Dân Chúa.

Một trong các hiện tượng phổ biến nhất trong xã hội hiện đại hoặc hậu hiện đại, kể cả ngoài dân chúng, cũng như các linh mục và tu sĩ là việc dùng không chừng mực các mạng xã hội, với tính tự mê trong đó… Có phải vấn đ� tạo hình ảnh cho mình, sự khó khăn để ở tầm cao như mình muốn, là tr�ng tâm vấn đ� ngày nay trong các khó khăn của một số linh mục và đặc biệt nơi các linh mục trẻ không?

Một số linh mục trẻ là con của thế hệ này, h� sinh ra với mạng xã hội, đó là một phần bản sắc của h�. Tôi, tôi thấy rõ vấn đ� này nơi các linh mục trẻ đồng hữu của chúng tôi, h� có mặt rất nhi�u trên mạng xã hội! Không nên đánh giá thấp chi�u kích tông đồ và truy�n giáo trên các mạng này. Có một số công việc được thực hiện đáng phâm phục. Nhưng vấn đ� là khi tr�ng tâm của thông điệp và sự hiện diện trên mạng không còn là Chúa Giêsu Kitô mà là chính linh mục. �ó là khó khăn, và các mạng xã hội thư�ng có khuynh hướng phóng đại các chuyện tích cực, lý tưởng hóa các khía cạnh tích cực, để đào sâu một cái gì đó ở tính tự mê của con ngư�i, nhưng cũng như m�i cộng cụ, tất cả đ�u có vùng tối, vùng sáng của nó.

Tương giao giữa tu sĩ và cộng đoàn cũng là vấn đ�. �ôi khi chúng ta thấy các linh mục ở chung nhà xứ nhưng không nói chuyện, không chia sẻ bữa ăn chung, không hiểu nhau, đôi khi do khác biệt thế hệ… Làm thế nào để thành công trong việc tạo đồng cảm và lắng nghe giữa các linh mục?

Nó phải bắt đầu ngay ở nhà đào tạo, ở chủng viện. Nếu chúng ta không thấm nhuần cuộc sống đồng đội trong các chủng viện, thì sau này sẽ không có trong đ�i sống hàng ngày. Nhi�u cố gắng đã được thực hiện trong lĩnh vực này, nhưng sau đó sẽ tùy thuộc vào tương giao cá nhân trong chức vụ của h�. H� có xem ngư�i khác ở đó để làm việc với h� hay h� ở đó để làm việc với ngư�i khác, nhưng không chỉ, h� còn ở đó để hỗ trợ nhau trong cuộc sống linh mục, bởi vì đây là đ�i sống không h� dễ dàng… Thư�ng thư�ng, tu sĩ chúng ta quen với đ�i sống cộng đồng hơn, trong khi với một số linh mục ở địa phận thì vấn đ� này khó hơn. Nhưng đã có các cố gắng lớn được thực hiện, chẳng hạn các nhóm sự sống, các nhớm linh mục cùng thế hệ, có cùng một cách đào tạo, h� thư�ng xuyên gặp nhau để trao đổi.

�ôi khi có nhi�u linh mục có mặc cảm tội lỗi vì h� cảm giác mình thiếu sẵn sàng, vì không biết cư xử đúng, chẳng hạn với các tang gia hoặc những ngư�i đau khổ. Làm thế nào để phương pháp tâm lý trị liệu có thể giúp h� vượt qua mặc cảm tội lỗi này, chẳng hạn khái niệm “đi theo Chúa Kitô� và trên thực tế, đôi khi khía cạnh con ngư�i phức tạp hơn ở các linh mục không?

Trước hết, nó sẽ giúp chúng ta chấp nhận giới hạn này, rằng linh mục không thể ở khắp nơi và đôi khi h� làm ngư�i khác thất v�ng hoặc h� thất v�ng với chính h�, với các lý tưởng của mình. Tâm lý h�c sẽ giúp h� đưa ra quan điểm trung thực v� thực tế. Nó cũng có thể, giống như đồng hành thiêng liêng, giúp h� định hướng các ưu tiên của mình. Nếu linh mục nhận ra mình dành nhi�u thì gi� cho các buổi h�p của những việc không nhất thiết phải cần đến chức linh mục, thì linh mục nên nghĩ đến việc ủy quy�n để h� có thì gi� hơn cho các việc khác.

Vấn đ� là rất nhi�u bạn trẻ khi bước vào sứ vụ đ�u tràn đầy nhiệt huyết, h� tung ra m�i hướng cho đến khi h� bị suy sụp, vì h� không thể tiếp tục như vậy được nữa. Và th�i điểm này không phải là tiêu cực: vì đây là lúc h� nhận ra giới hạn của mình, h� thấy cần phải được đồng hành. Vì nhận ra mình có giới hạn là chuyện rất quan tr�ng, giúp cho linh mục không vấp phạm, nơi mình, nơi ngư�i khác… Vì vậy, đây là cả một công việc cần phải thực hiện, và thư�ng các linh mục không gióng lên tiếng chuông báo động khi h� thấy mình chạm đến giới hạn hoặc các giới hạn.

Có các đơn vị được thành lập để hỗ trợ các linh mục với các nhà tâm lý h�c, các nhân viên xã hội, vì dù chúng ta thư�ng nói v� các linh mục trẻ, nhưng cũng có các linh mục lớn tuổi đôi khi cũng trải qua tình trạng suy sụp tinh thần rất con ngư�i này. Vì vậy, các giáo phận cũng phải quan tâm đến chuyện này, và nhi�u giáo phận ở Pháp cũng như trên thế giới, đã thành lập các đơn vị đồng hành với các linh mục đang trong hoàn cảnh khó khăn v� mặt nhân bản, tâm linh hoặc tâm lý.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Phanxicovn