I. TIẾN TRÃŒNH TÃN ÄIỀU MẸ VÔ NHIỄM THAI
Äức Mẹ Vô nhiá»…m nguyên tá»™i từ thuở đầu thai, nói tắt là “Äức Mẹ vô nhiá»…m thaiâ€. “Thai†nói đầy đủ là “thụ thai†(conception). Thụ thai phân biệt ra thụ thai chá»§ động (active conception) là việc ngưá»i mẹ hoà i thai đứa con, và thụ thai thụ động (passive conception) là việc ngưá»i con được thụ thai. Do đó, khi nói đến Immaculate Conception là không phải nói đến Thánh Anna thụ thai Äức Trinh Nữ Maria, hay là Äức Trinh Nữ Maria thụ thai Chúa Giêsu, nhưng là nói đến Äức Trinh Nữ Maria “được thụ thai, hay là được dá»±ng thai, hoặc là đầu thai†trong lòng Thánh Anna. CÅ©ng có khi ngưá»i ta chỉ nói “Äức Mẹ Vô nhiá»…m†thì hiểu là “Äức Mẹ Vô nhiá»…m từ thuở đầu thai†hay là “Äức Mẹ đầu thai vô nhiá»…m†hoặc là “Äức Mẹ Vô nhiá»…m thaiâ€.
Vấn đỠ“Äức Mẹ Vô nhiá»…m thai†thoạt tiên là má»™t hạt giống được giấu ẩn trong kho mạc khải Thánh kinh và Thánh truyá»n, rồi trải qua niá»m tin cá»§a Giáo há»™i biến thà nh Nụ TÃn lý. Nhưng Nụ TÃn lý trải qua nhiá»u chông gai, nhiá»u sương tuyết lạnh lùng, nhá» sá»± diá»…n giải cá»§a các Thánh Giáo phụ, các nhà thần há»c và sá»± phán quyết cá»§a Thẩm quyá»n Giáo há»™i má»›i nở tươi thà nh TÃn Ä‘iá»u.
Xét vá» phương diện tiến triển, TÃn Ä‘iá»u “Äức Mẹ Vô nhiá»…m thai†đã trải qua má»™t tiến trình rất phức tạp, nhưng được giản lược qua 3 giai Ä‘oạn: giai Ä‘oạn trầm lặng, giai Ä‘oạn tranh luáºn, và giai Ä‘oạn xác
nháºn.
A. Giai đoạn trầm lặng từ thế kỷ I đến thế kỷ XI
Thánh kinh chỉ có kiểu nói mặc nhiên ẩn tà ng vá» vấn đỠVô nhiá»…m, nên trong những thế ká»· đầu, Giáo há»™i chưa khám phá ra. Tuy nhiên, từ thá»i các Thánh Tông đồ qua thá»i các Thánh Giáo phụ trong những thế ká»· đầu, má»™t Ãt tia sáng “Vô nhiá»…m†đã loé lên, nhưng chỉ trong phạm vi cá nhân. Năm 416 Công đồng Carthage và Công đồng Mileviô ở Bắc Phi lên án Pelagiô và Coelestiô chối tá»™i nguyên tổ, mà không đỠcáºp gì đến trưá»ng hợp cá»§a Äức Mẹ. Năm 431 Công đồng Êphêsô ở Tiểu à cùng vá»›i Thánh Cyrillô AlexanÄ‘ria luáºn phi bè rối Nestoriô, để tuyên tÃn Äức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa. Từ đó, lòng sùng kÃnh Äức Mẹ dâng lên cao và trà n lan ra xa rá»™ng. Giáo há»™i cÅ©ng chỉ xác nháºn sá»± trinh trong tuyệt đối cá»§a Mẹ. Khi ngưá»i ta bà n luáºn vá» vấn đỠtá»™i lá»—i, Thánh Augustinô không muốn liên tưởng đến Äức Mẹ. Tư tưởng tiêu cá»±c nà y đã nên như qui luáºt cho các Giáo phụ thá»i đó. Bên Äông phương, ngưá»i ta nồng nhiệt sùng kÃnh phúc vinh quang Mẹ Thiên Chúa, mà không xác định rõ. Äến thế ká»· VII, bốn vị Giáo hoà ng: Äức Honoriô I, Äức Thánh Martinô I, Äức Thánh Agathô, và Äức Thánh Lêô II là m loé lên má»™t và i tia sáng nhưng vẫn ở trong phạm vi hạn hẹp.
B. Giai Ä‘oạn tranh luáºn từ thế ká»· XI đến thế ká»· XIV
Thế ká»· XII, nhà thần há»c Eadmer sá» gia cá»§a Thánh Anselmô tại Canturbury (Anh) viết cuốn “Yếu luáºn vá» sá»± đầu thai thánh thiện cá»§a Äức Maria†để minh xác ý nghÄ©a đặc ân là m ná»n tảng cho TÃn lý Vô nhiá»…m. Eadmer lý luáºn sâu sắc vá» việc Mẹ được đặc ân Vô nhiá»…m vá»›i ba lá»i có tÃnh cách Cách ngôn: Potuit, Decuit, Fecit, nghÄ©a là Thiên Chúa có thể là m; nếu Ngưá»i muốn thì Ngưá»i đã là m. CÅ©ng thá»i đó, văn sÄ© Osbertô Clare đầu tiên váºn động truyá»n bá giáo thuyết nà y. Äông phương đã mừng lá»… Mẹ đầu thai từ thế ká»· VII, nhưng Tây phương mừng lá»… nà y thế ká»· XII. Dẫu thế, má»™t bức mà n Ä‘en vẫn trùm phá»§
vấn đỠVô nhiá»…m, đến ná»—i bốn vị Thánh tiến sÄ© Bênađô, Albertô, Bônaventura, Tôma, và hai nhà thần há»c nổi danh Rupertô và AlexanÄ‘rô Halès cho rằng Äức Mẹ cÅ©ng mắc luáºt lưu truyá»n nguyên tá»™i như má»i ngưá»i dòng dõi AÄ‘am. Thánh Tôma chỉ nói Äức Maria được thánh hoá trong lòng mẹ. Vá» sau, các ngà i má»›i bá» tư kiến để thuáºn theo sá»± phán quyết cá»§a các Äức Giáo hoà ng và niá»m tin cá»§a Giáo há»™i.
Hai luồng tư tưởng nghịch và thuáºn vấn đỠVô nhiá»…m lan trà n sâu rá»™ng gây nên má»™t cuá»™c tranh luáºn sôi nổi giữa hai trưá»ng phái Tôma và Scôtô tại Avignon (Pháp) năm 1325. Phe thuáºn là trưá»ng phái Scôtô có luáºn cứ vững mạnh, nên được Äức Gioan XXII tán thà nh, và được Äại há»c Paris yểm trợ. Năm 1346 tại phân khoa Thần há»c Äại há»c nà y, không ai được Ä‘áºu cá» nhân, tiến sÄ©, nếu không tuyên thệ phải á»§ng há»™ giáo thuyết Vô nhiá»…m. Sau nà y hai Äại há»c Cologne và Mayence noi gương Äại há»c Paris cÅ©ng có qui chế như thế. Còn má»™t cuá»™c tranh luáºn khác không kém gay go vá» vấn đỠVô nhiá»…m. Phe chống gây ảnh hưởng sâu rá»™ng nhất là miá»n Bắc Ã, nhưng sau cÅ©ng thuáºn theo, nhá» thái độ cương quyết cá»§a Äức Sixtô IV.
C. Giai Ä‘oạn xác nháºn từ thế ká»· XIV đến thế ká»· XIX
Năm 1377 cuá»™c Äức Mẹ mạc khải vá»›i Thánh Brigitta được Äức 1Grêgôriô XI thẩm tra và xác nháºn là chân tháºt. Äức Mẹ nói vá»›i Thánh Brigitta: “Äúng sá»± tháºt là Mẹ đầu thai vô nhiá»…m. Hỡi ái nữ cá»§a Mẹ. Con hãy tin và thấy rằng những ai tin và tuyên xưng Mẹ đã được gìn giữ khá»i vết nhÆ¡ tá»™i tổ là há» nghÄ© đúng. Ai nghÄ© ngược lại là sai, nhất là há» nghÄ© cà n giỡâ€. Năm 1431, Công đồng Basel (Thụy sÄ©), công bố má»™t sắc lệnh như sau: “Chúng tôi xác định và tuyên ngôn rằng Äức Trinh Nữ Maria, do đặc ân Thiên Chúa giữ gìn, không bao giá» nhiá»…m lây vết nhÆ¡ nguyên tá»™i, nhưng luôn luôn thánh thiện và vô
nhiá»…mâ€.
Äức Sixtô IV là vị Giáo hoà ng đầu tiên minh nhiên xác định vấn đỠVô nhiá»…m bằng cách ban hà nh mưá»i sáu Hiến chế vá» Mẹ Maria Vô nhiá»…m. Trong số đó, mưá»i hai Hiến chế ban ân xá, bốn Hiến chế thiết láºp và cá»§ng cố lá»… Mẹ Vô nhiá»…m trong khắp Giáo há»™i.
Năm 1545, Công đồng Trentô do Äức Phaolô III triệu táºp, công bố sắc lệnh có ba khoản nói vá» Mẹ Vô nhiá»…m:
1. Äức Maria được miá»…n trừ khá»i luáºt chung cá»§a Nguyên tá»™i.
2. Äức Maria được gá»i là Vô nhiá»…m. à nghÄ©a danh từ nà y phải được xác định là khá»i má»i vết nhÆ¡, mà vết nhÆ¡ là Nguyên tá»™i. Do đó, gá»i Mẹ là Vô nhiá»…m vì Mẹ đầu thai vô nhiá»…m nguyên tá»™i.
3. Các Hiến chế cá»§a Äức Sixtô IV phải được tôn trá»ng.
Năm 1567 Äức Thánh Piô V ban hà nh ba văn kiện vá» Mẹ Vô nhiá»…m. Văn kiện thứ nhất luáºn phi những lầm lạc cá»§a Baius cho rằng tin Äức Mẹ vô nhiá»…m thai là rối đạo.
Äức Clêmentê VIII ca ngợi, khÃch lệ và cho phát hà nh cuốn giáo lý do Thánh Bellarminô soạn, trong đó có câu:
H. Äầy Æ¡n phúc nghÄ©a là gì?
T. Äức Mẹ đầy Æ¡n phúc, vì Ngưá»i không há» mang vết nhÆ¡ tá»™i lá»—i, dù là Nguyên tá»™i hay hiện tá»™i, tá»™i trá»ng hay tá»™i hèn.
Äức Grêgôriô XV ban hà nh sắc lệnh có má»™t Ä‘iá»u đáng chú ý:
Những ai phá»§ nháºn Äức Mẹ Vô nhiá»…m phải tuyệt đối im lặng, vì sinh gương mù và chia rẽ giữa Giáo há»™i. Mẹ Maria đầu thai mà mắc tá»™i là điá»u xúc phạm đến niá»m tin cá»§a tÃn hữu. Tuy nhiên, được giữ tư kiến cho mình, vì vấn đỠchưa được chÃnh thức xác định.
Äức AlexanÄ‘rô VII là vị Giáo hoà ng quan trá»ng thứ nhì sau Äức Piô IX trong việc định tÃn Mẹ Vô nhiá»…m. Trá»ng sắc “Sollicitudo Omnium Ecclesianum†cá»§a ngà i có ba Ä‘iá»u quan trá»ng:
1. Niá»m tin Mẹ Maria Vô nhiá»…m là quan Ä‘iểm đạo đức (Pia sententia).
2. Sự đầu thai nói vỠMẹ Maria có nghĩa là Vô nhiễm.
3. Ngà i giải thÃch các sắc lệnh cá»§a các vị tiá»n nhiệm xác nháºn Mẹ Vô nhiá»…m.
Năm 1830, Äức Mẹ hiện ra ban cho Thánh Catarina Labouré tại Paris lá»i nguyện vắn tắt: “Lạy Mẹ Maria Vô nhiá»…m nguyên tá»™i, xin cầu cho chúng con là kẻ tá»™i lá»—i chạy đến cùng Mẹâ€.
Äức Grêgôriô XVI, vị tiá»n nhiệm cá»§a Äức Piô IX, đã dá»n đưá»ng rất gần để tiến tá»›i việc định tÃn. Ngà i ban phép cho 133 giáo pháºn và há»™i dòng thêm và o kinh cầu Äức Bà câu: “Nữ Vương chẳng há» mắc tá»™i tổ tông, cầu cho chúng conâ€. Sau nà y Äức Piô IX má»›i ấn định câu nà y trong kinh cầu Äức Bà cho khắp Giáo há»™i. Lòng sùng kÃnh Mẹ Vô nhiá»…m đặc biệt cá»§a ngà i ảnh hưởng sâu rá»™ng trong Giáo há»™i. Từ năm 1840 đến 1844 có 86 đơn thỉnh nguyện xin định tÃn cá»§a các Hồng y, Giám mục nước Pháp, Tây Ban Nha, Ã, Äức, và Trung Hoa, và năm 1849 thêm các đơn thỉnh nguyện cá»§a Công đồng Baltimore, Hoa kỳ.
Äức Piô IX đã được Thiên Chúa tuyển chá»n để định tÃn Mẹ Vô nhiá»…m thai, nên lịch sá» gá»i ngà i là Giáo hoà ng cá»§a Mẹ Vô nhiá»…m. Từ năm 1846 đến 1849 có thêm 130 đơn thỉnh nguyện, nên ngà i quyết tâm tiến hà nh:
Ngà y 1-6-1848 ngà i triệu táºp Há»™i đồng Tư vấn gồm các nhà thần há»c nổi danh, vá»›i sứ mệnh thẩm xét vấn Ä‘á». Há»™i đồng Tư vấn biểu quyết tâu xin định tÃn.
Ngà y 22-12-1848 má»™t Há»™i đồng Tiá»n chuẩn bị gồm tám Hồng y và năm cố vấn há»p tại Naples dưới quyá»n chá»§ toạ cá»§a Äức Hồng y Lambruschini. Há»™i đồng tâu xin Äức Thánh Cha gá»i má»™t thông Ä‘iệp cho các Giám mục xin cầu nguyện và há»i ý kiến.
Ngà y 2-2-1849 Äức Thánh Cha liá»n ban hà nh Thông Ä‘iệp “Ubi Primumâ€. Ngà i nháºn được 603 thư hồi âm tâu xin định tÃn hoặc xin tùy sá»± quyết định cá»§a Äức Thánh Cha. Vá»›i đủ yếu tố trong tay, Äức Piô IX há»p CÆ¡ máºt viện gồm các Hồng y để quyết định lần cuối cùng và ngà i viết Thông Ä‘iệp “Ineffabilis Deusâ€.
D. Tuyên tÃn
Ngà y 8-12-1854, tại đại Ä‘á»n Thánh Phêrô, trước mặt 54 Hồng y, 42 Tổng Giám mục, 92 Giám mục, 300 các viên chức sắc gồm cả ngoại giao Ä‘oà n, cùng vá»›i chừng 50,000 linh mục, tu sÄ©, và giáo dân từ nhiá»u quốc gia, Äức Piô IX trịnh trá»ng tuyên bố thông Ä‘iệp bất há»§ “Ineffabilis Deusâ€, và vá»›i má»™t giá»ng cương quyết oai nghiêm, ngà i tuyên tÃn: “Do uy quyá»n cá»§a Äức Giêsu Kitô Chúa chúng ta, cá»§a hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô, và cá»§a riêng Ta, Ta xác nháºn, tuyên ngôn và định tÃn rằng: Rất Thánh Trinh Nữ Maria từ phút đầu thai đã được gìn giữ Vô nhiá»…m khá»i má»i vết nhÆ¡ nguyên tá»™i, do đặc ân cá»§a Thiên Chúa toà n năng, nhá» công nghiệp cá»§a Chúa Giêsu Kitô, Äấng Cứu chuá»™c nhân thế. TÃn lý nà y đã được Thiên Chúa mạc khải. Do váºy, tất cả má»i tÃn hữu phải tin kiên vữngâ€.
Äức Thánh Cha vừa dứt lá»i, tức thì bà i thánh ca “Te Deum†cùng vá»›i âm nhạc và tiếng chuông đại Ä‘á»n thánh Phêrô vang lên trầm hùng, biểu lá»™ niá»m phấn khởi hân hoan từ ngà n vạn con tim dà o dạt sung sướng trước bước vinh quang cá»§a Mẹ Vô nhiá»…m. Äồng thá»i, bên ngoà i, từng loạt đại bác tại lâu đà i Thiên thần nổ vang trá»i, nhịp vá»›i chuông tất cả các Ä‘á»n thá» thà nh Rôma đổ hồi ngân vang reo mừng Mẹ. Các lâu đà i, dinh thá»± và tất cả các tư gia Ä‘á»u kéo cá» tưng bừng, và đêm đến thì trưng đèn rá»±c sáng để ghi dấu má»™t biến cố vinh quang cho Mẹ Vô nhiá»…m và vẻ vang cho toà n thể Giáo há»™i.
Sau bốn năm, năm 1858, Äức Mẹ hiện ra vá»›i Thánh BernaÄ‘etta tại Lá»™ Äức nước Pháp. Mẹ xưng mình “Ta là Äấng Vô nhiá»…m thai†để xác nháºn Ä‘iá»u tuyên tÃn cá»§a Äức Piô IX.
Năm 1846 công đồng giáo tỉnh Baltimore cung hiến Giáo há»™i Hoa Kỳ cho Äức Mẹ Vô nhiá»…m. Và đá»n thánh Mẹ Vô nhiá»…m bổn mạng toà n quốc đã được xây cất tại Washington, D.C. Tại Việt Nam, từ năm 1855 đến năm 1862 dưới triá»u vua Tá»± Äức, việc cấm đạo khá»§ng khiếp ác liệt hÆ¡n hết. Riêng giáo pháºn Bùi Chu và Hải Phòng đã có trên 2,000 ngưá»i chết vì đạo. Bởi váºy, các thừa sai Tây Ban Nha tại Giáo pháºn Bùi Chu khấn dâng giáo pháºn cho Äức Mẹ Vô nhiá»…m và khấn hứa Äức Mẹ ban Æ¡n bình an, giáo pháºn sẽ dâng kÃnh Äức Mẹ má»™t Ä‘á»n thá» rá»™ng lá»›n. Quả tháºt đến năm 1888, phong trà o cấm đạo chấm dứt. Nhưng mãi đến năm 1916 Giáo pháºn Bùi Chu má»›i khởi công kiến thiết Ä‘á»n thá» Äức Mẹ Vô nhiá»…m đồ sá»™ nguy nga kiểu Gothic báºc nhất Äông Dương tại Phú Nhai gần Bùi Chu, tá»›i năm 1923 má»›i khánh thà nh, năm 1929 bị bão đổ, và năm 1933 được trùng tu uy hùng cho tá»›i ngà y nay.
Trải qua nhiá»u khó khăn sau bao thế ká»·, và nhỠánh sáng cá»§a Chúa Thánh Linh qua Thánh kinh và Thánh truyá»n, Giáo há»™i đã Ä‘Ãnh thêm viên bÃch ngá»c “Vô nhiá»…m†sáng chói trên vương miện Thiên Mẫu cá»§a Mẹ Maria. Chúng ta hãy vui mừng cảm tạ Chúa và Giáo há»™i, cách riêng Äức Sixtô IV và Äức Piô IX. Vá»›i hết tình ngoan thảo, chúng ta hãy hoan hỉ ca mừng chúc tụng Mẹ Vô nhiá»…m, đặc biệt trong dịp lá»… tôn vinh Ngưá»i.
II. LỊCH SỬ PHỤNG VỤ
Äông phương đã mừng lá»… Mẹ Vô nhiá»…m từ thế ká»· VII. Bên Tây phương, Osbertô Clare, má»™t văn sÄ© và thi sÄ© ngưá»i Anh, tiên phong váºn động mừng lá»… Mẹ Vô nhiá»…m tại Anh hồi thế ká»· XII. Từ Anh lá»… nà y lan nhanh sang Normandie và toà n nước Pháp rồi sang Ã. Năm 1215 các giáo pháºn nước Pháp được Äức Innocentê III ban phép đầu tiên mừng lá»… Mẹ đầu thai. Quãng năm 1241 hay 1242, vì lý do chÃnh trị do Vua Philippe II nước Pháp, Äức Bonifaciô VIII dá»i giáo triá»u xuống thà nh Anagni là nguyên quán cá»§a ngà i và mừng lá»… Mẹ đầu thai tại nhà thá» chÃnh toà . Năm 1263, Äại Công há»™i Dòng Phanxicô tại Pise (Ã) ấn định mừng lá»… nà y trong toà n dòng. Äến Ä‘á»i Äức Clêmentê V, vì ảnh hưởng cá»§a Vua Philippe II, ngà i đặt giáo đô tại Avignon (Pháp). Cả giáo triá»u mừng lá»… Mẹ đầu thai ngà y mồng 8 tháng 12 tại nhà thá» Dòng Carmelô. Từ đây, hằng năm giáo triá»u mừng lá»… Mẹ đầu thai và tiếp tục khi trở vá» Rôma, các Äức Giáo hoà ng cÅ©ng Ä‘Ãch thân tham dá»±. Năm 1385, sá» gia Bellemer và mấy năm sau sá» gia Francis Martin còn thấy Äức Giáo hoà ng, các Hồng y, Giám mục mừng lá»… Mẹ đầu thai tại nguyện đưá»ng trong Ä‘iện Vaticanô.
Thá»i đó lá»… Mẹ đầu thai chỉ có ý nghÄ©a suông là Äức Mẹ đầu thai thánh thiện trong lòng Bà Thánh Anna. Vấn đỠVô nhiá»…m chưa được đưa ra khảo sát, và Toà thánh cÅ©ng chưa xét đến Ä‘iểm tÃn lý.
Năm 1325 tại Avignon, Äức Gioan XXII chứng giám cuá»™c tranh luáºn sôi nổi giữa các linh mục Dòng Phanxicô và Dòng Äaminh vá» vấn đỠVô nhiá»…m. Chung cuá»™c, ngà i tuyên bố luáºn cứ bên Phanxicô đáo lý hÆ¡n và có ưu thế hÆ¡n, nên ngà i truyá»n dạy mừng lá»… Mẹ đầu thai rất trá»ng thể tại nguyện đưá»ng cá»§a ngà i, nhưng ngà i không xác định vấn đỠVô nhiá»…m. Công đầu tiên thiết láºp lá»… Mẹ Vô nhiá»…m là Äức Sixtô IV, má»™t tu sÄ© Phanxicô. Năm 1476, ngà i dạy Lêonardô Nogarolis soạn kinh lá»… vá»›i tuần tám. Ngà y 27-2-1477, ngà i ban hà nh Trá»ng sắc “Cum prae-celsa†long trá»ng thiết láºp lá»… Äức Mẹ Vô nhiá»…m. Ngà y 4-10-1480, Äức Thánh Cha ban hà nh Äoản sắc “Libenter†chuẩn nháºn Giá» kinh và Bà i lá»… Mẹ Vô nhiá»…m do cha Bernadino de Bustis, OFM, soạn thảo.
Năm 1482 và 1483 nổi lên những phản ứng tại miá»n Lombardy, Bắc Ã, tuyên truyá»n rằng tin và chá»§ trương Äức Mẹ Vô nhiá»…m thai là rối đạo, Äức Sixtô IV ban hà nh thêm hai Tiá»n và Háºu Ä‘oản sắc “Grave
nimis†để chặn đứng luồng tư tưởng lầm lạc đó.
Äức Lêô X tán thà nh và xác nháºn những văn kiện cá»§a Äức Sixtô IV. Vá»›i Trá»ng sắc “Sacrosanctaeâ€, ngà i truyá»n dạy nước Balan mừng lá»… Mẹ đầu thai như ở Rôma, và ban phép Giáo há»™i Tây Ban Nha tổ chức lá»… Mẹ Vô nhiá»…m ná»a đêm ngà y 8 tháng 12. Äức Thánh Piô V truyá»n dạy toà n thể Giáo há»™i mừng lá»… Mẹ đầu thai. Giá» kinh ngà y lá»… thì lấy giá» kinh lá»… Sinh nháºt Mẹ, và đặt chữ “Äầu thai†thay chữ “Sinh nháºtâ€. Riêng Dòng Phanxicô được dùng giá» kinh Bà i lá»… cá»§a Nogarolis Ä‘á»i Äức Sixtô IV.
Các Äức Giáo hoà ng Sixtô V, Grêgôriô XV, Clêmentê IX, Bênêđictô XIV, Clêmentê XIII, Clêmentê XIV, Piô VI, và Äức Piô VII ban phép mừng lá»… Mẹ Vô nhiá»…m cho từng quốc gia, từng giáo pháºn, từng dòng tu. Riêng Äức Grêgôriô XVI trong vòng mưá»i năm ban phép cho 211 giáo pháºn và dòng tu mừng lá»… Mẹ Vô nhiá»…m, và thêm danh từ “Vô nhiá»…m†và o kinh Tiá»n tụng lá»… Mẹ đầu thai. Äức Clêmentê XI, vá»›i trá»ng sắc “Commissioni nobis†năm 1708 truyá»n dạy lá»… Mẹ Vô nhiá»…m là lá»… buá»™c trong khắp Giáo há»™i.
Äức Piô IX, ngà y 30-9-1847, ngà i ký sắc lệnh cá»§a Thánh bá»™ Lá»… nghi ban phép Ä‘á»c Giá» kinh và Bà i lá»… Mẹ Vô nhiá»…m cho chÃnh ngà y lá»… và cả tuần tám, bắt đầu cho giáo pháºn Rôma và hai năm sau cho toà n thể Giáo há»™i. Năm 1863 là sau chÃn năm định tÃn Mẹ Vô nhiá»…m, ngà i qui định Giá» kinh và Bà i lá»… Mẹ Vô nhiá»…m “Gaudens Gaudebo – Tôi sẽ há»›n hở vui mừng†như ta thấy ngà y nay.
III. à NGHĨA PHỤNG VỤ
Giáo há»™i đã tuyên tÃn Mẹ Maria đầu thai vô nhiá»…m và long trá»ng mừng lá»… Mẹ Vô nhiá»…m để cảm tạ Chúa Ba Ngôi rất thánh đã tiá»n định tuyển chá»n Mẹ vá»›i má»™t đặc ân lạ lùng, chuẩn bị cho phẩm chức và sứ mạng cá»§a Mẹ, đồng thá»i để ngợi khen chúc tụng Mẹ cao sang hÆ¡n má»i báºc thần thánh và toà n thể loà i ngưá»i.
Giáo há»™i long trá»ng mừng lá»… Mẹ Vô nhiá»…m vá»›i năm lý do thần há»c theo Thánh Tôma:
1. Nếu lúc nà o đó mắc tội, Mẹ Maria không xứng đáng là Mẹ Thiên Chúa, vì “cha mẹ là sự hãnh diện của con†(xem Cn 17:6). Do đó, nếu Mẹ mắc nguyên tội, ánh vinh quang của Chúa bị lu mỠtrước mặt các thần thánh.
2. Giữa Chúa Giêsu và Mẹ có má»™t mối liên hệ chặt chẽ. Chúa và Mẹ cùng má»™t vinh quang, nên Mẹ cần phải sạch má»i tá»™i lá»—i, nhất là nguyên tá»™i.
3. “Cha đã cho con việc xỠán†(Galatians 5:22). Nếu Mẹ Maria sa phạm tá»™i lá»—i hoặc nguyên tá»™i, thì theo đức Công bằng, Chúa phải xỠán luáºn phạt Mẹ. Nhưng có lẽ nà o Chúa để Mẹ sa phạm để Ä‘oán phạt Ngưá»i!
4. Thánh Phaolô gá»i thân xác chúng ta vì ô nhiá»…m nguyên tá»™i là thân xác tá»™i lá»—i (Romans 6:6). Nếu Mẹ mắc nguyên tá»™i, thân xác Mẹ sẽ là thân xác tá»™i lá»—i, thì là m sao xứng vá»›i thân xác Chúa Giêsu ngôi hiệp vá»›i bản tÃnh Thiên Chúa?
5. Vẻ đẹp cá»§a Mẹ “mưá»i phân vẹn mưá»i†luôn luôn và mãi mãi đẹp. Mẹ đẹp từ lúc đầu thai và luôn mãi đẹp. Trước khi sinh ra, sau khi sinh ra, không má»™t tuổi nà o, không má»™t lúc nà o trong Ä‘á»i Mẹ, mà Mẹ không luôn luôn hoà n toà n đẹp đẽ.
IV. à NGHĨA LỜI CHÚA TRONG THÃNH LỄ
Bà i Ä‘á»c I: Sáng thế 3:9-15, 20
Äoạn văn nà y ám chỉ Mẹ Maria là Tân Evà . Các Thánh Giáo phụ từ Thánh Giustinô nhìn thấy trong thánh truyện Truyá»n tin sá»± phản ngược quá trình tá»™i lá»—i trong vưá»n địa đưá»ng. Bà Evà là mẹ chúng sinh, vì nghe mưu chước con Rắn hoả ngục đã lá»—i phạm giá»›i răn Thiên Chúa ăn trái cấm và trao cho ông AÄ‘am cùng ăn. Tá»™i phạm nà y đã là m cho ông bà phải khiếp sợ, xấu hổ, và nháºn chìm toà n thể loà i ngưá»i xuống hố Ä‘oạ trầm. Trái lại, Äức Trinh Nữ Maria là Tân Evà cÅ©ng là Mẹ chúng sinh vì nghe theo Thiên sứ, xin vâng lá»i Thiên Chúa dấn thân và o sứ mạng Äồng công cùng vá»›i Chúa Cứu Thế cứu thoát loà i ngưá»i khá»i hố Ä‘oạ trầm mà được thăng tiến vinh phúc. Như váºy bà Evà đã bị con Rắn đánh thảm bại, thì Tân Evà đã đạp nát đầu Rắn, chiến thắng nó má»™t cách vẻ vang, mà cuá»™c chiến thắng đầu tiên là được đặc ân Vô nhiá»…m.
Bà i Ä‘á»c II: Êphêsô 1:3-6, 11-12
Äầu thư nà y trình bà y thánh lệnh muôn Ä‘á»i cá»§a Thiên Chúa là mầu nhiệm đã được giấu kÃn qua các thá»i đại, rồi được tá» ra trong Chúa Kitô. Äức Gioan Phaolô II áp dụng tư tưởng nà y và o Mẹ Maria: “Mầu nhiệm Mẹ Maria chỉ được tá» rõ trong mầu nhiệm Chúa Kitô†(RM, 4). Thiên Chúa đã tuyển chá»n Mẹ từ muôn thuở để Mẹ nên thánh thiện và vô tì tÃch trước mặt Ngưá»i. Cùng vá»›i Äức Gioan Phaolô II, chúng ta có thể thấy rằng Æ¡n thánh đã là m cho toà n thể con ngưá»i Mẹ Maria nên cao cả xinh đẹp phi thưá»ng (RM, 11).
Phúc âm: Luca 1:26-38
Bà i Phúc âm nà y được tuyên Ä‘á»c ngà y lá»… Mẹ Vô nhiá»…m, vì lá»i thiên sứ “kÃnh chà o Bà đầy Æ¡n phước†tá» ra rằng Äức Trinh Nữ Maria được dư trà n Æ¡n phúc do đặc ân Vô nhiá»…m như Äức Thánh Cha Gioan Phaolô II giải thÃch: đầy Æ¡n phúc nghÄ©a là Vô nhiá»…m (18-12-84). Lá»i thiên sứ quả quyết “Thiên Chúa ở cùng Trinh Nữ†chứng tá» Trinh Nữ được đẹp lòng Thiên Chúa, được Thiên Chúa tuyển chá»n và o má»™t chức phẩm siêu việt và má»™t sứ mạng cao cả. Trước má»™t Æ¡n thánh cao dầy do lòng Chúa yêu thương và trước má»™t viá»…n tượng huy hoà ng rá»±c rỡ như thế, Trinh Nữ Maria cà ng hạ mình sâu thẳm, cà ng trung kiên vá»›i đức Äồng trinh, cà ng được đẹp lòng Thiên Chúa. Do váºy, Thiên Chúa đã thá»±c hiện nÆ¡i Ngưá»i mầu nhiệm Nháºp thể Cứu chuá»™c.
L.m. Phêrô, CMC
gpnt