Ở Việt Nam, Năm Thánh bắt đầu vá»›i má»™t giấc mÆ¡ thà nh hiện thá»±c: Äại há»c Công giáo đầu tiên được mở cá»a từ sau 1975. Thánh bá»™ Giáo dục Tòa Thánh đã ra phê chuẩn cho quyết định nà y và o ngà y 15-9, và đã chuyển đến Há»™i đồng Giám mục Việt Nam. ChÃnh phủ Việt Nam đã báºt đèn xanh cho việc nà y từ 06-8, sau quá trình Ä‘Ã m phán dà i cả năm, cho thấy má»™t Ä‘Æ°á»ng lối tiếp cáºn đổi má»›i trong mối quan hệ giữa chÃnh quyá»n và các tôn giáo.
Giám mục Äinh Äức Äạo, chủ tịch Ủy ban đặc trách Giáo dục của Há»™i đồng Giám mục Việt Nam, đã xác nháºn việc mở cá»a trÆ°á»ng đại há»c, cha vui mừng cho biết: ‘Äây là việc tay Chúa là m, và chúng tôi góp sức để được thá»±c hiện. Äây là má»™t việc lòng thÆ°Æ¡ng xót mà chúng tôi sẽ Ä‘em lại trong Năm Thánh nà y, vá»›i lòng tri ân má»›i hÆ°á»›ng vá» Chúa và vá»›i lòng cảm thông, giáo dục là má»™t sá»± chú tâm sâu sắc đến tha nhân.’
Do đó năm 2016 sẽ được ghi nhá»› là năm mà sá»± hiện diện và tá»± do của Giáo há»™i Công giáo trong lÄ©nh vá»±c giáo dục không còn là chuyện bị cấm cản. Sá»± kiện nà y đã được mòn má»i chỠđợi suốt 60 năm, từ khi chế Ä‘á»™ cá»™ng sản loại trừ Giáo há»™i khá»i lÄ©nh vá»±c giáo dục.
Äã lâu lắm rồi, từ thá»i Giáo há»™i Việt nam mất Ä‘i các trÆ°á»ng đại há»c danh tiếng của các cha dòng Tên, nhÆ° đại há»c Äà Lạt, đại há»c Sà i Gòn, và Há»c viện Giáo hoà ng Piô X.
Ở miá»n bắc, Giáo há»™i Công giáo bị tÆ°á»›c tá»± do trong lÄ©nh vá»±c giáo dục từ năm 1954. Và năm 1975, lệnh cấm nà y cÅ©ng đã lan đến miá»n nam, nÆ¡i Công giáo Ä‘ang Ä‘iá»u hà nh hÆ¡n 2000 cÆ¡ sở giáo dục, từ mẫu giáo cho đến đại há»c.
Giáo há»™i đã chá» thá»i khắc nà y quá lâu rồi. Và Äại há»c thần há»c Công giáo đầu tiên nà y được thà nh hiện thá»±c sau những ná»— lá»±c lâu dà i và sá»± kiên trì vun đắp mối quan hệ vá»›i chÃnh phủ và Tòa Thánh.
Giám mục Äạo giải thÃch vá» dá»± án nà y: ‘Chúng tôi đã sẵn sà ng cho giai Ä‘oạn thá»±c tế. CÆ¡ sợ hạ tầng và quy chế đã được chÃnh phủ và Tòa Thánh phê chuẩn. Lá»… khánh thà nh chÃnh thức sẽ diá»…n ra và o tháng 1, và các khóa há»c sẽ bắt đầu từ tháng 4.’
Äại há»c nà y có thể cấp các bằng cấp được thừa nháºn rá»™ng rãi, chẳng hạn nhÆ° bằng cá» nhân, chứng chỉ, và há»c vị tiến sỹ ngà nh Thần há»c. Sẽ có các khóa há»c vá» bà tÃch, giáo lý, và Thần há»c luân lý, còn có các khóa Phụng vụ và Nghiên cứu Thánh Kinh. Äại há»c sẽ dạy Linh đạo, Truyá»n giáo há»c, Giáo luáºt, cÅ©ng nhÆ° Triết há»c, Tâm lý há»c, và Khoa há»c Nhân văn.
Äá»™i ngÅ© giảng dạy sẽ gồm các giám mục và thần há»c gia, cả ngÆ°á»i Việt Nam lẫn nÆ°á»›c ngoà i. Các khóa há»c sẽ được dạy bằng tiếng Việt, nhÆ°ng cÅ©ng có thể bằng tiếng Anh để mang tÃnh quốc tế hÆ¡n.
Còn vá» thÆ° viện, áp dụng các công nghệ má»›i, và đang thúc đẩy xây dá»±ng má»™t khối lượng tà i liệu đầy đủ, trÆ°á»ng đã má»i các chủng viện và các cÆ¡ sở thần há»c khác cung cấp các bản scan của nhiá»u bản văn để Ä‘Æ°a và o định dạng Ä‘iện tá».
Lý do của chá»n lá»±a nà y rất rõ rà ng: ‘Giáo há»™i luôn luôn rất hăng hái trong việc góp phần trong lÄ©nh vá»±c giáo dục, và đã từng được là m thế. Và có những nhu cầu ná»™i bá»™ cần được vun đắp. Ngà y nay, Giáo há»™i đầy những ngÆ°á»i trẻ và trà n sinh lá»±c, nhÆ°ng cần phải Ä‘i xa hÆ¡n nữa, Ä‘Ã o sâu hÆ¡n nữa trong đức tin.’ Giám mục Äạo giải thÃch.
‘Há»c viện thần há»c má»›i nà y là đÃch đến, nhÆ°ng cÅ©ng là điểm xuất phát, chúng tôi muốn chia sẻ đức tin của mình, vốn đã được thiết láºp ở Việt Nam gần 500 trÆ°á»›c, và muốn Ä‘Æ°a Tin mừng đến vá»›i, trÆ°á»›c và trên hết là châu Ã, rồi sau đó là toà n cầu.’
Ban giám hiệu hiện thá»i đặt ở văn phòng của Há»™i đồng Giám mục ở Sà i Gòn. Äại há»c nà y cÅ©ng sẽ mở cá»a cho giáo dân, và mục tiêu là cung cấp Ä‘Ã o tạo cho giáo lý viên và giáo viên.
HÆ¡n nữa, ‘Chúng tôi hi vá»ng trong tÆ°Æ¡ng lai, Giáo há»™i và các cá»™ng Ä‘oà n tôn giáo khác sẽ có thể trở lại Ä‘iá»u hà nh các cÆ¡ sở giáo dục đủ loại và đủ cấp, chắc chắn là thế.’
Kết quả tÃch cá»±c nà y là nhá» Ä‘Æ°á»ng lối tiếp cân mang tÃnh xây dá»±ng của Giáo há»™i Việt Nam trong mối quan hệ vá»›i chÃnh quyá»n, bất chấp các khó khăn và kìm hãm từ phÃa chÃnh quyá»n trong các tháºp ká»· qua. Hạt giống tin tưởng lẫn nhau đã nảy mầm, Ä‘Æ°a lại đại há»c Công giáo đầu tiên, mở ra má»™t ká»· nguyên má»›i.
J.B. Thái Hòa chuyển dịch