Ngà y 25 tháng 6, Rôma đã công bố Chỉ nam má»›i vá» Huấn giáo. Tà i liệu nà y không sá»a đổi gì vá» giáo lý của Giáo há»™i công giáo, nhÆ°ng Ä‘Æ°a ra các hÆ°á»›ng dẫn rá»™ng rãi để tiến hà nh việc dạy giáo lý tốt nhất trong giáo xứ và giáo pháºn.
Báo Gia đình Kitô giáo chá»n ra các Ä‘oạn văn đáng kể nhất mà các giáo lý viên nên biết.
1- Dạy giáo lý để phục vụ truyá»n giáo
“Äiá»u cần thiết là việc dạy giáo lý phải phục vụ cho việc rao giảng phúc âm và từ đó phát triển các chủ ý cÆ¡ bản để má»—i ngÆ°á»i có thể gặp Chúa cách cá nhân†(48)
“Việc dạy giáo lý trÆ°á»›c hết là việc loan báo đức tin nhÆ°ng không phải lúc nà o cÅ©ng có thể phân biệt được vá»›i lá»i loan báo đầu tiên. (…). Äiá»u quan trá»ng là qua việc dạy giáo lý, má»—i ngÆ°á»i chúng ta khám phá đây là điá»u đáng để tin. ChÃnh vì thế, việc dạy giáo lý nà y không còn được xem Ä‘Æ¡n thuần đây chỉ là má»™t giai Ä‘oạn tăng trưởng†(57)
“Trá»ng tâm của má»i tiến trình giáo lý là cuá»™c gặp gỡ sinh Ä‘á»™ng vá»›i Chúa Kitô.†“Mục Ä‘Ãch cuối cùng của việc dạy giáo lý là là m cho ngÆ°á»i há»c không chỉ tiếp xúc mà còn hiệp thông trong tình thân máºt vá»›i Chúa Giêsu Kitô: Äấng duy nhất có thể dẫn đến tình yêu của Chúa Cha trong Chúa Thánh Thần và là m cho chúng ta tham dá»± và o cuá»™c sống của Chúa Ba Ngôiâ€. (75)
2- Dạy Giáo lý để giáo dục cầu nguyện
“Nhiệm vụ của việc dạy giáo lý là giáo dục để dẫn đến cầu nguyện và trong cầu nguyện, bằng cách triển khai chiá»u kÃch chiêm niệm của kinh nghiệm kitô giáo. Cần phải giáo dục để cầu nguyện vá»›i Chúa Giêsu Kitô và giống nhÆ° Ngà i†(86)
“Công việc nà y gồm giáo dục trong việc cầu nguyện cá nhân, phụng vụ và cá»™ng Ä‘oà n, bắt đầu bằng các hình thức cầu nguyện thÆ°á»ng xuyên: chúc tụng và tôn thá», vấn đáp, cầu bà u, tạ Æ¡n và ngợi khen (39). Äể đạt được các mục tiêu nà y, chúng ta đã có các phÆ°Æ¡ng tiện: cầu nguyện vá»›i Kinh Thánh, đặc biệt qua các giá» kinh phụng vụ và lectio divina; lá»i cầu nguyện của trái tim được gá»i là lá»i cầu nguyện của Chúa Giêsu (40), việc tôn kÃnh Äức Trinh Nữ Maria nhÆ° lần chuá»—i Mân Côi, kinh cầu, rÆ°á»›c kiệu, v.v. (87)
3- Việc dạy Giáo lý được cảm hứng từ Lá»i Chúa và phụng vụ
“Việc dạy giáo lý rút từ nguồn chÃnh là sứ Ä‘iệp Lá»i Chúa. Vì thế “cÆ¡ bản là Lá»i được mạc khải là m phong phú trong việc dạy giáo lý và má»i ná»— lá»±c để truyá»n đạt đức tin†(91). Phụng vụ là má»™t trong các nguồn chÃnh yếu và không thể thiếu của việc dạy giáo lý của Giáo há»™i, không những việc dạy giáo lý có thể rút từ đó ná»™i dung, ngôn ngữ, cá» chỉ và lá»i nói của đức tin, nhÆ°ng nhất là những lá»i nà y cÅ©ng thuá»™c và o chÃnh hà nh Ä‘á»™ng tin†(96)
4- Lá»i kêu gá»i là m giáo lý viên
“Giáo lý viên là ngÆ°á»i tÃn hữu nháºn lá»i kêu gá»i đặc biệt của Chúa. Lá»i kêu gá»i nà y được đón nháºn trong đức tin, là m cho há» sẵn sà ng truyá»n bá đức tin và bắt đầu dấn thân và o Ä‘á»i sống kitô hữu. (…) NhÆ°ng, nhân váºt chÃnh của việc dạy giáo lý là Chúa Thánh Thần, Äấng, nhá» sá»± kết hợp sâu xa mà giáo lý viên được nuôi dưỡng vá»›i Chúa Giêsu Kitô, là m cho các ná»— lá»±c của con ngÆ°á»i trở nên hữu hiệu trong việc dạy giáo lýâ€. (112)
5- Äối vá»›i nam giáo lý viên
“Äể có má»™t sá»± phát triển là nh mạnh nhân bản và thiêng liêng, chúng ta không thể là m mà không có hai sá»± hiện diện, nam giá»›i và nữ giá»›i. Vì thế cá»™ng Ä‘oà n kitô hữu phải biết đánh giá cao sá»± hiện diện của các nữ giáo lý viên, há» có tầm quan trá»ng đáng kể trong việc dạy giáo lý, và của các nam giáo lý viên, ngà y nay hỠđóng má»™t vai trò không thể thay thế, đặc biệt là vá»›i các em tuổi vị thà nh niên và các thanh niênâ€. (129)
6- Các Ä‘iá»u giáo lý viên nên biết
Giáo lý viên cần biết:
– Các giai Ä‘oạn chÃnh trong lịch sá» cứu Ä‘á»™: Cá»±u Æ°á»›c, Tân Æ°á»›c và lịch sá» Giáo há»™i, dÆ°á»›i ánh sáng của mầu nhiệm phục sinh của Chúa Giêsu Kitô;
– Các yếu tố thiết yếu của sứ Ä‘iệp và của kinh nghiệm kitô giáo: Biểu tượng đức tin, phụng vụ và các bà tÃch, Ä‘á»i sống đạo đức và cầu nguyện;
– Các yếu tố chÃnh của Huấn quyá»n Giáo há»™i liên quan đến việc loan báo Tin Mừng và dạy giáo lý. (144)
Việc Ä‘Ã o tạo giáo lý viên gồm nhiá»u chiá»u kÃch. Äiá»u quy chiếu sâu Ä‘áºm nhất ngÆ°á»i giáo lý viên “phải là giáo lý viên†ngay cả trÆ°á»›c khi dạy giáo lý. Trên thá»±c tế, việc Ä‘Ã o tạo giúp há» trưởng thà nh nhÆ° má»™t con ngÆ°á»i, má»™t tÃn hữu và má»™t tông đồ. (136)
7- Giáo lý với thách thức tuổi vị thà nh niên
“Trong hà nh trình đức tin, các em tuổi vị thà nh niên cần được các nhân chứng thuyết phục và dấn thân há»— trợ. Má»™t trong các thách thức của việc dạy giáo lý chÃnh là điá»u liên quan đến chứng tá đức tin hiếm hoi được thấy trong gia đình và môi trÆ°á»ng xã há»™i. Äồng thá»i, các em tuổi vị thà nh niên gặp khó khăn gay go vá» tÃnh xác thá»±c của ngÆ°á»i lá»›n, các em cần thấy niá»m vui và sá»± nhất quán nÆ¡i các linh mục, ngÆ°á»i lá»›n, các ngÆ°á»i trưởng thà nh mà các em tiếp xúcâ€. (249)
8- Giáo lý dá»±a trên lòng má»™ đạo bình dân và các Ä‘á»n thánh
“Trên hết giáo lý quan tâm đến việc đánh giá cao sức mạnh truyá»n giáo của các biểu hiệu của lòng má»™ đạo bình dân, kết hợp và nâng giá trị lòng má»™ đạo nà y trong tiến trình hình thà nh, bằng cách để mình cảm hứng qua khả năng thuyết phục tá»± nhiên của các nghi thức và các dấu hiệu của giáo dân vá» việc bảo tồn đức tin, được truyá»n từ thế hệ nà y sang thế hệ khác. Theo nghÄ©a nà y, nhiá»u việc thá»±c hà nh lòng má»™ đạo bình dân đã vạch con Ä‘Æ°á»ng cho giáo lýâ€. (340)
“Việc Ä‘i thăm các Ä‘á»n thánh cÅ©ng là biểu hiệu đặc biệt của lòng má»™ đạo bình dân. Các Ä‘á»n thánh trong Giáo há»™i mang má»™t giá trị biểu tượng rất lá»›n và vẫn là nÆ¡i thiêng liêng được giáo dân hà nh hÆ°Æ¡ng tìm đến để có giây phút nghỉ ngÆ¡i, tÄ©nh lặng và chiêm nghiệm trong cuá»™c sống thÆ°á»ng sôi nổi của thá»i đại chúng taâ€, đó thá»±c sá»± là nÆ¡i rao giảng Tin Mừng, nÆ¡i từ lần giảng đầu tiên cho đến khi cá» hà nh các mầu nhiệm thiêng liêng, được biểu lá»™ qua hà nh Ä‘á»™ng mạnh mẽ của lòng thÆ°Æ¡ng xót Chúa, qua đó Chúa hoạt Ä‘á»™ng trên Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i†(341).
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Phanxicovn