14/07/2019
Chúa Nháºt Tuần XV Mùa Thưá»ng Niên Năm C
Lc 10, 25-37
HÃY ÄI VÀ LÀM NHƯ VẬY
         Trước mắt ngưá»i Do Thái thì dân Samari tháºt đáng khinh miệt. Há» bị xem là ngưá»i lai căng vì đã kết hôn vá»›i ngoại kiá»u, là m vẩn đục dòng máu tinh tuyá»n cá»§a tổ tiên Do Thái. Há» bị khinh miệt vì đã tôn thá» các tà thần ngoại lai. Thế nên ngưá»i Do Thái xem ngưá»i Samari như những ngưá»i hạ cấp đáng bị tẩy chay.
         Thế nhưng hình ảnh cá»§a ngưá»i Samari trong Tin Mừng hôm nay lại đẹp tuyệt vá»i. Giá trị cá»§a ngưá»i đó gia tăng tháºt cao.
         Câu chuyện rất hấp dẫn : Tại má»™t khúc đưá»ng vắng từ Giêrusalem đến Giêricô có má»™t khách bá»™ hà nh bị bá»n cướp xông ra trấn lá»™t hết tiá»n bạc cá»§a cải, lại còn đánh ngưá»i ấy trá»ng thương nằm thoi thóp, ná»a sống ná»a chết giữa quảng đưá»ng hoang vắng.
         Thế rồi, má»™t tia hy vá»ng loé lên trong đầu óc nạn nhân khi anh ta thoáng thấy có má»™t khách bá»™ hà nh Ä‘ang từ xa Ä‘i tá»›i. Khi ngưá»i bá»™ hà nh gần đến, niá»m hy vá»ng cà ng dâng cao vì đây là má»™t vị tư tế, chắc chắn ngà i sẽ Ä‘oái thương cứu chữa anh. Nhưng rồi vị tư tế cố tình rảo bước cho nhanh, lánh qua má»™t bên rồi Ä‘i thẳng, để mặc anh nằm thoi thóp giữa đưá»ng.
         Má»™t lát sau, có má»™t thầy trợ tế Ä‘i qua, niá»m hy vá»ng cá»§a nạn nhân lại được bùng lên nhưng rồi vụt tắt, vì thầy trợ tế chỉ đảo mắt nhìn nạn nhân rên siết, rồi cÅ©ng vá»™i và ng rảo bước cho nhanh. Có lẽ ông ta sợ rằng bá»n cướp còn ẩn náu đâu đây, sẽ trấn lá»™t hết những gì ông ta mang trên mình và sẽ đánh Ä‘áºp ông nhừ tá» như ngưá»i khốn khổ kia…
         Cuối cùng, có tiếng lừa lá»™p cá»™p từ xa vẳng lại. Ngưá»i thứ ba xuất hiện, má»™t ngưá»i dân Samari. Ôi thôi! Chẳng hy vá»ng gì nÆ¡i hạng ngưá»i nầy, hạng ngưá»i xưa nay vẫn mang tiếng là lai căng và rối đạo!
         Thế nhưng tháºt bất ngá», ngưá»i Samari cho lừa dừng lại, bước xuống, cúi mình trên nạn nhân, cảm thương con ngưá»i xấu số.
         Qua câu chuyện ngưá»i xứ Samaria nhân háºu, Chúa Giêsu chỉ cho ta con đưá»ng dẫn đến sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i.
         Ta hãy xem xét khẳng định cá»§a Chúa Giêsu: Hãy yêu thương thì ngươi sẽ được sống. Äẳng thức yêu thương bằng được sống đối vá»›i chúng ta có hoà n toà n rõ rà ng hay không? Nếu có, chúng ta hãy cảm tạ Chúa, giòng máu Tin Mừng Ä‘ang chảy trong huyết quản cá»§a chúng ta. Nhưng đây là điá»u phải kiểm chứng.
         Äôi khi trong cuá»™c sống chúng ta vẫn vô tâm như váºy. Nhiá»u ngưá»i đã được sống hạnh phúc nhưng hỠđâu biết rằng hạnh phúc cá»§a há» là nhá» sá»± chắt chiu từng hy sinh âm thầm cá»§a biết bao nhiêu ngưá»i. Có thể đó là sá»± hy sinh không mệt má»i cá»§a cha, cá»§a mẹ từng ngà y vất vả trên nương đồng, hay trên công trưá»ng. Có thể đó là sá»± hy sinh nhịn nhục cá»§a những ngưá»i thân chịu thiệt thòi để hỠđược hạnh phúc. Có thể đó là sá»± hy sinh nhưá»ng nhịn cá»§a bạn bè để hỠđược vui hÆ¡n trong cuá»™c sống. Thế mà , nhiá»u ngưá»i vẫn tưởng rằng mình lá»›n lên không cần ai giúp đỡ. Lối suy nghÄ© đó đã dẫn đến má»™t Ä‘á»i sống Ãch ká»·, hẹp hòi, má»™t lối sống dá»ng dưng đến xa lạ vá»›i đồng loại.
         Ở Ä‘á»i vẫn còn đó biết bao ngưá»i chắt chiu từng hạt gạo, gom góp từng miếng vải để giúp kẻ cÆ¡ hà n. Cuá»™c Ä‘á»i vẫn còn đó biết bao ngưá»i hy sinh cả cuá»™c sống mình để phục vụ các bệnh nhân, nhất là các bệnh nhân nan y. Vẫn còn đó cả hà ng triệu ngưá»i Ä‘ang đổ mồ hôi váºt vã trên công trưá»ng, trên nương đồng để là m ra cá»§a cải và sản phẩm cho hà ng tỉ ngưá»i trên trái đất hưởng dùng.
         Vâng, cuá»™c Ä‘á»i vẫn còn đó biết bao ngưá»i biết hy sinh vì tha nhân, biết kiến tạo niá»m vui trong những giá»t mồ hôi lao nhá»c để phục vụ tha nhân. Thế nhưng, giòng Ä‘á»i vẫn còn đó những trái tim khô cằn, những tâm hồn lạnh nhạt đến dá»ng dưng vá»›i ná»—i Ä‘au cá»§a đồng loại. HỠđâu biết rằng cuá»™c Ä‘á»i cá»§a há» Ä‘ang bị cuốn trôi theo má»™t giòng chảy cá»§a trần Ä‘á»i. HỠđược đón nháºn thì cÅ©ng phải biết trao ban. Vì chẳng ai có thể giữ mãi cho mình được Ä‘iá»u gì mãi mãi. Tất cả những gì mình có rồi má»™t mai cÅ©ng bị cuốn trôi theo thá»i gian.
         Khi Chúa Giêsu nói đến yêu thương ở đây, đây không phải là má»™t trong những niá»m Ä‘am mê, tình yêu hoặc tình bạn, là những thứ đưa chúng ta lên chÃn tầng mây, mà là tình yêu thương anh em rất có tÃnh cách bó buá»™c, cụ thể. “Phải là m Ä‘iá»u đó!”. Và đây không luôn luôn là điá»u là m thÃch thú.
         Ngưá»i Samari đã chá»n má»™t cuá»™c sống hao tổn và nồng nhiệt. Trong khi thấy ngưá»i đà n ông nằm đó, ông có lẽ đã cảm thấy cần phải Ä‘i qua cho nhanh, nhưng sức mạnh cá»§a cuá»™c sống cá»§a ông chiến thắng những vấn nạn Ä‘ang đến vá»›i ông, Chúa Giêsu nói: ông động lòng thương và ông là m má»i sá»± cần thiết. Ông không quên gì cả, cho mà không tÃnh toán. Không chỠđợi má»™t lá»i cảm Æ¡n nà o và có lẽ vừa Ä‘i vừa hát lâm râm, hạnh phúc vì đã là m má»™t ngưá»i sẵn sà ng phục vụ con ngưá»i. Hai ngưá»i kia sẽ tiếp tục sống lay lắt. Còn ngưá»i Samari, ông Ä‘ang sống triệt để. Chúa Giêsu nói: “Hãy yêu thương thì ngươi sẽ được sống”.
         Cuá»™c gặp gỡ giữa Chúa Giêsu và nhà thông luáºt hôm nay phần nà o cÅ©ng có thể được ta hiểu theo viá»…n tượng cá»§a kinh nghiệm nhá» cá»§a tuổi thÆ¡ tôi ngà y xưa. Ngưá»i luáºt sÄ© đến vá»›i Chúa Giêsu để tìm câu trả lá»i cho thắc mắc quan trá»ng nhất cá»§a cuá»™c Ä‘á»i: “Thưa Thầy, tôi phải là m gì để được sống Ä‘á»i Ä‘á»i?”. Và đây cÅ©ng là thắc mắc cá»§a má»i ngưá»i, không ai có thể dáºp tắt được câu há»i nà y trong tâm hồn há». Tạm thá»i, há» có thể dẹp qua má»™t bên câu há»i nà y, vì những lo toan cho cuá»™c sống hoặc vì những mê lợi cá»§a lợi danh, cá»§a quyá»n lá»±c… Nhưng rồi và o lúc nà o đó con ngưá»i và má»—i ngưá»i chúng ta cÅ©ng sẽ phải đặt ra cho mình câu há»i nà y: “Tôi sống đây để là m gì? Và tôi phải là m gì để được sống Ä‘á»i Ä‘á»i?”.
         Ngưá»i tÃn hữu Kitô chỉ thá»±c sá»± là con Chúa khi há» dám tiêu hao vì ngưá»i khác. Mẹ Têrêxa Calcutta nói: “Kitô hữu là ngưá»i trao ban chÃnh bản thân mình”.
         Yêu rồi là m. Khi đã yêu rồi chúng ta sẽ biết phải là m gì cho ngưá»i anh em. Khi đã yêu rồi chúng ta sẽ có sáng kiến để xả thân vì má»i ngưá»i, nhất là những ngưá»i nghèo hèn Ä‘au khổ. Khi đã yêu rồi, chúng ta sẽ biết cách là m cho kẻ xa lạ nên ngưá»i thân cáºn, kẻ thù địch nên ngưá»i bạn tốt, chỉ cần chúng ta dám dừng lại, đến gần và cúi xuống trước anh em.
         Chúa Giêsu đã phải dùng dụ ngôn ngưá»i Samaritanô nhân là nh để soi sáng cho nhà thông thái, để rồi rốt cuá»™c như thể chÃnh ông cÅ©ng khám phá ra được chân lý. Chúa Giêsu không đặt vấn đỠnhư nhà thông thái: “Ai là ngưá»i thân cáºn cá»§a tôi”, mà Ngà i đã đặt lại vấn Ä‘á»: “Ai đã trở nên ngưá»i thân cáºn cá»§a ngưá»i anh em bị nạn kia”, và nhà thông thái đã trả lá»i đúng: “Thưa là kẻ đã tá» ra lòng thương đối vá»›i ngưá»i đó”.
         Tâm hồn cần có tình thương, nhất là cần được đầy trà n tình thương cá»§a Chúa thì má»›i dá»… dà ng trở thà nh tâm hồn thân cáºn cá»§a má»i ngưá»i, trở thà nh ngưá»i anh chị em cá»§a má»i ngưá»i, bất luáºn ngưá»i đó là ai. Không phải dá»… thá»±c hiện sáu chữ cá»§a Chúa Giêsu cho nhà thông thái: “Hãy Ä‘i và là m như váºy”.
         Ngưá»i Samaria là má»™t anh chà ng không có đạo, mà không có đạo cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i không thể sống bác ái lương thiện. Quan niệm Do Thái hẹp hòi và thiển cáºn ấy, như má»™t mẫu má»±c để những ai muốn có cuá»™c sống Ä‘á»i Ä‘á»i phải nhìn đó mà noi theo. Ngưá»i Samaria ngoại đạo đã trổi vượt hÆ¡n những ngưá»i chÃnh thống, đạo đức nhất cá»§a xã há»™i và Giáo Há»™i lúc bấy giá» là thầy Lêvi và vị tư tế. Trổi vượt trong lãnh vá»±c yêu thương, cứu giúp những ngưá»i gặp váºn nạn hiểm nguy trong cuá»™c sống. Còn chúng ta thì sao?
         Xã há»™i ngà y nay có nhiá»u kẻ thá» Æ¡ vá»›i tha nhân, nhưng những ngưá»i Samaria hiện đại cÅ©ng không thiếu. Há» có khi mang danh hiệu Kitô hữu, có khi mang danh hiệu Pháºt tá», có khi mang danh hiệu cá»™ng sản và có khi chẳng mang má»™t danh hiệu nà o cả. Nhưng há» giống như Äức Kitô đã sống và há» tiếp cáºn được vá»›i Thiên Chúa cÅ©ng như vá»›i tha nhân. Váºy thì để trở nên những ngưá»i Samaria thá»i buổi hôm nay, chúng ta đã thá»±c sá»± có được má»™t trái tim mở rá»™ng, má»™t thái độ quan tâm đến má»i ngưá»i, má»i việc kế cáºn vá»›i chúng ta hay chưa?
Huệ Minh

