18.9 Chúa Nháºt thứ Hai Mươi-Năm Mùa Quanh Năm
Am 8:4-7; Tv 113:1-2,4-6,7-8; 1 Tm 2:1-8; Lc 16:1-13; Lc 16:10-13
Nước Trá»i hay tiá»n bạc?
Dưới cái nhìn cá»§a Chúa Giêsu, tiá»n cá»§a có sức là m cho con ngưá»i trở thà nh nô lệ, nó là như má»™t thứ thần tượng cá»§a con ngưá»i, hay như chúng ta thưá»ng bảo: tiá»n cá»§a là má»™t tên đầy tá»› tốt nhưng nó lại là má»™t ông chá»§ hà khắc, bởi vì nó sẽ bóp nghẹt những tình cảm tốt đẹp cá»§a chúng ta đối vá»›i Chúa cÅ©ng như đối vá»›i anh em. Bao lâu tiá»n cá»§a chỉ là phương tiện thì nó còn Ä‘em lại lợi Ãch cho chúng ta. Thế nhưng, má»™t khi nó đã trở thà nh mục Ä‘Ãch cá»§a Ä‘á»i sống, nó sẽ khiến chúng ta quên lãng Thiên Chúa và sẵn sà ng bóc lá»™t và là m cho ngưá»i khác phải khổ Ä‘au và túng thiếu.
Tất cả chúng ta, những ngưá»i đã chịu phép Rá»a tôi, Ä‘á»u được đặt là m ngưá»i quản lý các ân huệ thiên hình vạn trạng cá»§a Thiên Chúa. Tại sao chúng ta lại Ãch ká»·, khép kÃn lòng mình trước sá»± độ lượng cá»§a Chúa Thánh Thần? Tại sao ta lại dáºp tắt lòng trắc ẩn cá»§a Chúa Thánh Thần, và mua anh vá»›i sá»± nghèo hèn cá»§a há»? Hãy sẻ chia, hãy phân phát tất cả những gì chúng ta đã nháºn lãnh, như ngưá»i quản lý khôn khéo. Äây là thái độ là m hà i lòng ông chá»§ và bảo đảm cho chúng ta có má»™t chá»— trong nhà Cha trên Trá»i.
Äây là sứ Ä‘iệp trung tâm cá»§a Ä‘oạn Tin Mừng: “Các con không thể là m tôi Thiên Chúa mà lại là m tôi tiá»n cá»§a đượcâ€. Chúng ta quyết định ung dung “là m tôi Tiá»n cá»§aâ€, trong khi chúng ta là con cái Thiên Chúa và hạnh phúc vì là m con; tại sao lại tôn thá» thần tượng tiá»n cá»§a, cùng vá»›i thế gian nà y sẽ qua Ä‘i và cá»a Nước Trá»i sẽ đóng lại? “Không đầy tá»› nà o có thể là m tôi hai chá»§.†Chỉ có má»™t chá»§ chứ không có hai chá»§. Ai là m đầy tá»› cho tiá»n bạc, ngưá»i ấy đương nhiên không có quyá»n là m ông chá»§; chÃnh há» mang trên mình cái ách nô lệ nà y. Sá»± giầu có không sinh ra vá»›i chúng ta, không theo chúng ta đến cùng Ä‘Ãch cá»§a cuá»™c Ä‘á»i. Trái lại, Äức Kitô, ở vá»›i chúng ta vì Ngà i là sá»± sống… Äừng là những tên nô lệ. Quả tháºt, đồng tiá»n đúng ra không có quyá»n, nó là tên nô lệ bất chÃnh (gian dối).
Tiá»n bạc hay nước trá»i, chúng ta chá»n cái gì? Äây là câu kết luáºn mà Chúa muốn nhắm đến. Chúa không dạy chúng ta phải ghê tởm và xa tránh tiá»n bạc, nhưng biết sá» dụng nó để mua lấy nước trá»i. Trong ba năm rao giảng, chÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng đã dùng đến tiá»n bạc. Ngà i đã cắt đặt GiuÄ‘a là m ngưá»i quản lý. Ngà i cÅ©ng nháºn sá»± trợ giúp váºt chất từ những phụ nữ già u có. Chúa cÅ©ng mượn ngôi nhà cá»§a má»™t ngưá»i già u để ăn bữa vượt qua vá»›i các môn đệ trước khi lên đưá»ng thụ nạn. Äiá»u Chúa Giêsu muốn nói là chúng ta đừng trở nên nô lệ cho tiá»n bạc. ‘Không thể vừa là m tôi Thiên Chúa vừa là m tôi tiá»n cá»§a được’.
Trong sinh hoạt cá»§a Giáo há»™i, Giáo há»™i cần những nguồn tà i chÃnh để xây dá»±ng những nÆ¡i thá» phượng hay để tổ chức những hoạt động tông đồ, nhưng cÅ©ng dá»… xảy ra lạm dụng. Anh em Tin là nh, đặc biệt ông tổ Lutherô và Calvinô rất dị ứng vá»›i việc dùng tiá»nđể xin lá»…. Giáo luáºt vẫn cho phép các linh mục nháºn và hưởng bổng lá»…, nhưng phải tuân thá»§ ká»· luáºt cách nghiêm túc. Bổng lá»… được nháºn vá»›i hai mục Ä‘Ãch, má»™t mặt giúp nuôi sống các tư tế và mặt khác, cÅ©ng để đóng góp và o những thiện Ãch chung cá»§a Giáo há»™i. ‘Simonia’ (buôn thần bán thánh) là má»™t thứ tá»™i mà Giáo há»™i kiên quyết loại trừ.
Tiá»n bạc vẫn luôn là vấn đỠmuôn thuở, là tên cám dá»— khá»§ng khiếp nhất tấn công tất cả má»i ngưá»i. Lá»i cảnh báo cá»§a Chúa Giêsu hôm nay ‘Không ai có thể là m tôi hai chủ’ vẫn luôn mang tÃnh thá»i sá»±, chạm đến ‘vùng cấm’ tế nhị nhất cá»§a má»i Kitô hữu, nhất là cá»§a các anh em linh mục.
Tiá»n bạc cá»§a cải gắn liá»n vá»›i chúng ta suốt quãng Ä‘á»i trần thế. Cá»§a cải chỉ buông tha khi chúng ta nhắm mắt lìa Ä‘á»i. Biết rằng, cho dù chúng ta có gắng công là m giầu, gom góp và tÃch trữ cá»§a cải tháºt nhiá»u nhưng khi ra Ä‘i, chỉ có hai bà n tay trắng chẳng mang theo được gì.
Khi đó cá»§a cải cá»§a chúng ta sẽ để lại cho ngưá»i khác hưởng dùng. Nên biết cuá»™c Ä‘á»i cá»§a con ngưá»i là má»™t hà nh trình Ä‘i vá» cùng Ä‘Ãch. Khởi Ä‘i từ trần thế và lữ hà nh vá» cõi sau. Cuá»™c sống trần gian chỉ là tạm thá»i Ä‘ang hướng vá» cuá»™c sống vÄ©nh cá»u. Chúng ta không thể dừng lại bám vÃu và o cá»§a cải phù hoa thế trần. Chúng ta cần dứt khoát chá»n lá»±a thái độ sống để hưởng hạnh phúc. Chúa Giêsu nhắc nhở: “Không đầy tá»› nà o có thể là m tôi hai chá»§: vì hoặc nó ghét chá»§ nà y và mến chá»§ kia; hoặc phục chá»§ nà y và khinh chá»§ ná». Các con không thể là m tôi Thiên Chúa mà lại là m tôi tiá»n cá»§a được†(Lc 16, 13).
DÄ© nhiên, chúng ta chá»n là m tôi Thiên Chúa. Tiên và n hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa, rồi má»i sá»± Ngà i sẽ ban cho. Có Chúa, chúng ta sẽ có tất cả.
Vẫn biết “đồng tiá»n Ä‘i liá»n khúc ruá»™t†theo kinh nghiệm cá»§a các báºc tiá»n bối là má»™t lá»i dạy khôn ngoan rất gần vá»›i sá»± tiết kiệm vốn phải có cho má»i kẻ giữ tiá»n. Nhưng khi cẩn trá»ng quá hóa keo kiệt trong những tiêu pha, đến ná»—i không dám bá» ra má»™t đồng cho nhu cầu váºt chất hay tinh thần thì xem ra đồng tiá»n lúc ấy đã “là m phiá»n†khúc ruá»™t không Ãt. Hoặc khi cẩn trá»ng quá hóa bịn rịn trong thái độ đối vá»›i tiá»n như “ra đưá»ng chắt bóp tiêu pha, vá» nhà ngây ngất lăn ra đếm tiá»n†thì chừng như đã để đồng tiá»n “xÃch xiá»ng†khúc ruá»™t mà không ai biết.
Tiá»n thì không thể mua Ä‘uợc hạnh phúc vì hạnh phúc cá»§a con ngưá»i không thể Ä‘o bằng thước, và cà ng lại không thể dùng giá trị cá»§a đồng tiá»n để mua hạnh phúc. Tiá»n là má»™t thứ tiêu biểu cho giá trị váºt chất, nên chỉ có thể mua những gì thuá»™c vá» váºt chất. Còn hạnh phúc là má»™t loại tiêu biểu cho giá trị tinh thần. Chẳng thế, Dunn và Norton cho rằng, là m cho ngưá»i khác hạnh phúc trước và chắc chắn bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc sau. Äây là má»™t Ä‘iá»u hiển nhiên, nhưng tháºt ngạc nhiên, quá nhiá»u ngưá»i quên rằng, đây là điá»u phù hợp vá»›i tinh thần Kitô.
Trước khi ra vá», chúng ta hãy ôn lại má»™t lá»i Chúa nói hôm nay “Anh em không thể vừa là m tôi Thiên Chúa vừa là m tôi tiá»n cá»§a đượcâ€. Trong tuần nà y, chúng ta hãy cố gắng là m chá»§ tiá»n cá»§a và là m tôi Thiên Chúa.
Huệ Minh