Linh mục Pierre Dumoulin thuá»™c địa pháºn Monaco và là thà nh viên cá»§a tổ chức Roc-Estello (Pháp) đã tham dá»± các cuá»™c há»™i thảo cá»§a Kazakhstan ở Nga và ở Georgia. Hiện nay linh mục là Viện trưởng Viện Thần há»c cá»§a Tbilissi (Georgia), cha trả lá»i các căng thẳng trong chuyến Ä‘i cá»§a Äức Giáo hoà ng.
Le Figaro: Vì sao có Ãt ngưá»i trong thánh lá»… công giáo ngà y thứ bảy ở sân váºn động Tbilissi?
Linh mục Dumoulin: Giám mục công giáo xin má»™t nÆ¡i hạn chế và nhá» hÆ¡n để dâng thánh lá»…, nhưng bị từ chối và nhà cầm quyá»n ấn định địa Ä‘iểm là sân váºn động, nÆ¡i có thể chứa đến 27 000 ngưá»i, và chúng tôi không có tÃn hữu đến dá»± đủ, há» thưá»ng ở những vùng xa và nghèo, tháºm chà không có tiá»n trả cho chuyến Ä‘i. Äa số báo chà Georgia tẩy chay không loan báo có chuyến Ä‘i cá»§a Äức Giáo hoà ng cho đến giá» phút cuối cách và i ngà y. Giáo há»™i ChÃnh thống nói rõ rà ng vá»›i giáo dân mình, há» không thể cầu nguyện chung vá»›i ngưá»i công giáo, vì thế giáo dân không nên đến dá»± lá»… cá»§a Äức Giáo hoà ng dâng. Trước và i ngà y Äức Giáo hoà ng đến, há» rút lại phái Ä‘oà n chÃnh thức, như hỠđã rút phái Ä‘oà n cá»§a há» trong lần Công đồng Liên ChÃnh thống tổ chức ở Crète tháng 6 vừa qua. Má»™t và i ngưá»i công giáo đã bị Ä‘e dá»a mất việc nếu há» không Ä‘i là m ngà y thứ bảy vừa qua. HÆ¡n nữa, khi Äức Giáo hoà ng đến Armênia tháng 6 vừa qua, ngưá»i công giáo Armênia ở Georgia đã cố gắng Ä‘i gặp ngà i ở Gyumri, gần cho há» hÆ¡n là ở Tbilissi!
Cha giải thÃch như thế nà o vá» sá»± Ãt nhiệt thà nh cá»§a dân chúng – đương nhiên ngoại trừ thiểu số ngưá»i công giáo – khi há» gặp Äức Phanxicô ở Georgia?
Chúng ta đừng quên sá»± đón tiếp nồng háºu cá»§a ngưá»i công giáo Assyro-Canđê ngà y thứ sáu, ngà y đầu tiên Äức Phanxicô đến Georgia. Ngà y thứ bảy, ngưá»i công giáo rất vui mừng được đón tiếp ngà i và ngà i đã đáp trả há» trong má»™t cuá»™c đối thoại tuyệt vá»i ở Nhà thá» ChÃnh tòa công giáo ở Tbilissi, ngà i nói chuyện thẳng vá»›i há», không soạn sẵn: ngà i nói vá»›i má»™t chá»§ng sinh, vá»›i các tu sÄ©, vá»›i các cặp gia đình và giáo dân có mặt ở đây, ngà i nói vá»›i cả tâm hồn vá»›i tÃn hữu, há» rất thán phục và rất nhiệt thà nh. Ngưá»i dân Georgia hiện nay Ä‘ang ở trong mùa bầu cá», tuần sau há» bầu đại biểu Quốc há»™i nên há» táºp trung và o vấn đỠnà y, đưá»ng phố đầy biểu ngữ tranh cá». Vì thế ngưá»i công giáo không nên phô trương nếu không muốn giáo há»™i cá»±c mạnh cá»§a quốc gia chống mình. Thêm nữa, tất cả được là m trong tinh thần không được tiếp đón Äức Giáo hoà ng như má»™t đại diện tôn giáo, mà chỉ tiếp đón ngà i như má»™t nhà lãnh đạo cá»§a má»™t Quốc gia nhá» bé Âu châu không quan trá»ng, và chuyến Ä‘i cá»§a Äức Giáo hoà ng được giá»›i thiệu trong chiá»u hướng nà y.
“Giáo há»™i ChÃnh thống theo dân tá»™c chá»§ nghÄ©a, há» lợi dụng tình cảm kịch phát nà y qua chiến tranh và qua vụ thất bại năm 2008â€
Linh mục Dumoulin
Tại sao ở nước nà y Giáo há»™i ChÃnh thống lại bà i-công giáo nhiá»u nhất trong tất cả các Giáo há»™i chÃnh thống khác trên thế giá»›i?
Chúng ta cần nhá»› lại, các cuá»™c hôn nhân giữa ngưá»i công giáo và ngưá»i chÃnh thống bị Giáo há»™i chÃnh thống Georgia cấm từ tháng 6-2016. Giáo há»™i nà y đã rá»i há»™i đồng đại kết các giáo há»™i. Giáo há»™i đã là m cho Công đồng liên-chÃnh thống ở Crète mùa xuân vừa qua bị thất bại. Và o tháng 9 và không có lý do gì, giáo há»™i từ chối không ký thá»a thuáºn thần há»c cá»§a Chieti ở à vỠđịa vị hà ng đầu cá»§a giáo hoà ng trong thiên niên đầu tiên, trong khi rất nhiá»u giáo há»™i chÃnh thống khác ký. Ở đây, há» rá»a tá»™i lại ngưá»i công giáo trước khi là m đám cưới hay trước khi chết! Giáo há»™i ChÃnh thống theo dân tá»™c chá»§ nghÄ©a, há» lợi dụng tình cảm kịch phát nà y qua chiến tranh và qua vụ thất bại năm 2008. Sá»± hiện diện cá»§a đạo công giáo có từ ngà n năm nay buá»™c chúng tôi phải vượt lên chá»§ nghÄ©a quốc gia để mở ra vá»›i tinh thần Tin Mừng cá»§a đức tin, cá»§a má»™t chiá»u kÃch xã há»™i và bác ái, cá»§a giáo lý và thần há»c.
Äối vá»›i má»™t ngưá»i công giáo, đức tin không phải chỉ là má»™t căn tÃnh, nhưng là kết dÃnh và o tinh thần đức tin và vì thế không là m vừa lòng ngưá»i chÃnh thống. Ngưá»i Georgia là má»™t quốc gia nhá», bao chung quanh các cưá»ng quốc như nước Nga, Thá»— Nhỉ Kỳ, Iran và Âu châu, há» sợ bị biến mất và mất căn tÃnh riêng cá»§a mình, há» yên tâm trong giáo há»™i theo chá»§ nghÄ©a quốc gia cá»§a mình, vá»›i thượng phụ độc láºp cá»§a mình. Như các em bé ở tuổi “nói không†cá»§a chúng, trước khi tìm má»™t chá»— đứng, tìm được căn tÃnh riêng, vì thế, chắc chắn, Giáo há»™i ChÃnh thống Georgia tá»± xem mình như đơn vị duy nhất bảo đảm cho căn tÃnh quốc gia. Các giáo há»™i chÃnh thống khác cởi mở hÆ¡n, há» hiểu chá»§ trương táºn căn nà y và há» khổ vì nó, đặc biệt Thượng phụ đại kết Constantinoble.
Tuy nhiên chuyến Ä‘i nà y có là m tiến triển hÆ¡n cho các quan hệ giữa ngưá»i chÃnh thống và công giáo không?
Chắc chắn không ở mức độ địa phương nhưng nó chứng tá» cho tÃn hữu chÃnh thống biết Giáo há»™i công giáo có tồn tại và không thể xem Giáo há»™i nà y là dị giáo. Äối vá»›i những ngưá»i có há»c hÆ¡n, thái độ tiêu cá»±c cá»§a nhóm nhá» gây ảnh hưởng sẽ là m thuáºn lợi, để có má»™t cái nhìn tốt đối vá»›i ngưá»i công giáo, nhưng vá»›i những ngưá»i khác thì chỉ cá»§ng cố thêm tinh thần quốc gia hẹp hòi cá»§a há». Chắc chắn chuyến Ä‘i là m thuáºn lợi hÆ¡n trong các quan hệ giữa Rôma và Tbilissi, nhưng không là m thuáºn lợi cho Giáo há»™i công giáo địa phương. Còn vá» phần chúng tôi, ở Georgia, chúng tôi xem chuyến Ä‘i nà y là lá»i má»i gá»i để cố gắng Ä‘i trên con đưá»ng hợp nhất các kitô hữu và tìm kiếm hòa bình, dù ngưá»i công giáo là mục tiêu cá»§a các vụ kỳ thị – không phải từ chÃnh quyá»n nhưng từ những ngưá»i nghÄ© mình trung thà nh vá»›i đức tin cá»§a há» nên há» phải hà nh động như váºy -, để ưu tiên cho má»™t quan hệ trong tình huynh đệ.
Marta An Nguyễn chuyển dịch

Thánh lễ ở Sân thể thao Mikhail-Meskhi, Tbilissi thứ bảy 1-10-2016
Â

