* Gương thánh nhân.
Là con má»™t gia đình quý tá»™c, thánh Hi-la-ri-ô sinh năm 320 tại Pô-chê, nÆ°á»›c Pháp. Lá»›n lên, ngà i theo há»c văn chÆ°Æ¡ng và triết lý, đặc biệt ham mê tìm hiểu đạo và Thiên Chúa. Ngà i hiểu rằng hạnh phúc tháºt của con ngÆ°á»i không phải ở Ä‘á»i nà y; và ngà i muốn tìm hạnh phúc tháºt, hạnh phúc vÄ©nh cá»u .
Dịp may thánh nhân gặp được cuốn Kinh Thánh. Ngà i say mê há»c há»i, nghiên cứu Lá»i Chúa. NhỠđó, ngà i nháºn biết Chúa là Thiên Chúa chân tháºt tốt là nh, và đã xin gia nháºp đạo cùng vá»›i gia đình.
Từ đó, ngà i sống đạo đức gÆ°Æ¡ng mẫu. Và mặc dù có gia đình, ngà i được phong chức linh mục. Rồi năm 250, thánh nhân được chá»n là m Giám mục tại chÃnh quê hÆ°Æ¡ng là Pô-chê.
Lúc đó, bè rối Ariô nổi lên. Há» không tin nháºn Thiên tÃnh của Chúa Giêsu. Thánh nhân chống đối mãnh liệt, nên bị Hoà ng đế Công-tăn-ti II bắt Ä‘i Ä‘Ã y ở Phigi. Tại đây, ngà i viết khảo luáºn vá»Â ” Thiên Chúa Ba Ngôi “ để bảo vệ Thiên tÃnh của Chúa Giêsu. Ngà i nói: ” Tôi không bảo vệ được đức tin bằng lá»i giảng dạy, thì tôi rao truyá»n Chúa Giêsu là Thiên Chúa tháºt và là ngÆ°á»i tháºt bằng sách vở”.
Thánh nhân hết lòng tôn kÃnh và bảo vệ tÃn Ä‘iá»u Má»™t Chúa Ba Ngôi. Trong cuốn khảo luáºn vá» Thiên Chúa Ba Ngôi. Ngà i viết: “ Lạy Cha là Thiên Chúa toà n năng, co ý thức rằng: con phải hiến dâng công việc chÃnh trong Ä‘á»i con cho Cha, để tâm tÆ° và và ngôn ngữ của con phải nghÄ© và nói vá» Cha. Bởi vì Æ¡n ngôn ngữ mà Cha đã ban cho con chẳng là m gì Ãch lợi cho con hÆ¡n là được dùng để phục vụ Cha bằng cách rao giảng và trình bà y Cha là Äấng nà o. Cha là Chúa Cha, Cha của Con Má»™t Thien Chúa. Con phải trình bà y Ä‘iá»u đó cho thế gian chÆ°a nháºn biết và cho kẻ lạc giáo đã chối bá» , thế nên, chúng con trông cạy Cha kÃch thÃch bÆ°á»›c đầu của công việc khó khăn nà y; không ngá»›t ban thà nh công để cổ võ, và cho tham dá»± và o tinh thần của các ngôn sứ và các tông đồ; để chúng con hiểu lá»i các ngà i đúng ý của các ngà i, và dùng đúng các từ ngữ để diá»…n tả các thá»±c tại mà các ngà i đã ám chỉ. Vì chúng con sẽ phải nói vá» những Ä‘iá»u các ngà i đã tuyên xÆ°ng trong mầu nhiệm: tức là vá» Cha là Thiên Chúa vÄ©nh cữu; má»™t mình Cha không bao giá» sinh ra; má»™t mình Chúa Giêsu đã sinh ra bởi Cha từ Ä‘á»i Ä‘á»i; không được tưởng có nhiá»u Thiên Chúa, mặc dầu có sá»± khác biệt tháºt sá»±; cÅ©ng không được bảo NgÆ°á»i đã chẳng được sinh ra bởi Cha là Thiên Chúa duy nhất, và cÅ©ng không được nói Ngà i chẳng phải là Thiên Chúa thẠvì NgÆ°á»i sinh ra bởi Cha là Thiên Chúa tháºt”.
Ngà i cÅ©ng dùng thÆ° từ liên lạc vá»›i giáo sÄ© và giáo dân trong giáo pháºn. Vá»›i những lá»i lẽ thân tình và đầy lòng sốt mến, ngà i khuyến khÃch há» can đảm vững đức tin, trung thà nh vá»›i chân lý của Chúa.
Sau bốn năm bị lÆ°u Ä‘Ã y, ngà i được trở vá» quê hÆ°Æ¡ng năm 360. Ngà y trở vá» của ngà i cÅ©ng tháºt huy hoà ng. Toà n dân chứ không riêng gì giáo dân ra nghênh đón ngà i nhÆ° má»™t vị anh hùng đã chiến thắng vẻ vang.
VỠđến giáo pháºn, công việc trÆ°á»›c nhất của thánh nhân là chỉnh đốn lại những háºu quả thảm hại do lạc thuyết gây ra. Ngà i củng cố lại hà ng giáo sÄ©, kêu gá»i giáo dân há»c há»i Lá»i Chúa, sống theo Tin Mừng của Chúa.
Thánh nhân rất thông giá»i Kinh Thánh. Ngà i viết nhiá»u sách giải thÃch Thánh vịnh và Phúc âm thánh Mát thêu, và phổ biến rá»™ng rãi trong toà n giáo pháºn.
Những năm cuối Ä‘á»i, thánh nhân dà nh để cho việc cầu nguyện và sám hối. Ngà i cầu nguyện liên lỉ và không bao giá» bÆ°á»›c lên bà n thá» dâng thánh lá»… mà chẳng xét mình xÆ°ng tá»™i trÆ°á»›c. Ngà i nói: ” Ngà y nà o không xÆ°ng tá»™i được, tôi thấy mình bất xứng, không đáng dâng của lá»… cho Chúa. Những ngà y đó đối vá»›i tôi là những ngà y tang chê sầu buồn”.
Thánh nhân qua Ä‘á»i ngà y 13 tháng giêng năm 386. Và năm 1852, ngà i được Äức Giáo Hoà ng tôn phong tiến sÄ© Há»™i thánh.
* Quyết tâm: Noi gÆ°Æ¡ng thánh Hi-la-ri-ô, hằng ngà y lo củng cố niá»m tin và o Chúa Giêsu là Thiên Chúa, bằng cách siêng năng há»c há»i Giáo Lý và Lá»i Chúa dạy trong Thánh Kinh. Äồng thá»i can đảm tuyên xÆ°ng đức tin ra trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i, dù có gian nan, lao khổ cÅ©ng sẵn lòng chấp nháºn.
* Lá»i nguyện: Lạy Chúa Cha toà n năng, thánh Hi-la-ri-ô đã kiên trì bảo vệ Äức Giêsu Kitô, Con Chúa là Thiên Chúa. Xin cho chúng con hiểu biết cho rõ và tuyên xÆ°ng cho đúng chân lý cao cả nà y. Chúng con cầu xin, nhá» Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.
GPVL