Thánh Giáo hoà ng Gioan Phaolô II, trong Tông huấn Äấng trông nom Chúa Cứu Thế dạy: “Chúng ta hãy phó thác chÃnh mình để được Thánh Giuse chăm sóc, ngÆ°á»i mà Thiên Chúa tin tưởng phó thác những kho tà ng vÄ© đại và quà báu nhất, đồng thá»i hãy há»c há»i nÆ¡i NgÆ°á»i cách là m đầy tá»› phục vụ trong nhiệm cục cứu rá»—i. Mong Thánh Giuse trở thà nh ngÆ°á»i thầy đặc biệt dạy chúng ta phục vụ sứ mạng cứu rá»—i của Chúa Kitô, má»™t sứ mạng mà má»—i ngÆ°á»i chúng ta và má»—i thà nh viên của Giáo Há»™i Ä‘á»u có trách nhiệm: vợ, chồng, cha mẹ, những ngÆ°á»i sinh sống bằng lao Ä‘á»™ng chân tay hay bất cứ công việc gì, những ngÆ°á»i được gá»i và o Ä‘á»i sống chiêm niệm và những ai là m việc tông đồâ€Â (số 32).
Vâng lá»i vị Cha chung, chúng ta tìm những lý lẽ thÃch hợp nhất, giúp chúng ta noi gÆ°Æ¡ng Ä‘á»i sống thánh Giuse mà sống đẹp lòng Chúa, xứng danh là ngÆ°á»i được Chúa Kitô cứu chuá»™c.
Chúa Giêsu gá»i thánh Giuse là Cha.
Má»™t trong các lá»i kinh dâng kÃnh thánh Giuse được Há»™i Thánh tuyên xÆ°ng: “DÆ°á»›i dòng há» của Ngà i (thánh Giuse), Con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i thuá»™c hoà ng tá»™c Äavit đã âu yếm gá»i Ngà i là Chaâ€.
Ngay trang đầu tiên của Tin Mừng, “Gia phả của Chúa Giêsuâ€, thánh Mathêô khéo léo cho thấy Chúa Giêsu là “con†của thánh Giuse: “Giacob sinh Giuse, chồng của bà Maria, bà là mẹ Äức Giêsu cÅ©ng gá»i là Äấng Kitôâ€Â (Mt 1, 16).
Bởi thánh Giuse chỉ là ngÆ°á»i được chỉ định dưỡng nuôi Chúa Giêsu, thánh Mathêô “đà nh†phải “rẽ ngang†gia phả để nhắc đến Äức Mẹ và gá»i Äức Mẹ là “mẹ Äức Giêsuâ€. Sá»± khéo léo nà y nhÆ° ám chỉ: Chúa Giêsu không được sinh ra từ thánh Giuse, nhÆ°ng vẫn là dưỡng tá» của thánh Giuse, mang danh dòng há» thánh Giuse. Ngay từ thuở thiếu thá»i, Chúa Giêsu đã được thánh Giuse thÆ°Æ¡ng yêu nhÆ° ngÆ°á»i con của mình.
Ngay cách đặt tên cho phần đầu tiên của Tin Mừng theo thánh Mathêô: “Gia phả Äức Giêsu Kitôâ€, Há»™i Thánh cÅ©ng đã kÃn đáo nhìn nháºn Chúa Giêsu chá»n cho mình má»™t dòng tá»™c, má»™t ngÆ°á»i cha, má»™t mái gia đình để sinh ra là m ngÆ°á»i.
Kể từ đó, Tin Mừng không ngừng nhắc Ä‘i nhắc lại vai trò là m con của thánh Giuse, thuá»™c dòng tá»™c Äavit, mà Chúa Giêsu đảm nháºn: “Ông nà y không phải là con ông Giuse đó sao?â€Â (Mt 13,55; Lc 3,23; 4, 22). “Con vua Davidâ€Â (Mt 9, 27; 21, 9; Mc 12, 35). Chúa Giêsu đã không bao giá» hổ thẹn vì những lá»i mà ngÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i của Chúa gán cho: Con của bác thợ má»™c Giuse.
Truyá»n thống Há»™i Thánh vẫn tin rằng, thánh Giuse được Chúa thánh hóa trÆ°á»›c khi sinh ra, vì Chúa đã chá»n thánh nhân là m cha nuôi của Con Chúa. Bởi: “Khi Thiên Chúa muốn tuyển chá»n ai, để nháºn lãnh má»™t Æ¡n gá»i đặc biệt, hoặc má»™t chức pháºn cao sang, Chúa luôn ban những ân sủng cần thiết cho ngÆ°á»i được tuyển chá»n để thi hà nh Æ¡n gá»i hay sống chức vụ của mình. Ân sủng của Chúa sẽ tô Ä‘iểm rất đầy đủ cho ngÆ°á»i được tuyển chá»n ấyâ€Â (thánh Bênađô thà nh Siêna, sách đã dẫn trang 124).
Há»™i Thánh tin nhÆ° thế, vì Ä‘iá»u đó không Ä‘i ngược những gì Thánh Kinh đã cho biết vá» thánh Giuse. Bởi địa vị của thánh Giuse quá cao trá»ng: NgÆ°á»i được coi là cha của Chúa Giêsu, Ngôi Hai Thiên Chúa là m ngÆ°á»i. NgÆ°á»i là bạn của Äức Maria, Mẹ của Chúa Giêsu. Từ Ä‘á»i Ä‘á»i, Thiên Chúa đã tuyển chá»n thánh Giuse là m dưỡng phụ của Chúa Giêsu. NgÆ°á»i là Äấng gìn giữ Con Thiên Chúa và gìn giữ gia đình thánh tại Nagiareth. Chúa Giêsu là cả kho tà ng Æ¡n cứu Ä‘á»™ loà i ngÆ°á»i, vì thế, hiểu má»™t nghÄ©a hạn hẹp nà o đó, khi gìn giữ Chúa Giêsu, thánh Giuse cÅ©ng là Äấng bảo há»™ kho tà ng Æ¡n cứu rá»—i của chúng ta.
Dù quyá»n cao chức trá»ng là thế, nhÆ°ng thánh Giuse lại sống âm thầm, giản dị, không khoe khoang, nhÆ°ng khiêm nhÆ°á»ng rất má»±c. Äặc biệt, thánh nhân Ä‘á» cao đức vâng lá»i trong suốt Ä‘á»i mình. Má»™t lòng vâng theo thánh ý Chúa đến cùng.
Qua tất cả những lần Thánh Kinh Ä‘á» cáºp nhÆ°: đón nháºn Äức Trinh Nữ là m bạn trăm năm của mình (x.Mt 1, 18-25); Ä‘Æ°a con trốn sang Aicáºp và lại Ä‘Æ°a con trở vá» sau khi nguy hiểm Ä‘i qua (x.Mt 2, 13-23); khi con cá» hà nh nghi lá»… cắt bì (x.Lc 2, 21); dâng con trong Ä‘á»n thá» (x.Lc 2, 22-38); tìm và gặp trong Ä‘á»n thá» (x.Lc 2, 41-49)… cho thấy đức vâng lá»i của thánh Giuse là má»™t nhân đức tuyệt hảo, đáng là chuẩn má»±c cho sá»± vâng lá»i của chúng ta.
Chúng ta không biết ngà y qua Ä‘á»i của thánh Giuse. Có lẽ thánh nhân qua Ä‘á»i trÆ°á»›c cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó của Chúa Giêsu, vì nếu không, thánh Giuse, má»™t ngÆ°á»i cha đầy từ tâm, lân tuất, chắc chắn đã hiện diện, đã được Tin Mừng nhắc đến trong biến cố Ä‘au thÆ°Æ¡ng nà y. Và nếu có thánh Giuse bên cạnh, có lẽ Chúa không trối Äức Maria cho thánh Gioan (?).
Lm. JB NGUYỄN MINH HÙNG
CGVN