St 17:3-9; Tv 105:4-5,6-7,8-9; Ga 8:51-59
Niá»m Tin Và Lý TrÃ
Khi Chúa Giêsu nói vá»›i ngÆ°á»i Do Thái vá» thế giá»›i của Thiên Chúa, hỠđã chế nhạo NgÆ°á»i, cho rằng NgÆ°á»i bị quỉ ám nên má»›i ăn nói lung tung nhÆ° thế. Chúa Giêsu vẫn không nản lòng, và vẫn tiếp tục nói vá» nguồn gốc thần linh của mình, má»™t lần nữa. NgÆ°á»i dùng danh xÆ°ng Hằng Hữu để khẳng định rằng mình từ Thiên Chúa mà đến. Câu nói ấy đã khiến ngÆ°á»i Do Thái phẫn ná»™ và định ném đá NgÆ°á»i.
Thiên Chúa không dá»±a theo lý lẽ của con ngÆ°á»i để thá»±c hiện công việc của mình, Thiên Chúa là m theo cách của Ngà i. Những ai muốn nháºn ra chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa thì cÅ©ng phải táºp nhìn má»i sá»± theo cách nhìn của Ngà i. Những ngÆ°á»i Do Thái không muốn nhìn nhÆ° thế, há» nhìn và o Chúa Giêsu và há» chỉ thấy đó là má»™t con ngÆ°á»i tuổi chÆ°a đầy năm mÆ°Æ¡i mà dám khoác lác nói rằng mình đã thấy tổ phụ Abraham, lại còn dám xÆ°ng mình ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa nữa. Há» không thể chấp nháºn thái Ä‘á»™ cao ngạo và phạm thượng ấy. Há» phải ném đá kẻ ngông cuồng nà y.
Quả đúng nhÆ° lá»i mở đầu Tin Mừng theo thánh Gioan: “Ngôi Lá»i là ánh sáng tháºt, ánh sáng đến thế gian và chiếu soi má»i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ở giữa thế gian và thế gian đã nhá» NgÆ°á»i mà có nhÆ°ng lại không nháºn biết NgÆ°á»i. NgÆ°á»i đến nhà mình nhÆ°ng ngÆ°á»i nhà chẳng chịu đón nháºn” (Ga 1, 9-11).
Chúa Giêsu đã cho chúng ta biết, muốn được sống Ä‘á»i, chúng ta phải tin tưởng và vâng theo lá»i Ngà i dạy: “Tháºt, tôi bảo tháºt các ông: ai tuân giữ lá»i tôi, thì sẽ không bao giá» phải chết.â€
Hiển nhiên, “không bao giá» phải chết†mà Chúa Giêsu nói ở đây, không phải giá»›i hạn ở sá»± sống bất tá» của thể lý nÆ¡i trần gian nà y, nhÆ°ng ở tầm mức lá»›n lao hÆ¡n, liên quan đến cuá»™c sống vÄ©nh cá»u, là “sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i†của chúng ta.
Sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i là gì? NhÆ° thánh Gioan đã dạy cho chúng ta, sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i là việc chúng ta “nháºn biết Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân tháºt, và nháºn biết Äấng Cha đã sai đến, là Giêsu Kitô†(Ga 17,3).
ChÆ°Æ¡ng 8 dÆ°á»ng nhÆ° là má»™t cuá»™c triển lãm các tác phẩm nghệ thuáºt, nÆ¡i mà ngÆ°á»i ta có thể chiêm ngưỡng và lặng ngắm những bức tranh nổi tiếng, đặt bên cạnh nhau. Bà i Tin Mừng hôm nay trình bà y cho chúng ta má»™t bức tranh, và cuá»™c đối thoại giữa Chúa Giêsu và ngÆ°á»i Do Thái. Không mấy có sá»± liên kết từ bức tranh nà y sang bức tranh kia. ChÃnh ngÆ°á»i thưởng lãm, nhá» và o sá»± quan sát tÆ°á»ng táºn và cầu nguyện của mình, má»›i có thể thà nh công khám phá chủ Ä‘á» vô hình gắn kết các bức há»a, các cuá»™c đối thoại giữa các bức tranh. Vì váºy, chúng ta Ä‘i sâu và o trong mầu nhiệm Thiên Chúa Ä‘ang bao trùm con ngÆ°á»i của Chúa Giêsu.
Bất cứ ai tuân giữ lá»i của Chúa Giêsu thì muôn Ä‘á»i sẽ không phải chết. Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra má»™t lá»i xác tÃn long trá»ng; các tiên tri đã nói: Sấm ngôn của Thiên Chúa! Chúa Giêsu nói: “Quả tháºt, quả tháºt, Ta bảo các ngÆ°Æ¡i!â€Â Và lá»i khẳng định long trá»ng nhÆ° sau: “Ai giữ lá»i Ta, thì muôn Ä‘á»i sẽ không phải chết!â€Â Cùng má»™t chủ Ä‘á» nà y xuất hiện và tái xuất hiện nhiá»u lần trong sách Tin Mừng Gioan. Äây là những lá»i rất sâu sắc.
Má»™t ngÆ°á»i dám sống chứng nhân cho Tin Mừng là ngÆ°á»i dám đứng vá» phÃa sá»± tháºt. Có những sá»± tháºt chúng ta vì tiếng lÆ°Æ¡ng tâm phải nói ra, dẫu cho sá»± tháºt ấy có nguy cÆ¡ là m cho chúng ta bị trù dáºp. NhÆ° Chúa Giêsu, đã đến giá» NgÆ°á»i nói rõ má»i sá»± vá» NgÆ°á»i, dẫu sá»± tháºt nà y sẽ là nguyên nhân Ä‘Æ°a NgÆ°á»i đến tháºp giá chăng nữa.
Từ lâu, Chúa Giêsu bị coi là cái gai trong mắt của những nhà lãnh đạo Do thái, nhÆ° là Pharisêu, Tiến sÄ© luáºt, phái Sađốc. Há» muốn loại bá» Chúa Giêsu, vì lý do NgÆ°á»i từng lên án thói đạo đức giả của há»; thêm nữa, há» nháºn thấy những lá»i Chúa Giêsu chứa đầy nghịch lý: chÆ°a được năm mÆ°Æ¡i tuổi mà xÆ°ng mình “có trÆ°á»›c Ãbrahamâ€; còn bảo ai tuân giữ Lá»i Chúa thì được sống, thế mà “Ãpraham và các tiên tri đã chếtâ€; lại cả gan xÆ°ng mình là “Äấng Hằng Hữuâ€, danh xÆ°ng chỉ dà nh cho Thiên Chúa mà thôi. Vì thế, há» bà n cách loại trừ bằng việc ném đá, xô xuống vá»±c hay đóng Ä‘inh nhÆ° má»™t tá» tá»™i.
Con ngÆ°á»i cần nhá» Chúa Giêsu Kitô để đến được vá»›i Chúa Cha mà hưởng sá»± sống vÄ©nh cá»u. Cho nên, những nguy hiểm không là m Chúa Giêsu chùn bÆ°á»›c vì sứ mạng Chúa đến để cứu chuá»™c con ngÆ°á»i, để mặc khải sá»± tháºt. ChÃnh và o lúc Chúa Giêsu bị đối xá» nhÆ° má»™t tá» tá»™i, bị cho là ở trong hoà n cảnh bi đát, yếu Ä‘uối, bất lá»±c và đầy sá»± chế nhạo nhất, là lúc NgÆ°á»i được Chúa Cha tôn vinh. NgÆ°á»i được tôn vinh không phải trên ngai và ng mà là trên thánh giá. Thánh giá má»›i là nguồn phát sinh Æ¡n sá»± sống.
Äã có nhiá»u lần trong cuá»™c sống, chúng ta cố tình từ chối chân lý, sống ngụp lặn trong tá»™i, bá» ngoà i tai tiếng nói lÆ°Æ¡ng tâm, lá» luáºt Chúa cùng giáo huấn của Há»™i Thánh. Mùa Chay thánh sắp qua Ä‘i, nên đây là lúc chúng ta cần mau mắn chạy đến vá»›i Chúa và xin Ngà i mở con mắt đức tin, nhỠđó chúng ta nháºn ra thân pháºn yếu Ä‘uối của mình.
Nhiá»u ngÆ°á»i thá»i nay cÅ©ng không thể chấp nháºn sá»± tháºt vá» Chúa Giêsu. Há» không tin Ngà i là Äấng Cứu Thế, cà ng không tin Ngà i là Con Thiên Chúa. Bởi vì hỠđã có quá nhiá»u thà nh kiến vỠđạo, trong đó cÅ©ng có những thà nh kiến do má»™t số ngÆ°á»i có đạo tạo nên.
Trong cuá»™c đối thoại vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, Chúa Giêsu cà ng lúc cà ng mặc khải thêm vá» thân thế của Ngà i… NhÆ°ng vá»›i cái nhìn và kiến thức cÅ©ng nhÆ° kinh nghiệm cá nhân, ngÆ°á»i Do Thái không thể nháºn biết thân thế của Chúa: Ông là ai ? Ông chÆ°a được 50 tuổi mà đã trông thấy Abraham sao ? Bây giá» chúng tôi má»›i biết rõ ông bị quá»· ám… Sá»± tháºt của Chúa đòi há»i con ngÆ°á»i phải từ bá» nếp sống cÅ© của tá»™i lá»—i, những mÆ°u tÃnh vụ lợi, những ganh tị tham lam.
Khi bÆ°á»›c và o trần gian vá»›i sứ mạng là Äấng Cứu Thế, Chúa Giêsu đã là m đảo lá»™n suy nghÄ© và cách sống của con ngÆ°á»i bằng chÃnh cuá»™c sống vâng ý Cha trên trá»i của Ngà i. Tháºt váºy, nhá» vâng phục Chúa Cha, Ngà i đã hoà n toà n phó thác Ä‘á»i mình cho chúng ta đến ná»—i “bằng lòng chết và chết trên tháºp giá.†(Pl 2,8).
Lá»i Chúa nói và những việc Ngà i là m trong suốt thá»i gian tại thế là những gì Ngà i muốn chúng ta suy niệm và noi theo, để cùng Ngà i chu toà n thánh ý Chúa Cha trong khả năng và trách nhiệm của mình. Thiên Chúa chÃnh là Sá»± Sống nên Lá»i Ngà i là Lá»i Ä‘em lại sá»± sống cho con ngÆ°á»i. Vì thế, ta phải ghi nhá»›, suy niệm và vâng giữ Lá»i ban sá»± sống ấy trong cuá»™c sống hằng ngà y của mình.
CÅ©ng nhÆ° tình yêu, đức tin không dá»±a trên lý lẽ. Lý trà có thể Ä‘Æ°a chúng ta đến bên bá» của đức tin, rồi để mặc chúng ta ở đấy. Không phải lý trà bá» rÆ¡i chúng ta nhÆ°ng lý trà không thể giúp chúng ta vượt qua được mép bá» huyá»n nhiệm của đức tin. Ãứng trên mép bá» huyá»n nhiệm ấy, tác Ä‘á»™ng thÃch hợp duy nhất là yêu mến và phó thác. Tổ phụ Abraham đã yêu mến Thiên Chúa và đã phó thác má»i sá»± cho Ngà i và đã được toại nguyện. Ãức Maria cÅ©ng đã khẳng định tÆ°Æ¡ng tá»±. Các thánh cÅ©ng hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế; còn chúng ta, chúng ta hà nh Ä‘á»™ng ra sao?
Huệ Minh