Má»™t trong những đặc nét của tình yêu là lòng nhân háºu. DÄ© nhiên ai có lòng nhân háºu, tình ngÆ°á»i, trái tim há» không thiếu tình yêu. Nhìn trong ngoà i gia đình, chúng ta bắt gặp biết bao cá» chỉ yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i ta dà nh cho nhau: cha mẹ đút từng miếng ăn cho con nhá», vợ giúp chồng nấu ăn, chồng giúp vợ lau nhà , con cháu há»i thăm ông bà cha mẹ, nhá»› nhau trong lá»i cầu nguyện, giúp nhau khi ngÆ°á»i khác cần, v.v. Äó là những biểu hiện của tình ngÆ°á»i vá»›i nhau, và khá»i phải nói, lòng nhân háºu ấy sẽ là m nên má»™t gia đình hạnh phúc.
Tôi tin đôi vợ chồng nà o cÅ©ng có quá nhiá»u trải nghiệm vá» lòng nhân háºu há» dà nh cho nhau. Ngay từ cái thuở ban đầu quen nhau, hỠđã muốn má»i Ä‘iá»u tốt là nh cho nhau, Ä‘i có cặp, vá» có đôi và sau ngà y thà nh hôn, há» chung sống trong má»™t gia đình. Từ đó trong cuá»™c sống chung, dÄ© nhiên lòng nhân háºu không thể thiếu vắng, nếu há» muốn gia đình má»—i ngà y má»™t hạnh phúc hÆ¡n. Ngược lại, sẽ là kinh khủng nếu gia đình thiếu vắng tình ngÆ°á»i và tình yêu. Lúc ấy ngÆ°á»i ta không gá»i là mái ấm gia đình nữa, nhÆ°ng đó có thể là địa ngục trần gian. Gia đình tan vỡ là ở chá»— nà y.
Ai cÅ©ng hiểu lòng nháºn háºu là biết yêu thÆ°Æ¡ng, quý mến ngÆ°á»i khác bằng tấm lòng chân tháºt. NgÆ°á»i nhân háºu là ngÆ°á»i tốt, qua những việc há» là m cho ngÆ°á»i khác mà không tÃnh toán. Há» vị tha, bao dung trÆ°á»›c những lá»—i lầm của tha nhân và sẵn sà ng giúp đỡ những ai cần đến há». Äó là nét đẹp được toát ra rõ nhất trong trái tim của ngÆ°á»i yêu thÆ°Æ¡ng. Hẳn nhiên ai cÅ©ng yêu quý ngÆ°á»i nhân háºu, từ tâm. “Anh ấy, chị ấy sống có tình, có nghÄ©a lắm!†Nháºn xét ấy cho thấy ngÆ°á»i ấy được tôn trá»ng, quý mến và đáng noi theo.
Trong gia đình cÅ©ng thế, bình thÆ°á»ng vợ chồng, con cái dá»… diá»…n tả tình cảm vá»›i nhau. Gia đình là nÆ¡i dá»… phát sinh lòng nhân háºu, tình ngÆ°á»i. Vợ chồng yêu thÆ°Æ¡ng và cùng đắp xây cho hạnh phúc lứa đôi và gia đình. Khi lá»›n lên trong má»™t mái nhà nhÆ° thế, con cái há» sẽ nháºn được giá trị tốt là nh của tình yêu. Trong tiếng Do Thái, từ “yêu†có nghÄ©a là “là m Ä‘iá»u tốtâ€. Trong Tiếng Việt cÅ©ng thế, chúng ta hiểu tình yêu bao giá» cÅ©ng phát xuất những Ä‘iá»u tốt là nh. Bởi đó, má»™t gia đình yêu thÆ°Æ¡ng nhau tháºt, ngÆ°á»i ta thấy: biết bao Ä‘iá»u tốt, tình ngÆ°á»i và trao ban, sá»± cao quà và vÄ© đại của việc dâng hiến chÃnh mình má»™t cách hà o phóng, vô lượng, không đòi được Ä‘á»n đáp, nhÆ°ng chỉ vui qua trao ban và phục vụ. (số 94).
Tôi tin rằng đôi vợ chồng nà o cÅ©ng thừa biết lòng nhân háºu luôn quan trá»ng để há» là m ngÆ°á»i và là của nhau. Tiếc là thá»±c tế tháºt khó để ngÆ°á»i chồng, ngÆ°á»i vợ sẵn sà ng là m Ä‘iá»u tốt cho nhau. Khi tình yêu hết mặn nồng, khi thách đố bủa vây, thá» há»i ai đủ kiên nhẫn là m Ä‘iá»u tốt đẹp cho ngÆ°á»i vợ (lúc nà o cÅ©ng cằn nhằn), cho ngÆ°á»i chồng (lúc nà o cÅ©ng cá»c cằn)? Xin đừng đẩy nhau và o ngõ cụt, nÆ¡i thiếu vắng lòng nhân háºu, thiết tình ngÆ°á»i. Ngược lại, ngay từ đầu tạo cho nhau bầu không khà yêu thÆ°Æ¡ng tháºt sá»±, lúc ấy kẻ thù công phá Ä‘á»i sống gia đình không có đất sống. Khi đó, hạnh phúc gia đình là điá»u có thể đạt được, vá»›i những ai sống yêu thÆ°Æ¡ng.
Có anh chị kia sống hạnh phúc trong mái nhà hÆ¡n 30 năm. Tôi há»i anh chị có hay nói chuyện vá»›i nhau không? “Những lúc cần nói, anh chị má»›i nói thôi. Anh chỉ có thể hiểu nhau qua ánh mắt, cá» chỉ của nhau. Sống lâu sẽ hiểu nhau nhiá»u, cần gì nói nữa!â€- Chị chân thà nh chia sẻ. Tạ Æ¡n Chúa đã cho anh chị có được tình yêu luôn bá»n chặt bên nhau. Äó là món quà Thiên Chúa ban cho, nhÆ°ng còn là thà nh quả vun đắp của hai vợ chồng từng ấy năm trá»i. Còn đó biết bao đôi vợ chồng Ä‘ang hạnh phúc nhÆ° thế. Há» thá»±c sá»± là dấu chỉ đáng mừng để ngÆ°á»i trẻ dám can đảm bÆ°á»›c và o Ä‘á»i sống hôn nhân. NÆ¡i đó, tình yêu và tình ngÆ°á»i phải là điểm mấu chốt để há» nâng niu, gìn giữ.
Äể kết thúc chút chia sẻ trên đây, xin được mượn câu nói của thánh Inhaxiô Loyola nói: “Tình yêu phải được thể hiện bằng việc là m nhiá»u hÆ¡n bằng lá»i nóiâ€. Lá»i nói yêu thÆ°Æ¡ng cÅ©ng quan trá»ng, nhÆ°ng nó sẽ tròn đầy hÆ¡n trong những việc là m mà các thà nh viên trong gia đình dà nh cho nhau. Khi Ä‘i nhiá»u nÆ¡i, tôi nháºn thấy cách thể hiện tình cảm, lòng nhân háºu hoặc tình yêu của má»—i nÆ¡i má»—i khác. Ở Việt Nam cÅ©ng thế. Tuy nhiên, mẫu số chung là những cá» chỉ, việc là m của tình yêu luôn cho ngÆ°á»i ta hạnh phúc bình an. Trong văn hóa, truyá»n thống, não trạng và cách thể hiện tình cảm của ngÆ°á»i Việt Nam, Æ°á»›c gì cÅ©ng không thiếu tình ngÆ°á»i há» dà nh cho nhau. Äược nhÆ° thế, vợ chồng, con cái biết cách trao cho nhau những món quà của tình yêu. Là m ngÆ°á»i tốt, ngÆ°á»i nhân háºu ai cÅ©ng muốn, cÅ©ng thÃch, phải không bạn?
Lạy Chúa Giêsu, hôn nhân là câu chuyện tình mà Thiên Chúa muốn xe duyên cho ngÆ°á»i nam, ngÆ°á»i nữ. Äể trong mái ấm gia đình, từng thà nh viên sống yêu thÆ°Æ¡ng nhau. NÆ¡i đó cÅ©ng là chá»— để từng ngÆ°á»i táºp sống nhân háºu và thÆ°Æ¡ng yêu. Qua từng ngà y sống, từng biến cố, xin Chúa giúp má»—i ngÆ°á»i trong gia đình chúng con sống có tình, có nghÄ©a hÆ¡n. Äừng để chúng con lãng quên chân lý ngà n Ä‘á»i ấy. Sau tất cả, xin giúp chúng con biết rằng: “Thiên Chúa sẽ thưởng phạt má»—i ngÆ°á»i tùy theo việc há» là m; những ai bá»n chà là m việc thiện mà tìm vinh quang, danh dá»± và phúc trÆ°á»ng sinh bất tá», thì Thiên Chúa sẽ cho hỠđược sống Ä‘á»i Ä‘á»i.†(Rm 2,6-7). Amen.
   Giuse Phạm Äình Ngá»c SJ
dongten