Tình yêu phong nhiêu sẵn sà ng đón nháºn sá»± sống
Yêu thÆ°Æ¡ng Ä‘Ãch thá»±c không khép kÃn và o bản thân, mà mở lòng ra trÆ°á»›c Thiên Chúa và tha nhân. Tình yêu vợ chồng và sá»± phong nhiêu của tình yêu ấy diá»…n tả phần quan trá»ng của nó ở việc sẵn sà ng sinh con cái và ước muốn nuôi dạy chúng nên ngÆ°á»i và nên con Chúa. Äây là vấn Ä‘á» căn bản của hôn nhân Kitô giáo. Sinh sản và nuôi dạy con cái, đôi bạn cởi mở vá»›i tÆ°Æ¡ng lai và thà nh ngÆ°á»i cá»™ng tác vá»›i Thiên Chúa trong công trình Tạo dá»±ng. Äôi bạn sẵn sà ng yêu thÆ°Æ¡ng đón nháºn con cái mà Chúa muốn ban cho há» vì chÃnh chúng. HỠđón nháºn con cái nhÆ° má»™t quà tặng của Thiên Chúa vá»›i ý thức rằng Chúa đã đón nháºn chúng trÆ°á»›c và yêu thÆ°Æ¡ng chúng từ thuở Ä‘á»i Ä‘á»i. Äứa con chÃnh là hoa trái tuyệt diệu của tình yêu, sá»± kết hợp vợ chồng, và trao hiến cho nhau.
Vá» chuyện con cái có hai thái Ä‘á»™ cá»±c Ä‘oan cần phải tránh: Má»™t là , xem con cái nhÆ° má»™t “của nợâ€, má»™t cản trở sá»± hoà n thà nh bản thân của ta và từ đó loại trừ khả năng có con ngay từ đầu; Äà ng khác, đó là thái Ä‘á»™ muốn có con “bằng má»i giá†nhÆ° để thá»a mãn nhu cầu riêng của mình, mà không vì chÃnh chúng. Vì:
Ước muốn là m cha là m mẹ không có nghÄ©a là được “quyá»n có con†bằng bất cứ cách nà o, vì con cái chÆ°a sinh ra cÅ©ng có quyá»n của mình. Äứa trẻ chÆ°a sinh ra phải được bảo đảm cho có những Ä‘iá»u kiện tốt nhất để tồn tại, nhá» sá»± ổn định của má»™t gia đình được xây dá»±ng trên hôn nhân, nhá» những sá»± bổ sung của hai ngÆ°á»i, là cha và mẹ. (HTXHCG 235).
Thái Ä‘á»™ thứ nhất có thể dẫn đến tình trạng phá thai, hoặc phòng ngừa thụ thai, chỉ muốn đón nháºn giá»›i hạn con mạnh khá»e, thông minh. Äức chân phÆ°á»›c Giáo hoà ng Phaolô VI nháºn thấy từ tháºp niên 60 thế kỉ trÆ°á»›c vá»›i sá»± phát triển công nghệ, con ngÆ°á»i bị dá»… tha hóa, rá»i xa Thiên Chúa, vì chÃnh con ngÆ°á»i trở thà nh đối tượng của sá»± thao túng của mình, khi con ngÆ°á»i cố đặt hà nh vi tình dục vợ chồng phụ thuá»™c và o kÄ© thuáºt, Ä‘iá»u đó sẽ gây tác hại cho mối quan hệ vợ chồng. Sá»± ngừa thai có thể dá»… dà ng trở thà nh má»™t diá»…n tả cho não trạng nà y nếu nhÆ° nó định hình trên ngôn ngữ diá»…n tả tình yêu. Khi ấy, sá»± yêu thÆ°Æ¡ng kết hợp vợ chồng bị tách biệt khá»i sá»± phong nhiêu, nghÄ©a là khÃa cạnh cốt yếu của sá»± trao hiến không còn nữa. Phá thai còn nghiêm trá»ng hÆ¡n nữa, không phải chỉ vì những di chứng để lại của sá»± việc ấy trên con ngÆ°á»i và cuá»™c sống của đôi bạn, mà còn vì đó là hà nh vi tá»™i ác loại trừ sá»± sống má»™t con ngÆ°á»i. Ngay từ những thế kỉ đầu Há»™i Thánh coi đó là những tá»™i ác luân lÃ. Má»™t ngÆ°á»i phá thai hay tham gia trá»±c tiếp và o việc phá thai là đã tá»± đặt mình ra ngoà i Há»™i Thánh, tức bị vạ tuyệt thông tiá»n kết (Giáo luáºt Ä‘.1398). Trong xã há»™i ngà y nay, tình trạng phá thai lan trà n và được đông đảo xem (tháºm chỉ còn khuyến khÃch) phá thai nhÆ° má»™t phÆ°Æ¡ng tiện Ä‘iá»u hòa sinh sản nếu không nói là truyá»n lan nhÆ° má»™t ‘quyá»n con ngÆ°á»i’. Những hình thức chẩn Ä‘oán tiá»n sản còn là m gia tăng hÆ¡n nữa áp lá»±c xã há»™i lên đôi vợ chồng, tuy nhiên không nên xem thÆ°á»ng những háºu quả của việc phá thai hay sá» dụng thuốc phá hay ngừa thai. Phá thai không thể là má»™t lá»±a chá»n.
Thái Ä‘á»™ thứ hai, muốn có con “bằng má»i giáâ€, thể hiện qua nhiá»u chá»n lá»±a khác nhau, nô lệ chotên bạo chúa kÄ© thuáºt.  Ngà y nay, nổi lên rất nhiá»u kiểu “bệnh viện chuyên giúp thụ thai†đáp ứng cho những ngÆ°á»i có nhu cầu có con mà chÆ°a thà nh tá»±u. Nói chung đó là thá»±c hà nh việc “thụ tinh nhân tạoâ€. Äó là má»™t can thiệp ‘nhân tạo’ và o hà nh vi vợ chồng, không những cÆ°á»›p Ä‘i phẩm chất của hà nh vi ấy mà còn thay thế nó bằng kÄ© thuáºt. NhÆ° thế, đứa trẻ không phát xuất từ nguồn yêu thÆ°Æ¡ng trao hiến cho nhau của cha mẹ nó, nhÆ°ng là sản phẩm của công việc của ngÆ°á»i thầy thuốc và các ngÆ°á»i là m việc trong phòng thà nghiệm của bệnh viện. Thụ tinh nhân tạo hầu nhÆ° luôn liên hệ tá»›i sá»± chá»n lá»±a chất liệu di truyá»n hay các phôi thai, nhất là những nÆ¡i nà o có liên hệ tá»›i sá»± chẩn Ä‘oán Gen di truyá»n tiá»n cấy phôi. Hệ quả của việc nà y là phần đầu của cuá»™c sống mình đứa trẻ bị đối xá» chỉ nhÆ° là má»™t chất liệu của phòng thà nghiệm. Không kể háºu quả của não trạng nà y ảnh hưởng trên cuá»™c sống của đôi vợ chồng, đó còn là má»™t sá»± kì thị nghiêm trá»ng và xúc phạm phẩm giá nhân vị. Thụ thai nhân tạo, hÆ¡n nữa, còn có thể trở thà nh má»™t thá» thách tác hại đến cuá»™c hôn nhân hai ngÆ°á»i.
Chuẩn bị là m cha mẹ có trách nhiệm trong việc sinh-dưỡng-dục
Äôi bạn cần phải trao đổi và thá»a thuáºn vá»›i nhau vấn Ä‘á» con cái trÆ°á»›c khi cÆ°á»›i. Há» cần được chuẩn bị tÆ° thế là m cha là m mẹ có trách nhiệm. Äiá»u nà y cà ng quan trá»ng hÆ¡n vì khi má»™t đứa con chà o Ä‘á»i luôn kèm theo những thách đố là m trà n ngáºp cuá»™c sống của há». Sẵn sà ng đón nháºn con cái mà Chúa ban cho đôi vợ chồng là má»™t hoa quả của sá»± phong nhiêu nà y. Công Äồng Vatican II dạy rằng đôi bạn
Sẽ chu toà n bổn pháºn vá»›i ý thức trách nhiệm, vừa của con ngÆ°á»i, vừa của những Kitô hữu, […] há» sẽ cùng Ä‘Æ°a ra má»™t phán Ä‘oán chÃnh xác, trong khi vẫn quan tâm đến thiện Ãch của chÃnh há» cÅ©ng nhÆ° của con cái đã sinh ra hay dá»± định sẽ có, vẫn cân nhắc vá» những Ä‘iá»u kiện váºt chất cÅ©ng nhÆ° tinh thần của hoà n cảnh sống theo từng thá»i Ä‘iểm, và sau cùng vẫn lÆ°u tâm đến thiện Ãch của cả gia đình, của cá»™ng đồng xã há»™i và của Giáo Há»™i nữa.(Gaudium et Spes 50).
Tuy nhiên, sá»± phong nhiêu của hôn nhân còn hiểu theo nghÄ©a rá»™ng hÆ¡n, không chỉ có nghÄ©a là có con cái, mà còn là những hoa trái của Ä‘á»i sống đạo đức, thiêng liêng và siêu nhiên mà cha mẹ được kêu gá»i thông truyá»n cho con cái há», và qua chúng cho Giáo há»™i và thế giá»›i (Familiaris Consortio 28). NhÆ° váºy, sá»± phong nhiêu còn là dạy dá»—, hÆ°á»›ng dẫn con cái Ä‘i trên nẻo Ä‘Æ°á»ng dẫn đến cuá»™c sống viên mãn. Con cái là thiện Ãch lá»›n lao, và điá»u chÃnh yếu, nhất là trong xã há»™i tục hóa ngà y nay, là trao ban cho chúng má»™t ná»n tảng vững chắc, để chúng có thể lá»™i ngược dòng tinh thần thế tục (hay thói Ä‘á»i) mà sống tÃnh má»›i mẻ của Tin Mừng má»™t cách tròn đầy. Äây má»›i chÃnh là mục tiêu thá»±c sá»± của sá»± sống và sá»± phong nhiêu.
Nếu đôi bạn Kitô hữu hiếm muá»™n ngoà i ý muốn, há» có thể tìm những phÆ°Æ¡ng cách khác là m cho tình yêu của há» trổ sinh hoa trái, chẳng hạn nháºn con nuôi, được ủy thác nháºn nuôi dạy con, liên Ä‘á»›i giúp đỡ những ngÆ°á»i ở bên lá» xã há»™i, hoặc nhiá»u cách khác nữa.
Trong lá»… cÆ°á»›i, đôi bạn không chỉ được há»i có sẵn sà ng đón nháºn con cái nhÆ° tặng phẩm Chúa ban, mà còn có sẵn sà ng ‘nuôi dạy con cái theo luáºt Chúa và Há»™i Thánh không’. Nhiệm vụ giáo dục nà y “bắt nguồn từ trong Æ¡n gá»i đầu tiên của đôi bạn là dá»± phần và o công cuá»™c sáng tạo của Thiên Chúa: khi sinh ra má»™t con ngÆ°á»i má»›i trong tình yêu và vì tình yêu, má»™t con ngÆ°á»i mang sẵn nÆ¡i mình Æ¡n gá»i phải lá»›n lên và phát triển, các cha mẹ cÅ©ng từ đó mà lãnh nháºn bổn pháºn phải giúp đỡ hữu hiệu cho ngÆ°á»i ấy được sống má»™t cuá»™c sống nhân bản trá»n vẹn†(FC 36). Äối vá»›i các cha mẹ Kitô hữu, giáo dục con cái là má»™t quyá»n và nghÄ©a vụ, không thể thay thế và không thể chuyển nhượng. Giáo dục là thà nh phần thiết yếu của vai trò là m cha mẹ. Vì tÆ°Æ¡ng quan giữa há» và con cái là má»™t tình yêu không thể thay thế được, nên quyá»n và nghÄ©a vụ nà y là độc đáo và cÆ¡ bản so vá»›i bổn pháºn giáo dục của những ngÆ°á»i khác.
Các cha mẹ tá»± do trong việc lá»±a chá»n môi trÆ°á»ng giáo dục và sinh hoạt (nhà trẻ, trÆ°á»ng há»c,…) của con mình, để giúp há» hoà n thà nh nhiệm vụ giáo dục nà y, há» cần chá»n nÆ¡i nà o phù hợp nhất vá»›i mẫu má»±c giáo dục Kitô giáo. NhÆ°ng trách nhiệm cuối cùng dù sao cÅ©ng là của há».
Giáo dục Kitô là má»™t giáo dục toà n diện và cÆ¡ bản: là m sao giúp cho trẻ phát triển các khả năng, năng khiếu vá» thể lÃ, tinh thần, và luân là cách hà i hòa. Mục Ä‘Ãch của ná»n giáo dục nà y là đà o tạo toà n diện hÆ°á»›ng tá»›i các chiá»u kÃch tâm là – tâm thần – tinh thần và xã há»™i của nhân vị. Bởi thế, cha mẹ không thể dùng các phÆ°Æ¡ng tiện váºt chất (đồ chÆ¡i và các thứ thiết bị kÄ© thuáºt,…) bù trừ hoặc thay thế trách niệm phải dấn thân để hiện diện, tạo an sinh, chăm sóc, dạy dá»— con cái. Giáo dục là má»™t “quá trình trao đổi trong đó các cha mẹ – nhà giáo dục đến lượt mình ở mức nà o đó cÅ©ng được giáo dục. Äang khi há» là thầy dạy nhân bản cho con cái thì há» cÅ©ng há»c nhân bản từ chúng†(Gioan Phaolô II, ThÆ° gởi các Gia đình, 16).
Trong gia đình con trẻ không những có kinh nghiệm đầu tiên sống chung vá»›i ngÆ°á»i khác, mà còn có những kinh nghiệm đầu tiên sống đức tin, vá» Giáo há»™i, vá» Chúa. Bởi thế, giáo dục Kitô không những hÆ°á»›ng tá»›i giáo dục ý thức trách nhiệm và sá» dụng đúng đắn tá»± do, mà còn vá» niá»m tin, cầu nguyện, sống theo Lá»i Chúa và tiếng gá»i của Chúa. Trong bối cảnh đó cả gia đình cùng cầu nguyện rất có ý nghÄ©a.
Câu há»i suy tÆ° hay để thảo luáºn
-    Tôi có Æ°á»›c muốn trở thà nh cha hay thà nh mẹ không? Tôi có sẵn sà ng yêu thÆ°Æ¡ng đón nháºn con cái vì chÃnh chúng nhÆ° là má»™t quà tặng của Chúa ban cho không?
- Tôi có sẵn sà ng và đã chuẩn bị sẵn sà ng nuôi dưỡng và dạy dỗ con cái chưa?
- Hôn nhân phong nhiêu có nghĩa là gì và thế nà o, đối với tôi?
-    Tôi có thể đối diện, đương đầu với hoà n cảnh hiếm muộn có thể có của vợ chồng mình không?
Văn phòng HÄGMVN