Thánh Tu-bi-ri-ô sinh tại Lê-on, nước Tây Ban Nha,năm 1538. Là con của lãnh chúa Môn-rô-vê-cô, thuộc dòng tộc quý phái đạo đức.
Lá»›n lên, ngà i đến há»c ở Sa-la-man-ca và Cô-im-ra. Ở đâu, ngà i cÅ©ng chăm chỉ há»c hà nh và nêu gương là nh gương tốt. Mặc dù còn trẻ tuổi, tuổi thanh xuân thưá»ng Ä‘ua đòi, ngà i lại sống khác, là m khác đồng bạn: ngà i nhịn ăn để giúp đỡ kẻ nghèo, và luôn hãm mình Ä‘á»n tá»™i thay cho các tá»™i nhân. Ai ai cÅ©ng nghÄ© rằng sau nà y ngà i sẽ trở thà nh tông đồ mở mang nước Chúa.
Nhưng lúc đó, vua nước Tây-ban-nha ra lệnh động viên thanh niên Ä‘i lÃnh. Ngà i phải nháºp ngÅ© tòng chinh vùng Ga-na-Ä‘a. Năm 1579, vua Philipphê thứ 2 cho ngà i giải ngÅ© và đặt là m Giám mục giáo pháºn Li-ma, vì thá»i đó vua chúa có quyá»n chá»n Giám mục. Ngà i hết sức từ chối vì nháºn thấy mình chỉ là giáo dân thiếu tà i kém đức. Nhưng các lý lẽ gà i đưa ra không được nhà vua chấp thuáºn, nên ngà i phải lo chuẩn bị để thụ phong linh ục và o năm 1581.
Äây là thá»i thá»±c dân, ngưá»i ta bắt ngưá»i da đỠlà m nô lệ như súc váºt, hoặc có thể giết chết má»™t cách dã man. Thánh Tu-ri-bi-ô đứng ra bênh vá»±c há», che chở há», cứu há» khá»i nô lệ phần xác. Nhất là đem đến cho há» hạnh phúc phần hồn là đạo thánh Chúa, là ơn cứu rá»—i cá»§a Chúa Giêsu. Hằng ngà y, thánh nhân phải tranh đấu vá»›i chÃnh quyá»n đô há»™, bênh vá»±c quyá»n lợi cá»§a ngưá»i dân bản xứ, phục hồi nhân phẩm cho há». Mở trưá»ng dạy chữ và xây cất nhà thỠđể nâng cao trình độ văn hóa và phát triển việc thá» kình cá»§a há». Thánh nhân thá»±c hiện đúng nhiệm vụ mục vụ cá»§a các Giám mục trong Há»™i thánh theo đưá»ng lối Công đồng va-ti-ca-nô 2: ” Trong khi thi hà nh nhiệm vụ ngưá»i cha và chá»§ chăn, các giám mục hãy sống giữa dân mình như những ngưá»i phục vụ, như những chá»§ chăn tốt biết chiên cá»§a mình và chiên cÅ©ng biết mình, như những ngưá»i cha Ä‘Ãch thá»±c trá»—i trang vì có lòng yêu thương, lo lắng cho hết má»i ngưá»i, và má»i ngưá»i tá» lòng tri ân, tuân phục quyá»n hà nh Thiên Chúa đã ban cho các ngà i”
Những ngưá»i thá»±c dân luôn chông đối ngà i, tìm cách bách hại ngà i, nhưng ngà i vẫn can đảm kiên trì chu toà n trách nhiệm Thiên Chúa giao phó.
Giáo pháºn cá»§a ngà i rất rá»™ng lá»›n, gồm nhiá»u thà nh phố rải rác giữa hai dãy núi An-đơ. Nhưng ngà i cÅ©ng cố gắng Ä‘i khắp địa pháºn, thăm viếng giảng dạy giáo dân, ban các Bà tÃch cho há». Trong nhiệm kỳ giám mục cá»§a ngà i, ngà i đã Ä‘i kinh lý toà n thể giáo pháºn 3 lần. Má»—i lần phải mất 5 đến 7 năm trá»i.
ChÃnh trong việc Ä‘i kinh lý lần sau hết, thánh nhân đã lâm bệnh và qua Ä‘á»i ngà y 23 tháng 3 năm 1606.
Quyết tâm: Noi gương thánh Tu-ri-bi-ô, tôi nâng đỡ, bênh vá»±c những ngưá»i bị áp bức, bóc lá»™t, và đem Chúa đến cho há» bằng lá»i cầu nguyện và việc hy sinh hãm mình hằng ngà y.
Lá»i nguyện: Lạy Chúa, Chúa đã cho thánh Tu-ri-bi-ô giám mục được hăng say hoạt động tông đồ, và nhiệt thà nh rao giảng chân lý cá»§a Chúa, để mở mang nước Chúa. Xin cho dân Chúa ngà y cà ng vững lòng tin, và ngà y cà ng nên thánh.
GPVL
Ngà y 23 tháng 03 THÃNH TURIBIÔ MONGRÔVEJÔ GIÃM MỤC (1536-1606)
Có những trẻ em như đã biết Chúa là m gì, trong khi những ngưá»i khác phải lo tìm kiếm. Những trẻ nà y biết an á»§i và giúp đỡ ngưá»i khác. Chẳng hạn dân Mayorga nước Tây Ban Nha, ngà y kia, được thấy má»™t em bé đến bên má»™t phụ nữ Ä‘ang giáºn dữ. Bà nà y mất má»™t váºt mà không mong tìm lại được. Äứa trẻ nhã nhặn giải thÃch cho bà rằng: đừng nên là m như váºy, bởi vì Ä‘iá»u đó là m phiá»n lòng Chúa. Äứa trẻ tốt là nh và tế nhị nà y tên là Turibiô, con thứ cá»§a lãnh Chúa Mongrovejo. Ở trưá»ng Valladolid, rồi ở Salamanca ngà i thưá»ng nhịn ăn để giúp đỡ ngưá»i nghèo. Ngà i còn muốn thống hối thay cho các tá»™i nhân đến ná»—i ngà i bị buá»™c phải bá»›t các hy sinh. Ngưá»i ta có thể tiên Ä‘oán là ngà i sẽ thà nh má»™t tông đồ bởi ngà i đã biết sống đứng đắn.
Khi đã lá»›n đủ, cùng vá»›i sá»± khôn ngoan, thông hiểu khá vững chãi, ngà i được vua Philipphê II đặt là m chánh án toà án Granada. Khi giáo pháºn Lima trống ngôi năm 1578, tháºt ngạc nhiên khi ngưá»i được chỉ định là m Giám Mục lại là Turibiô má»™t giáo dân. Nghe tin nà y Turibiô khóc ròng, ngà i quì dưới chân thánh giá viết thư cho nhà vua, trong đó ngà i tá»± diá»…n tả như má»™t kẻ thù tồi tệ cá»§a vua vì những bất xứng cá»§a mình. Nhưng các lý lẽ ấy đã không lay chuyển được ai. Ngà i thụ phong linh mục rồi giám mục, và nháºn giáo pháºn năm 1581.
Äịa pháºn dà nh cho Turibiô có những khó khăn đến ná»—i có thể ngăn chặn ngà i lại nếu ngà i không phải là má»™t vị thánh. Giáo pháºn có chu vi là sáu trăm dặm, gồm nhiá»u thà nh phố và là ng mạc rải rác trên hai dãy núi Andes. Ngưá»i Tây Ban Nha khai phá Tân thế giá»›i, ức hiếp dân chúng cách man rợ. Muốn cải hóa bằng roi, há» bắt dân là m nô lệ và muốn khai hóa dân thì há» lại chỉ thông cho dân những táºt xấu cá»§a mình. Nhìn dân da đỠsay sưa liên lỉ, Turibiô không thể cầm được nước mắt. Ngà i quở trách những ngưá»i chinh phục vì những lạm dụng cướp bóc cá»§a há» và tuyên cáo rằng: Những cá»› vấp phạm ấy phải dừng lại cho chân lý và tình thương ngá»± trị. Vị mục tá» Ä‘i tìm kiếm má»i con chiên cá»§a mình. Sa mạc nóng cháy, núi cao tuyết phá»§, thú rừng hung tợn, tất cả Ä‘á»u không là m ngà i nản chÃ. Những ngưá»i Tây Ban Nha quyá»n thế trở thà nh Phó vương và cả đến vua Philipphê II do những báo cáo sai lầm đã trách cứ ngà i. Nhưng tất cả những luáºt lệ nghiêm khắc đã không là m cho ngà i tháo lui. Ngà i biện há»™ rằng chÃnh Chúa Kitô chứ không phải thế gian phán xét ngà i.
Turibiô há»c ngôn ngữ dân Pêru. Ngà i dạy dá»— dân da đỠnhư má»™t ngưá»i cha nhân từ. Lòng bác ái nhân từ cá»§a ngà i đối vá»›i há» không có giá»›i hạn. Khi ngà i tá»›i má»™t là ng hẻo lánh, dân chúng đổ xô đến vá»›i ngà i. Trước hết ngà i thăm há»i những ngưá»i Ä‘au yếu, và khi không chữa chạy cho hỠđược, ngà i dạy cho há» biết chết là nh. Khi phân phát tình yêu Chúa Kitô, ngà i cÅ©ng tái láºp sá»± công bình. Dần dần các thà nh phố và cả những nÆ¡i cô quạnh có ngưá»i Kitô hữu cư ngụ đông đảo. Thánh Turibiô thiết láºp các chá»§ng viện, các viện cứu tế. Trong 25 năm, ngà i Ä‘i thăm viếng giáo pháºn rá»™ng lá»›n và hoang dã cá»§a mình ba lần, má»—i lần phải mất tá»›i bảy năm. Ngà i kiên trì ngồi toà má»—i sáng. Ngưá»i ta nói rằng: khi cầu nguyện, ngà i tá»a chiếu từ khuôn mặt má»™t tia sáng siêu nhiên. Mệt nhá»c đã là má»™t việc sám hối rồi, ngà i còn hy sinh và ăn chay thêm nữa. Khi có cÆ¡n dịch trong giáo pháºn, ngà i tăng gấp đôi lá»i cầu nguyện hãm mình. Ngà i cÅ©ng tổ chức nhiá»u cuá»™c rước, khi tham dá»± chÃnh ngà i rÆ¡i lệ ướt cả thánh giá cầm trong tay.
Trong khi bắt đầu cuá»™c kinh lý má»›i, ngà i đã ngã bệnh tại Santa, ngà i chỉ biết láºp lại lá»i thánh Phaolô:
– Tôi ao ước thoát khá»i những rà ng buá»™c cá»§a thể xác để kết hợp vá»›i Chúa Giêsu Kitô.
Gần chết, ngà i xin những ngưá»i chung quanh hát lá»i kinh:
– Tôi vui mừng khi nghe nói cùng tôi: chúng ta Ä‘i vá» nhà Thiên Chúa.
Thế là cái chết cá»§a ngà i được coi như má»™t cuá»™c lá»…. Lá»i cuối cùng cá»§a ngà i là lá»i vua thánh tiên tri:
– Lạy Chúa, con phó thác linh hồn con trong tay Chúa.
Tá»± Ä‘i tá»›i thánh đưá»ng Santa để lãnh cá»§a ăn đưá»ng, ngà i qua Ä‘á»i năm 1606.
tinmung