“HÃY ÄI LÀM HOÀ VỚI NGƯỜI ANH EM NGÆ¯Æ I TRƯỚC ÄÔ.
BÀI ÄỌC I: Ed 18, 21-28
“Có phải Ta muốn kẻ gian ác phải chết, chá»› không muốn nó bỠđà ng tá»™i lá»—i và được sống ư?”
TrÃch sách Tiên tri Êdêkiel.
Äây Chúa là Thiên Chúa phán: “Nếu kẻ gian ác ăn năn sám hối má»i tá»™i nó đã phạm, tuân giữ má»i giá»›i răn cá»§a Ta, và thá»±c thi công bình chÃnh trá»±c, nó sẽ sống chá»› không phải chết. Ta sẽ không nhá»› lại má»i tá»™i ác nó đã phạm: nó sẽ sống nhá» việc công chÃnh mà nó đã thá»±c hà nh! Chúa là Thiên Chúa phán: “Có phải Ta muốn kẻ gian ác phải chết, chá»› không muốn nó bỠđà ng tá»™i lá»—i và được sống ư?
Còn nếu kẻ công chÃnh bỠđà ng công chÃnh, và phạm tá»™i ác cách ghê tởm như ngưá»i gian ác quen phạm, có phải nó được sống ư? Chẳng ai còn nhá»› đến má»i việc công chÃnh nó đã thá»±c hiện, vì sá»± bất trung nó đã là m và tá»™i lá»—i nó đã phạm, nó sẽ phải chết.
Các ngươi nói rằng: ‘ÄÆ°á»ng lối cá»§a Chúa không chÃnh trá»±c’. Váºy hỡi nhà Israel, hãy nghe đây: Có phải đưá»ng lối cá»§a Ta không chÃnh trá»±c ư? Hay trái lại đưá»ng lối cá»§a các ngươi không chÃnh trá»±c? Khi ngưá»i công chÃnh từ bá» lẽ công chÃnh và phạm tá»™i ác, nó phải chết, chÃnh vì tá»™i ác nó phạm mà nó phải chết. Nếu kẻ gian ác bỠđà ng gian ác nó đã Ä‘i, và thá»±c thi công bình chÃnh trá»±c, nó sẽ được sống. Nếu nó suy nghÄ© và từ bá» má»i tá»™i ác nó đã phạm, nó sẽ sống chá»› không phải chết”.
Äó là lá»i Chúa.
ÄÃP CA:Â Tv 129, 1-2. 3-4ab. 4c-6. 7-8
Äáp:    Nếu Chúa con nhá»› hoà i sá»± lá»—i, lạy Chúa, nà o ai chịu nổi được ư? (c. 3)
Xướng:
1) Từ vá»±c sâu, lạy Chúa, con kêu lên Chúa. Lạy Chúa, xin nghe tiếng con cầu; dám xin Chúa hãy lắng tai, hầu nghe thấu tiếng van nà i cá»§a con. – Äáp.
2) Nếu Chúa con nhá»› hoà i sá»± lá»—i, lạy Chúa, nà o ai chịu nổi được ư? Nhưng Chúa thưá»ng rá»™ng lượng thứ tha, để cho thiên hạ tôn thá» kÃnh yêu. – Äáp.
3) Tôi hy vá»ng rất nhiá»u và o Chúa, linh hồn tôi trông cáºy ở lá»i Ngà i. Linh hồn tôi mong đợi Chúa tôi, hÆ¡n ngưá»i lÃnh gác mong trá»i rạng đông. – Äáp.
4) HÆ¡n lÃnh gác mong hừng đông dáºy, Israel Ä‘ang mong đợi Chúa tôi: Bởi vì Chúa rá»™ng lượng từ bi, và Chúa rất già u Æ¡n cứu độ. Và chiÌnh Ngà i sẽ giải thoát Israel cho khá»i má»i  điá»u gian ác.- Äáp.
CÂU XƯỚNG TRƯỚC PHÚC ÂM: Ga 11, 25a và 26
Chúa phán: “Ta là sá»± sống lại và là sá»± sống; ai tin Ta, sẽ không chết Ä‘á»i Ä‘á»i”.
PHÚC ÂM: Mt 5, 20-26
“Hãy Ä‘i là m hoà vá»›i ngưá»i anh em ngươi trước đã”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Nếu các con không công chÃnh hÆ¡n các luáºt sÄ© và biệt phái, thì các con chẳng được và o Nước Trá»i đâu. Các con đã nghe dạy ngưá»i xưa rằng: Không được giết ngưá»i. Ai giết ngưá»i, sẽ bị luáºn phạt nÆ¡i toà án. Còn Ta, Ta bảo các con: Bất cứ ai phẫn ná»™ vá»›i anh em mình, thì sẽ bị toà án luáºn phạt. Ai bảo anh em là “ngốc”, thì bị phạt trước công nghị. Ai rá»§a anh em là “khùng”, thì sẽ bị vạ lá»a địa ngục. Nếu con Ä‘ang dâng cá»§a lá»… nÆ¡i bà n thá» mà sá»±c nhá»› ngưá»i anh em Ä‘ang có Ä‘iá»u bất bình vá»›i con, thì con hãy để cá»§a lá»… lại trước bà n thá», Ä‘i là m hoà vá»›i ngưá»i anh em con trước đã, rồi hãy trở lại dâng cá»§a lá»…. Hãy liệu là m hoà vá»›i kẻ thù ngay lúc còn Ä‘i dá»c đưá»ng vá»›i nó, kẻo kẻ thù sẽ đưa con ra trước mặt quan toà , quan toà lại trao con cho tên lÃnh canh và con sẽ bị tống ngục. Ta bảo tháºt cho con biết: Con sẽ không thoát khá»i nÆ¡i ấy cho đến khi trả hết đồng bạc cuối cùng!”
Äó là lá»i Chúa.
_______________________________________
I/. BÀI SUY NIỆM (Mt 5, 20-26)
“HÃY ÄI LÀM HOÀ VỚI NGƯỜI ANH EM NGÆ¯Æ I TRƯỚC ÄÔ.
Hôm nay thứ Sáu tuần I Mùa Chay, Phụng vụ đưa chúng ta trở lại Chương 5 Phúc âm Matthêu, Bà i Tin mừng hôm nay là Bà i giảng trên núi của Chúa Giêsu.
Câu mở đầu Bà i Tin mừng cho chúng ta má»™t nguyên tắc chung cho tất cả các lá»i giáo huấn cá»§a Chúa trong Chương 5 nà y:
“Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Nếu các con không công chÃnh hÆ¡n các luáºt sÄ© và biệt phái, thì các con chẳng được và o Nước Trá»i đâuâ€
“PHẢI CÔNG CHÃNH HÆ N CÃC LUẬT SĨ VÀ BIỆT PHÃI THÃŒ MỚI VÀO ÄÆ¯á»¢C NƯỚC TRỜI.
Từ “HÆ N†ở đây, đưa ra má»™t tiêu chuẩn má»›i, Ä‘i ngược lại vá»›i những huynh hướng tá»± nhiên cá»§a con ngưá»i, nó không cho phép nháºp nhằng hay thá»a hiệp vá»›i sá»± dá»… dãi.
Sá»± công chÃnh cá»§a Luáºt sÄ© và Biệt phái dá»±a trên ná»n tảng Luáºt Môsê (Luáºt cÅ©) qua cụm từ: “Các con đã nghe dạy ngưá»i xưa rằngâ€.
Sá»± công chÃnh mà Chúa Giêsu đòi há»i nÆ¡i các Kitô hữu dá»±a trên đòi há»i cá»§a Tin mừng (Luáºt má»›i) qua cụm từ: “Còn Ta, Ta dạy…â€
Nhưng thế nà o là công chÃnh hÆ¡n các Luáºt sÄ© và Biệt phái ?
Bà i Tin mừng hôm nay Chúa sẽ giải thÃch ứng vá»›i và i trưá»ng hợp cụ thể.
“HÃY ÄI LÀM HOÀ VỚI NGƯỜI ANH EM NGÆ¯Æ I TRƯỚC ÄÔ.
Cụm từ “TRƯỚC ÄÃâ€, cho ta biết: việc là m hòa vá»›i anh em còn phải Ä‘i trước má»™t việc đạo đức nà o đó.
Việc đạo đức đó là việc gì ?
Matthêu viết:
“Nếu con Ä‘ang dâng cá»§a lá»… nÆ¡i bà n thá» mà sá»±c nhá»› ngưá»i anh em Ä‘ang có Ä‘iá»u bất bình vá»›i con, thì con hãy để cá»§a lá»… lại trước bà n thá», Ä‘i là m hoà vá»›i ngưá»i anh em con trước đã, rồi hãy trở lại dâng cá»§a lá»…â€
Có nghÄ©a việc là m hòa vá»›i anh em còn quan trá»ng hÆ¡n việc dâng cá»§a lá»….
Như váºy, hóa ra tương quan vá»›i tha nhân còn quan trá»ng hÆ¡n tương quan vá»›i Thiên Chúa sao ?
Thưa không phải. nhưng Ta phải hiểu cho đúng ý Chúa muốn nói
Mối tương quan vá»›i Thiên Chúa vẫn là mối tương quan cốt yếu, ná»n tảng.
Song nó phải được dá»±a trên cÆ¡ sở tương quan vá»›i tha nhân. Tương quan vá»›i Thiên Chúa chỉ tốt đẹp và có ý nghÄ©a khi nó được đặt trên tương quan vá»›i anh em. Chỉ khi đó cá»§a lá»… ta dâng cho Thiên Chúa má»›i xứng đáng được Chúa chấp nháºn.
Nhưng ta để ý kỹ Lá»i Chúa nói:
“Nếu con Ä‘ang dâng cá»§a lá»… nÆ¡i bà n thá» mà sá»±c nhá»› ngưá»i anh em Ä‘ang có Ä‘iá»u bất bình vá»›i conâ€
“NGƯỜI ANH EM ÄANG CÓ ÄIỀU BẤT BÃŒNH VỚI CONâ€, chứ không phải “CON ÄANG CÓ ÄIỀU BẤT BÃŒNH VỚI ANH EM.
Có nghÄ©a ngưá»i anh em Ä‘ang có lá»—i vá»›i mình, thế mà Chúa đòi ta phải bá» cá»§a lá»… lại để Ä‘i là m hòa vá»›i ngưá»i đó. Nếu mình có lá»—i mà phải Ä‘i là m hòa thì đó là điá»u tá»± nhiên và dá»… hiểu. Nhưng ở đây ngược lại.
Ta thấy rõ luáºt Chúa luôn Ä‘i ngược lại vá»›i khuynh hướng tá»± nhiên.
Äây chÃnh là điá»u như để minh chứng cho câu mở đầu Bà i Tin mừng hôm nay:
“Nếu các con không công chÃnh hÆ¡n các luáºt sÄ© và biệt phái, thì các con chẳng được và o Nước Trá»i đâuâ€.
“CÔNG CHÃNH HÆ N CÃC LUẬT SĨ VÀ BIỆT PHÃIâ€.
ChÃnh khi ta Ä‘i ngược lại khuynh hướng tá»± nhiên má»›i chứng tá» ta công chÃnh hÆ¡n Luáºt sÄ© và biệt phái.
Còn khi mình có lá»—i mà phải Ä‘i là m hòa, thì đó là điá»u hết sức tá»± nhiên, như váºy là m sao có thể công chÃnh hÆ¡n luáºt sÄ© và biệt phái.
Chúa còn liệt kê má»™t số Ä‘iá»u để chứng minh công chÃnh hÆ¡n Luáºt sÄ© và Biệt phái, đó là :
“Các con đã nghe dạy ngưá»i xưa rằng: Không được giết ngưá»i. Ai giết ngưá»i, sẽ bị luáºn phạt nÆ¡i toà án. Còn Ta, Ta bảo các con: Bất cứ ai phẫn ná»™ vá»›i anh em mình, thì sẽ bị toà án luáºn phạt. Ai bảo anh em là “ngốc”, thì bị phạt trước công nghị. Ai rá»§a anh em là “khùng”, thì sẽ bị vạ lá»a địa ngụcâ€.
Cầm vÅ© khà để đả thương hay giết ngưá»i khác đó là tá»™i giết ngưá»i. Äó là điá»u hết sức tá»± nhiên và phải bị trừng phạt.
Nhưng ở đây chỉ cần “phẫn ná»™â€, “bảo anh em là ngốcâ€, “rá»§a anh em là khùngâ€. Có nghÄ©a chỉ cần phẫn ná»™, chá»i, rá»§a ngưá»i khác thì cÅ©ng bị coi là tá»™i giết ngưá»i rồi.
Trong khi tòa án ngoà i Ä‘á»i, không ai kết tá»™i những Ä‘iá»u đó, cùng lắm bắt phải xin lá»—i, bồi thưá»ng danh dá»±,… Nhưng đối vá»›i Chúa, tất cả những Ä‘iá»u nà y sẽ được coi là tá»™i giết ngưá»i.
Như váºy ta má»›i thấy rõ trong Kitô giáo, luáºt yêu thương phải Ä‘i đến táºn cùng cá»§a nó và nó má»›i là m cho ta công chÃnh hÆ¡n Luáºt sÄ© và Biệt phái.
Các Bà i Äá»c hôm nay nhắc nhở cho ta biết có hai cuá»™c trở lại:
+ Kẻ gian ác từ bỠđưá»ng gian ác trở vỠđưá»ng ngay nẻo chÃnh
+ Ngưá»i công chÃnh bỠđưá»ng ngay thẳng để là m Ä‘iá»u bất chÃnh
02 cuá»™c trở lại nà y Ä‘á»u có thể xảy ra, nếu chúng ta không cẩn tháºn xét mình.
TRONG BÀI ÄỌC I, trÃch Sách Ezekiel, tiên tri Ezekiel nhấn mạnh đến cả lòng nhân từ lẫn sá»± công bằng cá»§a Thiên Chúa. Vì lòng nhân từ, Ngà i không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn trở lại và được sống.
Vì Thiên Chúa đã khẳng định:
“Chúa là Thiên Chúa phán: “Có phải Ta muốn kẻ gian ác phải chết, chá»› không muốn nó bỠđà ng tá»™i lá»—i và được sống ư?
Vì sá»± công bằng, Ngà i phải luáºn phạt nếu ngưá»i công chÃnh bỠđà ng ngay thẳng để là m Ä‘iá»u bất chÃnh. Má»—i ngưá»i có cả má»™t cuá»™c Ä‘á»i để luyện táºp trước khi Thiên Chúa xét xá» con ngưá»i.
Và vì lòng nhân từ, lượng hải hà : Thiên Chúa luôn chấp nháºn và giang cánh tay đón nháºn kẻ gian ác từ bỠđà ng tá»™i lá»—i ăn năn trở lại.
Äó cÅ©ng là chá»§ đỠchÃnh trong Mùa chay thánh 2021 nà y. Ä‚N NÄ‚N, SÃM Há»I – TRỞ VỀ.
TIÊN TRI ÊDÊKIEL:
Ông là má»™t thầy tư tế thuá»™c gia đình Xa Äốc và là má»™t trong những ngưá»i Do Thái bị vua Nabucodonasor bắt tù đà y. Ông định cư vá»›i những ngưá»i Do Thái lưu đà y ở Babylon và nói tiên tri trong thá»i gian hai mươi hai năm, từ năm 592 đến 570 trước T.C.
TRONG BÀI TIN MỪNG theo thánh Matthêu, Chúa Giêsu đòi các môn đệ phải sống công chÃnh hÆ¡n các kinh sư: không phải chỉ tránh giết ngưá»i phần xác, nhưng phải tránh cả giáºn há»n, la mắng, chá»i rá»§a; vì những hà nh động nà y là m tổn thương danh dá»± cá»§a há» và đưa đến những thiệt hại phần hồn.
Với và i dòng suy niệm ngắn ngủi trên, chúng ta cùng nhau bước và o Bà i tin mừng:
________________________________
III/. BÀI CHIA SẺ (Mt 5, 20-26)
“KHI ẤY, CHÚA GIÊSU PHÃN CÙNG CÃC MÔN ÄỆ RẰNG: “NẾU CÃC CON KHÔNG CÔNG CHÃNH HÆ N CÃC LUẬT SĨ VÀ BIỆT PHÃI, THÃŒ CÃC CON CHẲNG ÄÆ¯á»¢C VÀO NƯỚC TRỜI ÄÂUâ€.
KHI ẤY:
Chúng ta không thể xác định được bối cảnh của Bà i Tin mừng hôm nay, vì như ta biết: Thánh sỠMatthêu đã dà nh hẳn 3 chương: Chương 5, 6, 7 để đúc kết các giáo huấn của Chúa Giêsu trên núi dà nh cho các môn đệ và dân chúng.
CÔNG CHÃNH HÆ N CÃC LUẬT SĨ VÀ BIỆT PHÃI:
Sống “công chÃnh hÆ¡n†không hệ tại ở má»™t số việc là m hình thức bên ngoà i mà ở cả tấm lòng yêu mến: không phải cứ dâng nhiá»u lá»… váºt lên Chúa là đủ mà trước hết phải sống hòa bình vá»›i nhau;
Sá»° CÔNG CHÃNH CỦA CÃC LUẬT SĨ VÀ BIỆT PHÃI:
Sá»± công chÃnh cá»§a ngưá»i biệt phái hệ tại ở chá»— giữ luáºt cách tỉ mỉ, nhưng giữ luáºt má»™t cách máy móc, hình thức, không chút tâm tình. Nếu nhìn bá» ngoà i, thì há» là những con ngưá»i đạo đức vì đã chu toà n lá» luáºt, nhưng chÃnh vì giữ luáºt cách máy móc nên luáºt lệ không là m biến đổi con ngưá»i há» trở nên tốt hÆ¡n, trái lại bên trong con ngưá»i đó toà n sá»± mục nát.
Äức Giêsu đã chẳng có lần và há» như ngôi má»™ đó sao? Bên ngoà i thì tô vôi đẹp đẽ, nhưng bên trong thì toà n hôi thối. Ngà i còn tố cáo há» là những con ngưá»i giả hình, may tua áo cho dà i, Ä‘á»c kinh kệ cho nhiá»u nhưng lại Ä‘i cướp gia tà i cá»§a các bà góa. Bà góa, đó là thà nh phần nghèo, bị xã há»™i bá» rÆ¡i lúc bấy giá».
Như váºy, Äức Giêsu cÅ©ng muốn nhắn nhá»§ vá»›i chúng ta ngà y nay, phải sống chân tháºt vá»›i Thiên Chúa và vá»›i anh em, đừng đóng kịch, đừng giả hình, nhưng phải sống chân tháºt: cái vẻ bên ngoà i cá»§a chúng ta phải phản ánh đúng cái tâm hồn bên trong.
“CÃC CON Äà NGHE NGƯỜI XƯA DẠY RẰNG: KHÔNG ÄÆ¯á»¢C GIẾT NGƯỜI. AI GIẾT NGƯỜI, SẼ BỊ LUẬN PHẠT NÆ I TOÀ ÃN.
CÃ’N TA, TA BẢO CÃC CON: BẤT CỨ AI PHẪN NỘ VỚI ANH EM MÃŒNH, THÃŒ SẼ BỊ TOÀ ÃN LUẬN PHẠT. AI BẢO ANH EM LÀ “NGá»C”, THÃŒ BỊ PHẠT TRƯỚC CÔNG NGHỊ. AI RỦA ANH EM LÀ “KHÙNG”, THÃŒ SẼ BỊ VẠLỬA ÄỊA NGỤCâ€.
Chúa Giêsu tiếp tục đưa ra má»™t số Luáºt Cá»±u ước mà Ngà i muốn kiện toà n, tức đưa luáºt Môsê và o trong cái nhìn cá»§a thá»i Tân ước.
Có lần, Äức Giêsu nói vá»›i các môn đệ: “Các con đừng tưởng Thầy đến để huá»· bá» lá» luáºt hay các tiên tri: Thầy không đến để huá»· bá», nhưng để kiện toà n.” Ngà y hôm nay Äức Giêsu cho các môn đệ thấy Ngà i kiện toà n lá» luáºt như thế nà o. Ngà i sẽ đưa lá» luáºt lên má»™t tầm cao má»›i, vượt hẳn những gì ngưá»i xưa đã nghÄ©.
CÔNG THỨC KIỆN TOÀN LUẬT MÔSÊ:
Trong những bà i giảng Kiện toà n Lá» luáºt, ta sẽ bắt gặp công thức nà y: “Các con nghe ngưá»i xưa (Luáºt) dạy rằng,…… Còn Ta, Ta bảo các con……â€
Có nghÄ©a Chúa Giêsu muốn đưa ra má»™t Luáºt Cá»±u ước được Thiên Chúa truyá»n cho Môsê để ban cho dân, mà Ngà i muốn kiện toà n lại, Chúa Giêsu không há» phá huá»· Luáºt Cá»±u ước đó, nhưng nó sẽ được kiện toà n lại để trở thà nh Luáºt cá»§a Tân Ước.
Thá»i thế khác nhau thì Luáºt cÅ©ng phải khác nhau, sá»± khác nhau đó muốn nói lên sá»± hoà n thiện Luáºt.
Luáºt Cá»±u Ước là Luáºt trong thá»i mong đợi Äấng Thiên Sai, còn Luáºt Tân Ước là Luáºt cá»§a thá»i Thiên Sai. Như váºy Luáºt Cá»±u Ước khác gì là hình bóng cá»§a Luáºt Tân Ước. Nó được ban trước để chuẩn bị tâm hồn cho ngưá»i Do Thái để đón nháºn Luáºt Tân Ước.
Có 3 luáºt Môsê mà Chúa Giêsu muốn kiện toà n trong Bà i Tin mừng hôm nay, đó là : LUẬT GIẾT NGƯỜI – LUẬT DÂNG LỄ VẬT – LUẬT: LÀM HOÀ VỚI KẺ THÙ
A/. LUẬT GIẾT NGƯỜI:
Luáºt Cá»±u Ước đầu tiên mà Chúa Giêsu đỠcáºp trong Bà i Tin mừng hôm nay là Luáºt Giết ngưá»i.
Luáºt Giết ngưá»i trong thá»i Tân Ước do Chúa Giêsu đưa ra sẽ siêu việt hÆ¡n hẳn.
– Ai GIẬN anh em mình, thì đáng bị đưa ra toà .
– Ai MẮNG anh em mình là đồ ngu ngốc, thì đáng bị đưa ra trước Thượng Há»™i Äồng.
– Còn ai CHỦI anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lá»a hoả ngục thiêu đốt.
Lá» Luáºt, không những xưa và nay, không thể kết tá»™i những gì xảy ra bên trong con ngưá»i vì không ai nhìn thấy những Ä‘iá»u đó. Lá» Luáºt cÅ©ng không kết tá»™i khi con ngưá»i chá»i mắng ngưá»i khác, vì đó là những cảm xúc nhất thá»i cá»§a con ngưá»i.
Lá» Luáºt chỉ kết tá»™i con ngưá»i khi có bằng chứng rõ rà ng như giết ngưá»i, gây thương tÃch thân xác hay tà i sản … Nhưng đối vá»›i Chúa, Ngà i có thể thấu hiểu bên trong tâm hồn má»—i ngưá»i và biết rõ những thiệt hại cho cả ngưá»i là m lẫn ngưá»i bị xúc phạm; nên Ngà i đòi há»i các môn đệ phải Ä‘i xa hÆ¡n trong tiến trình nên trá»n là nh.
Câu nói cá»§a Chúa Giêsu khi giải thÃch luáºt “chá»› giết ngưá»i†cho ta thấy rằng: giáºn, mắng và chá»i ngưá»i anh em cÅ©ng là má»™t cách giết ngưá»i, má»™t hình thức giết ngưá»i khác. Giết chết ngưá»i anh em bởi vì ta không coi ngưá»i đó là anh em nữa nên má»›i nặng lá»i như thế.
Trong lòng tôi “ngưá»i anh em†kể như đã chết rồi, há» chỉ còn là má»™t ngưá»i dưng, má»™t kẻ thù.
Trong khi luáºt Môsê và luáºt xã há»™i không xét những trưá»ng hợp nà y thì Äức Giêsu lại nói: “Bất cứ ai phẫn ná»™ vá»›i anh em mình, thì sẽ bị toà án luáºn phạt. Ai bảo anh em là “ngốc”, thì bị phạt trước công nghị. Ai rá»§a anh em là “khùng”, thì sẽ bị vạ lá»a địa ngục.”
Như váºy, Chúa đã kiện toà n luáºt giết ngưá»i trên cả hai bình diện: trên thể xác và trong tâm hồn, trong khi lá» luáºt chỉ xét tá»™i giết ngưá»i trên bình diện thể xác mà thôi.
VẤN ÄỀ ÄẶT RA:
Xã há»™i hôm nay, vá»›i những tiếng chá»i, tiếng rá»§a xảy ra hà ng ngà y nhiá»u như “cÆ¡m bữaâ€, nhiá»u khi ngưá»i chá»i cÅ©ng không ý thức được hà nh vi cá»§a mình nữa, nó giống như má»™t thói quen, nó đã biến thà nh má»™t “tiếng đệmâ€trong câu nói.
Như váºy, lá»i cá»§a Äức Giêsu phải được hiểu thế nà o?
Chẳng lẽ ai cÅ©ng phạm tá»™i giết ngưá»i cả sao? Vì trong cuá»™c Ä‘á»i, ai chẳng có Ãt nhất má»™t lần chá»i ngưá»i khác.
TRẢ LỜI: TÆ¯Æ NG QUAN VỚI NẠN NHÂN:
Thá»±c ra khi nói đến vấn đỠnà y ta phải xét đến sá»± thiệt hại cá»§a ngưá»i đóng vai trò là nạn nhân.
Vâng, có những trưá»ng hợp chỉ vì má»™t câu chá»i, đã là m tổn thương đến ngưá»i khác cách trầm trá»ng.
Rất có thể vì má»™t câu chá»i mà ngưá»i đó oán háºn, mang mối háºn trong lòng và nhá»› nó suốt Ä‘á»i chỉ chá» có cÆ¡ há»™i trả thù, tức ta đã biến há» thà nh con ngưá»i khác. Như váºy, trong trưá»ng hợp nà y, câu chá»i chẳng khác gì tá»™i giết ngưá»i, giết chết con ngưá»i tốt để biến há» thà nh con ngưá»i xấu.
Bên cạnh đó có những trưá»ng hợp câu chá»i chỉ để lại má»™t chút buồn, không ghi dấu Ä‘áºm trong tâm hồn há», chưa đủ khả năng biến há» thà nh con ngưá»i xấu.
Trái lại, có khi vì má»™t câu chá»i mà ngưá»i kia có sá»± tiến bá»™ rõ rệt, là m há» tá»§i nhục và quyết thay đổi cách sống và lối sống để ngưá»i khác không được phép coi thưá»ng mình nữa.
Nếu ngoà i thể xác, tá»™i giết ngưá»i có nhiá»u cấp độ: giết chết, là m bị thương, hay chỉ xây xát, thì trong tâm hồn câu chá»i, tiếng rá»§a cÅ©ng có những cấp độ khác nhau như váºy.
Nên Äức Giêsu đã đưa ra những cấp độ: phẫn ná»™, rá»§a là ngốc, rá»§a là khùng,… nhưng dù sao tất cả Ä‘á»u là sá»± xúc phạm đến ngưá»i anh em.
B/. LUẬT DÂNG LỄ VẬT:
“NẾU CON ÄANG DÂNG CỦA LỄ NÆ I BÀN THỜ MÀ Sá»°C NHỚ NGƯỜI ANH EM ÄANG CÓ ÄIỀU BẤT BÃŒNH VỚI CON, THÃŒ CON HÃY ÄỂ CỦA LỄ LẠI TRƯỚC BÀN THỜ, ÄI LÀM HÃ’A VỚI NGƯỜI ANH EM CON TRƯỚC ÄÃ, Rá»’I HÃY TRỞ LẠI DÂNG CỦA LỄ.â€
Luáºt Cá»±u ước thứ hai mà Chúa Giêsu đỠcáºp trong bà i Tin mừng hôm nay, đó là Luáºt “Dâng lá»… váºtâ€
Theo luáºt cÅ©, nếu trước khi dâng lá»…, ngưá»i Do Thái cảm thấy mình nhÆ¡ uế (Lv 15,27) thì há» phải thanh tẩy trước đã. CÅ©ng thế, Chúa cÅ©ng đòi há»i Kitô hữu má»™t phản ứng như váºy, nếu trước khi dâng lá»… há» nhá»› mình Ä‘ang ở trong tình trạng bất hòa vá»›i tha nhân, thì há» phải lo dà n xếp trước.
Thái độ đối vá»›i tha nhân quyết định giá trị cá»§a việc bổn pháºn thá» phượng Thiên Chúa. Ngưá»i ta dá»… quan tâm đến việc thá» phượng Thiên Chúa, mà lÆ¡ là bổn pháºn tha thứ và yêu thương đối vá»›i tha nhân. Äạo Chúa là đạo Bác ái, yêu thương, tha thứ, là m hòa là mở ra con đưá»ng cho ngưá»i anh em hoán cải.
ANH EM ÄANG CÓ ÄIỀU BẤT BÃŒNH VỚI CON
Chúa Giêsu không dạy “khi mình có Ä‘iá»u bất bình vá»›i anh em”, mà ở đây Chúa nhấn mạnh “Khi anh em Ä‘ang bất bình vá»›i mình†Ở đây, Äức Giêsu dạy: khi ngưá»i anh em bất bình vá»›i mình, tức ngưá»i anh em gây ra lá»—i, thì mình phải để cá»§a lá»… lại trước bà n thá», Ä‘i là m hòa vá»›i ngưá»i anh em là m thiệt hại mình trước , rồi má»›i trở lại dâng cá»§a lá»….
Như váºy, lá»i dạy cá»§a Äức Giêsu đã vượt trên cách cư xá» bình thưá»ng. Ai sống theo lá»i Ngà i má»›i chứng tá» có má»™t nhân cách phi thưá»ng, đó là ngưá»i dÅ©ng cảm vì đã thắng vượt chÃnh mình, thắng vượt sá»± tức giáºn cá»§a mình.
ÄI LÀM HÃ’A VỚI NGƯỜI ANH EM CON TRƯỚC ÄÃ.
Rõ rà ng Chúa Giêsu coi trá»ng việc là m hoà vá»›i anh em còn cao trá»ng hÆ¡n việc dâng cá»§a lá»….
ÄỘC GIẢ CÓ THỂ THẮC MẮC:
Hoá ra tương quan vá»›i tha nhân còn cao trá»ng hÆ¡n tương quan vá»›i Thiên Chúa hay sao?.
Nếu bình tâm suy xét, ta thấy Chúa Giêsu dạy chà phải, vì má»™t khi đã là m hoà vá»›i anh em, sau đó má»›i đến dâng cá»§a Lá»…, như váºy ta đã đạt được cả 2 tương quan: Tương quan vá»›i Thiên Chúa và tương quan vá»›i tha nhân, và lúc đó cá»§a lá»… ta dâng sẽ đẹp lòng Thiên Chúa nhất.
C/. LUẬT: LÀM HOÀ VỚI KẺ THÙ:
” HÃY LIỆU LÀM HOÀ VỚI KẺ THÙ NGAY LÚC CÃ’N ÄI DỌC ÄÆ¯á»œNG VỚI NÓ, KẺO KẺ THÙ SẼ ÄÆ¯A CON RA TRƯỚC MẶT QUAN TOÀ, QUAN TOÀ LẠI TRAO CON CHO TÊN LÃNH CANH VÀ CON SẼ BỊ Tá»NG NGỤC. TA BẢO THẬT CHO CON BIẾT: CON SẼ KHÔNG THOÃT KHỎI NÆ I ẤY CHO ÄẾN KHI TRẢ HẾT Äá»’NG BẠC CUá»I CÙNG!!”
Luáºt cuối cùng mà Chúa Giêsu muốn đỠcáºp trong Bà i Tin mừng hôm nay, đó là Là m hoà vá»›i kẻ thù.
Như váºy, ngay sau Luáºt “Là m hoà vá»›i anh em, Chúa Giêsu đã Ä‘i thêm má»™t bước nữa, đó là Là m hoà vá»›i kẻ thù.
NGAY LÚC CÃ’N ÄI DỌC ÄÆ¯á»œNG
ý ám chỉ khi ta và đối phương còn sống trên trần gian vì trần gian được và như cuá»™c hà nh trình Ä‘i vá» vá»›i Chúa. Và trong cuá»™c hà nh trình nà y, ta không há» lẻ loi, cô đơn má»™t mình mà luôn đồng hà nh vá»›i ngưá»i khác, trong đó có ngưá»i thân thÃch và có cả kẻ thù.
Tất cả Ä‘ang sống chung vá»›i nhau dưới gầm trá»i nà y.
Äó là ý nghÄ©a cá»§a cụm từ “NGAY LÚC CÃ’N ÄI DỌC ÄÆ¯á»œNG VỚI NÓâ€.
RA TRƯỚC MẶT QUAN TOÀ
ý ám chỉ khi ta và đối phương đã vÄ©nh biệt cuá»™c Ä‘á»i nà y và cùng ra trước Tòa Chúa phán xét.
Äức Giêsu đã dạy cho các môn đệ và cho má»—i ngưá»i chúng ta cách cư xá» khôn ngoan, đó là hãy biết dà n xếp trước, trong thá»i gian có thể còn dà n xếp, có nghÄ©a khi còn sống để tránh Ä‘i những rắc rối sau nà y, có nghÄ©a tránh được bất lợi khi ra tòa Chúa phán xét.
Äi xa hÆ¡n, Äức Giêsu muốn dạy chúng ta phải biết ăn ở hiá»n hòa. vì ăn ở hiá»n hòa sẽ giúp con ngưá»i tránh được những phiá»n toái trong cuá»™c sống: Cha ông chúng ta vẫn dạy “dÄ© hòa vi quÃ;” ngưá»i hiá»n là nh sẽ được má»i ngưá»i thương mến. Ngược lại, những ngưá»i khó chịu, cau có, hay gây sá»±, sẽ chuốc cho mình những ghen ghét, tranh tụng, và mất bình an.
CON SẼ KHÔNG THOÃT KHỎI NÆ I ẤY CHO ÄẾN KHI TRẢ HẾT Äá»’NG BẠC CUá»I CÙNG
Äây là lá»i cảnh tỉnh vá» sá»± công bằng cá»§a Thiên Chúa, ta phải trả lẽ tất cả những gì ta đã là m khi còn sống ở Ä‘á»i nà y, cho dù đó là điá»u thiệt hại nhá» nhất (đồng xu cuối cùng) ta đã gây ra cho ngưá»i anh em.
Chúng ta hãy dâng lá»i cầu nguyện:
Lạy Chúa, trong Mùa Chay Thánh 2021 nà y, xin cho chúng con biết quý trá»ng sá»± sống, sá»± sống nÆ¡i ngưá»i khác và sá»± sống cá»§a chÃnh mình, và giúp nhau vun trồng sá»± sống, sá»± sống mà Thiên Chúa đã trao ban cho chúng con.
Amen.
____________________________
Giuse Vĩnh Tâm.
LỜI CHÚA THỨ SÃU TUẦN I MÙA CHAY NÄ‚M B 2021 (26/02/2021) – (Mt 5, 20-26) – MÙA CHAY THÃNH 2021 KIỆN TOÀN LUẬT MÔSÊ
Trang Chủ » Bà i Giảng - Suy Niệm Tin Mừng » LỜI CHÚA THỨ SÃU TUẦN I MÙA CHAY NÄ‚M B 2021 (26/02/2021) – (Mt 5, 20-26) – MÙA CHAY THÃNH 2021 KIỆN TOÀN LUẬT MÔSÊ